Άμεσα και δραστικά μέτρα για την καταπολέμηση της ρατσιστικής βίας ζητά ο Συνήγορος του Πολίτη. Αναλυτικότερα το Δελτίο Τύπου που εξέδωσε η Ανεξάρτητη Αρχή χθες 25 Σεπτεμβρίου 2013 έχει ως εξής:
Η ιδιαίτερη έξαρση της ρατσιστικής βίας, η ατιμωρησία των δραστών και η εν γένει ολιγωρία των αρμόδιων κρατικών αρχών υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή και τα θεμέλια του κράτους δικαίου, τονίζει ο Συνήγορος του Πολίτη σε ειδική έκθεσή του που έδωσε σήμερα στη δηµοσιότητα. Η έκθεση καταγράφει το φαινόμενο της ρατσιστικής βίας από τον Ιανουάριο του 2012 έως και τον Απρίλιο του 2013 και επισημαίνει τη ραγδαία κλιμάκωση των επιθέσεων σε ένταση και αριθμό καθ όλη τη διάρκεια του 2012, ιδιαίτερα μετά τις εθνικές εκλογές. Ο Συνήγορος επισημαίνει µια διαφαινόμενη αδράνεια ή και απροθυμία της πολιτείας και ειδικότερα της αστυνομίας να αντιμετωπίσει µε αποφασιστικό τρόπο τις ρατσιστικές επιθέσεις αλλά και να ερευνήσει µε ταχύτητα και διαφάνεια καταγγελίες κατά αστυνομικών οργάνων.
Καταγράφεται επίσης η εκδήλωση του φαινομένου στον χώρο του σχολείου και η αντιμετώπισή του από τη σχολική διοίκηση και αξιολογούνται τα θεσμικά εργαλεία που παρέχει η σχετική ευρωπαϊκή εμπειρία και το ισχύον νομικό πλαίσιο αντιμετώπισης της ρατσιστικής βίας. Η έκθεση καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις του Συνηγόρου προς τα αρμόδια υπουργεία για τη λήψη άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων.
«Το πλήθος και η ένταση των ρατσιστικών επιθέσεων και η ολιγωρία αντιµετώπισής τους από τις αρµόδιες κρατικές αρχές διαρρηγνύουν την κοινωνική συνοχή και ειρήνη και υπονοµεύουν την αξία και τα θεµέλια του ίδιου του κράτους δικαίου, αλλά και αποτελούν σοβαρή δυσφήµιση για τη χώρα στη διεθνή κοινή γνώµη», τονίζει η Συνήγορος του Πολίτη, Καλλιόπη Σπανού και προσθέτει: «Η δηµοκρατία δεν µπορεί να ανέχεται και η κοινωνία δεν µπορεί να συνηθίζει τη µισαλλοδοξία και το ρατσιστικό έγκληµα».
Ο Συνήγορος του Πολίτη επισηµαίνει ότι οι καταγγελίες για 281 ρατσιστικές επιθέσεις από την 1η Ιανουαρίου 2012 έως την 30η Απριλίου 2013 αποτελούν απλώς την κορυφή του παγόβουνου καθώς το φαινόµενο έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις ιδίως από τις εκλογές του 2012 και µετά. Στις καταγγελίες αυτές περιλαµβάνονται 71 περιστατικά όπου οι δράστες φέρονται να έχουν σχέση µε τη Χρυσή Αυγή και 47 περιστατικά µε φερόµενη συµµετοχή µελών των σωµάτων ασφαλείας, ασκώντας καταχρηστικά τα καθήκοντά τους.
Στην έκθεσή της η ανεξάρτητη αρχή ζητά από τις αρµόδιες αρχές:
• να δηµιουργήσουν έναν συστηµατικό, ολοκληρωµένο τρόπο καταγραφής περιστατικών ρατσιστικής βίας και να δηµοσιοποιούν τακτικά τα ευρήµατα,
• να διερευνούν πλήρως, µε διαφάνεια και µε ταχύτητα τις καταγγελίες κατά αστυνοµικών για ρατσιστική συµπεριφορά ή συµµετοχή σε ρατσιστικές επιθέσεις,
• να στελεχώσουν επαρκώς τα γραφεία ρατσιστικής βίας και να θεσπίσουν ειδική διαδικασία διερεύνησης των καταγγελιών,
• να προστατεύσουν τα θύµατα και τους µάρτυρες ρατσιστικών επιθέσεων,
• να επανεξετάσουν την επιχείρηση «Ξένιος Ζευς» από πλευράς αναλογικότητας και καταχρηστικότητας των προσαγωγών,
• να λάβουν µέτρα στο σχολείο για τη συστηµατική διαπαιδαγώγηση των µαθητών σε θέµατα ανθρωπίνων δικαιωµάτων, και
• να θεσπίσουν σύγχρονη και λειτουργική νοµοθεσία.
Ο Συνήγορος του Πολίτη από την αρχή της λειτουργίας του, το 1998, επισημαίνει φαινόμενα άνισης μεταχείρισης και εισηγείται στην πολιτεία την εξάλειψη διακρίσεων που απαντώνται στην ελληνική πραγματικότητα συχνότερα µε βάση την εθνικότητα, τη φυλή, το θρήσκευμα, τον γενετήσιο προσανατολισμό ή την ηλικία (βλ. τις ετήσιες εκθέσεις της ανεξάρτητης αρχής στην ιστοσελίδα www.synigoros.gr και τις υπο-ιστοσελίδες για θέματα ίσης μεταχείρισης, μεταναστευτικής πολιτικής, ρομά κ.λπ.). Η ίση προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας µε βάση το Σύνταγμα και τους διεθνείς κανόνες δικαίου, η προστασία των δικαιωμάτων και η καταπολέμηση των διακρίσεων αποτελούν θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου, αλλά και αποστολή του Συνηγόρου του Πολίτη.