Η υγεία και η ζωή στους χώρους εργασίας είναι ένα βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. “Ο καθένας έχει το δικαίωμα στη ζωή στους χώρους εργασίας … σε δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες εργασίας … Όλοι έχουν το δικαίωμα σε ένα βιοτικό επίπεδο κατάλληλο για την υγεία και την ευημερία του εαυτού τους και της οικογένειάς τους“. [1]
Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι εγγενή δικαιώματα για όλους τους ανθρώπους, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, τον τόπο κατοικίας, το φύλο, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το χρώμα, τη θρησκεία, τη γλώσσα ή οποιαδήποτε άλλη συνθήκη. Όλοι έχουν ισότιμο δικαίωμα στα ανθρώπινα δικαιώματα αυτά δίχως διακρίσεις. Αυτά τα δικαιώματα είναι όλα αλληλένδετα, αλληλεξαρτώμενα και αδιαίρετα [2].
Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι εργαζόμενοι έχουν δικαίωμα σε ασφαλείς και υγιεινές συνθήκες εργασίας. Δεν πρέπει να υπάρχουν διαφορετικές συνθήκες για τους εργαζομένους με βάση το φύλο, την εθνικότητα ή την ηλικία.
Η οδηγία 89/391 / ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 12ης Ιουνίου 1989, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων για την προώθηση της βελτίωσης της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων κατά την εργασία – η «οδηγία πλαίσιο» ορίζει έναν εργαζόμενο ως «κάθε πρόσωπο που απασχολείται από έναν εργοδότη, συμπεριλαμβανομένων των ασκουμένων και των μαθητευομένων, αλλά εξαιρουμένων των οικιακών βοηθών»[3]. Η οδηγία προστατεύει όλους τους εργαζομένους, απαιτώντας από τον εργοδότη να δημιουργήσει μια δομή πρόληψης βασισμένη στην εκτίμηση των κινδύνων.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία δημοσίευσε σαφή βοήθεια για τους εργοδότες ώστε να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι εργαζόμενοι καλύπτονται από τη διαδικασία αξιολόγησης κινδύνων και διαχείρισης της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία [4] και στην τρέχουσα εκστρατεία για τον τομέα της υγείας στην εργασία, επικεντρώθηκε στην εξασφάλιση ασφαλών και υγιών εργαζομένων καθ’όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου.
Στο επίκεντρο της πρόληψης είναι η διαδικασία εκτίμησης του κινδύνου και αυτή πρέπει να είναι ευαίσθητη ως προς την ποικιλομορφία, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να διασφαλίζει την προστασία όλων των εργαζομένων. Έχουν εντοπιστεί πέντε βήματα για να βεβαιώνεται ότι η διαδικασία εκτίμησης κινδύνου είναι ευαίσθητη στην ποικιλομορφία:
1. Μάθετε για το εργατικό δυναμικό σας – Ποιο είναι το δημογραφικό του σχήμα;
2. Εξετάστε τις υπάρχουσες αξιολογήσεις και πολιτικές σας – Τι γίνεται αυτή τη στιγμή;
3. Προσδιορίστε τα κενά για συγκεκριμένες ομάδες εργαζομένων – Τι χρειάζεται να γίνει επιπλέον;
4. Eφαρμογή εργασιακών ρυθμίσεων – Θέστε σε ισχύ τα μέτρα που εντοπίστηκαν
5. Ελέγξτε πως λειτουργούν τα μέτρα – Κάποιες ενέργειες που ακούγονται καλές θεωρητικά δεν λειτουργούν στην πράξη.
Ένα μέτρο πρόληψης που βελτιώνει τις συνθήκες εργασίας για μια ομάδα εργαζομένων είναι πιθανό να τις βελτιώσει για όλους. Για παράδειγμα, η βελτίωση του φωτισμού σε ένα χώρο εργασίας θα ωφελήσει πιθανώς όλους τους εργαζόμενους, όχι μόνο εκείνους των οποίων η όραση είναι ανεπαρκής ή μειωμένη.
Κατά τη λήψη μέτρων, είναι ζωτικής σημασίας να αποφευχθεί η απλή μεταφορά του κινδύνου από μια ομάδα εργαζομένων σε άλλη. Για παράδειγμα, εάν πραγματοποιείται άρση μεγάλων βαρών στο χώρο εργασίας, μην αναθέτετε απλά την εργασία στους νεότερους εργάτες. Αντιμετωπίστε το πρόβλημα στην πηγή του.
Κατά τη λήψη μέτρων σχετικά με την ποικιλομορφία του χώρου εργασίας, υπάρχουν ορισμένα βασικά σημεία που πρέπει να λάβουμε υπόψη:
- Πρόκειται για μια σοβαρή υπόθεση – Δεν αφορά απλά μια “άσκηση επί χάρτου”
- Αποφύγετε παραδοχές και στερεότυπα
- Αξιολογήστε την ποικιλομορφία του εργατικού δυναμικού ως προτέρημα
- Βεβαιωθείτε ότι καλύπτετε όλο το εργατικό δυναμικό
- Αναγνωρίστε ότι το εργατικό δυναμικό θα αλλάξει με την πάροδο του χρόνου
- Συνδέστε τις παρεμβάσεις για την υγεία και την ασφάλεια με δράσεις ανθρωπίνων πόρων – οι εργοδότες έχουν επίσης καθήκοντα βάσει της νομοθεσίας κατά των διακρίσεων και η στενή συνεργασία θα εξασφαλίσει αποτελεσματικά και επαρκή αποτελέσματα
- Συμβουλευτείτε τους εργαζόμενους – γνωρίζουν τις προκλήσεις στους χώρους εργασίας και ποιες λύσεις θα λειτουργήσουν.
Η Ευρώπη είναι “ενωμένη στην πολυμορφία”. Οι χώροι εργασίας επωφελούνται από την ύπαρξη ποικίλων εργατικών δυνατοτήτων. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλοι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν την προστασία που δικαιούνται ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα.
[1] Health and life at work: A basic human right, quoting from the Universal Declaration on Human Rights UN 1948 ILO 2009 ISBN 978-92-2-122174-6
[2] http://www.ohchr.org/EN/Issues/Pages/WhatareHumanRights.aspx
[3] https://osha.europa.eu/en/legislation/directives/the-osh-framework-directive/1
[4] https://osha.europa.eu/en/tools-and-publications/publications/reports/TE7809894ENC/view
[5] https://healthy-workplaces.eu/en/healthy-workplaces-all-ages-e-guide
Πηγή: osha.europa.eu/en
Μετάφραση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr