Η κατάθλιψη αποτελεί την κύρια αιτία κακής υγείας και αναπηρίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ., περισσότεροι από 300 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα με κατάθλιψη, μια αύξηση άνω του 18% μεταξύ του 2005 και 2015. Η έλλειψη υποστήριξης για τα άτομα με ψυχικές διαταραχές, σε συνδυασμό με το φόβο του στιγματισμού, εμποδίζουν πολλούς ανθρώπους από την πρόσβαση σε θεραπεία που χρειάζονται για να ζήσουν υγιείς και παραγωγικές ζωές.
Οι νέες εκτιμήσεις δημοσιεύθηκαν κατά τη πορεία προς την σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (7 Απριλίου), το τελευταίο και σημαντικό σημείο της ετήσιας εκστρατείας της ΠΟΥ «Κατάθλιψη: Ας μιλήσουμε». Ο γενικός στόχος της εκστρατείας είναι περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη, παντού στον κόσμο, τόσο να αναζητούν όσο και να λαμβάνουν βοήθεια.
Όπως ανέφερε η Γενική Διευθύντρια του Π.Ο.Υ. Margaret Chan: “Τα νέα αυτά στοιχεία αποτελούν ένα εγερτήριο κάλεσμα για όλες τις χώρες ώστε να ξανασκεφτούν τις προσεγγίσεις τους για την ψυχική υγεία και να την αντιμετωπίσουν με τον επείγοντα χαρακτήρα που της αξίζει.”
Ένα από τα πρώτα βήματα είναι η αντιμετώπιση των ζητημάτων γύρω από την προκατάληψη και τις διακρίσεις. “Το συνεχιζόμενο στίγμα που συνδέεται με την ψυχική ασθένεια ήταν ο λόγος για τον οποίο αποφασίσαμε να ονομάσουμε την εκστρατεία μας “Κατάθλιψη: ας μιλήσουμε”, δήλωσε ο Δρ Shekhar Saxena, Διευθυντής του Τμήματος Ψυχικής Υγείας και Κατάχρησης Ουσιών στον Π.Ο.Υ. “Για κάποιον που ζει με κατάθλιψη, μιλώντας σε ένα άτομο που εμπιστεύεται είναι συχνά το πρώτο βήμα για την θεραπεία και την αποκατάσταση.”
Επείγουσα ανάγκη για αύξηση των επενδύσεων
Η αύξηση των επενδύσεων είναι επίσης αναγκαία. Σε πολλές χώρες, δεν υπάρχει καθόλου, ή πολύ μικρή, διαθέσιμη υποστήριξη για τα άτομα με διαταραχές της ψυχικής υγείας. Ακόμη και σε χώρες υψηλού εισοδήματος, σχεδόν το 50% των ατόμων με κατάθλιψη δεν λαμβάνουν θεραπεία. Κατά μέσο όρο, μόνο το 3% των κυβερνητικών δαπανών για την υγεία επενδύονται στον τομέα της ψυχικής υγείας, ποσοστό που κυμαίνεται από λιγότερο από 1% σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, έως 5% στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Οι επενδύσεις στον τομέα της ψυχικής υγείας συμφέρουν από οικονομική άποψη. Κάθε 1 δολάριο που επενδύεται στην κλιμακωτή θεραπεία για την κατάθλιψη και το άγχος, οδηγεί σε επιστροφή 4 δολαρίων σε καλύτερη υγεία και ικανότητα για εργασία. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει είτε μια ψυχοθεραπεία (talking therapy) ή αντικαταθλιπτικά φάρμακα ή ένα συνδυασμό των δύο. Και οι δύο προσεγγίσεις μπορούν να παρέχονται από μη ειδικούς επαγγελματίες υγείας, μετά από μια σύντομη εκπαίδευση, καθώς και τη χρήση του οδηγού παρέμβασης του Π.Ο.Υ. – mhGAP Intervention Guide. Περισσότερες από 90 χώρες, όλων των εισοδηματικών επιπέδων, έχουν εισάγει ή έχουν αυξήσει προγράμματα που παρέχουν θεραπεία για την κατάθλιψη και για άλλες ψυχικές διαταραχές με τη χρήση αυτού του Οδηγού Παρέμβασης.
Η παράλειψη δράσεων είναι δαπανηρή. Σύμφωνα με μελέτη που ηγήθηκε ο Π.Ο.Υ., η οποία υπολόγισε το κόστος της θεραπείας και τα αποτελέσματα στην υγεία σε 36 χώρες χαμηλού, μεσαίου και υψηλού εισοδήματος για 15 χρόνια από το 2016 έως το 2030, τα χαμηλά επίπεδα αναγνώρισης και πρόσβασης στην περίθαλψη για την κατάθλιψη και για μια άλλη κοινή ψυχική διαταραχή, το άγχος, οδήγησε σε μια παγκόσμια οικονομική απώλεια της τάξεως του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων σε ετήσια βάση. Οι απώλειες επιβαρύνουν τα νοικοκυριά, τους εργοδότες και τις κυβερνήσεις. Τα νοικοκυριά ζημιώνονται οικονομικά, όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να εργαστούν. Οι εργοδότες όταν οι εργαζόμενοι είναι λιγότερο παραγωγικοί και δεν είναι σε θέση να εργαστούν. Οι κυβερνήσεις πρέπει να πληρώσουν υψηλότερες δαπάνες για την υγεία και την ευημερία.
Συσχετιζόμενοι κίνδυνοι για την υγεία
Ο Π.Ο.Υ. έχει εντοπίσει ισχυρούς δεσμούς μεταξύ της κατάθλιψης και άλλων μη-μεταδοτικών διαταραχών και ασθενειών. Η κατάθλιψη αυξάνει τον κίνδυνο για διαταραχές χρήσης ουσιών και ασθενειών, όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις. Ισχύει επίσης και το αντίθετο, που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται υπό αυτές τις συνθήκες αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την αυτοκτονία, η οποία αφαιρεί εκατοντάδες χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο. Όπως ανέφερε ο Δρ Saxena: «Η καλύτερη κατανόηση της κατάθλιψης και πώς μπορεί αυτή να αντιμετωπιστεί, ενώ είναι απαραίτητη, είναι μόνο η αρχή. Αυτό που πρέπει να ακολουθήσει είναι μια σταθερή κλιμάκωση των προσιτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας προς όλους, ακόμα και στους πιο απομακρυσμένους πληθυσμούς στον κόσμο.»
Η κατάθλιψη είναι μια κοινή ψυχική ασθένεια που χαρακτηρίζεται από επίμονη θλίψη και απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που οι άνθρωποι συνήθως απολαμβάνουν, συνοδευόμενη από μία αδυναμία πραγματοποίησης των καθημερινών δραστηριοτήτων, για 14 ημέρες ή περισσότερο.
Επιπλέον, τα άτομα με κατάθλιψη συνήθως επιδεικνύουν πολλά από τα ακόλουθα συμπτώματα: απώλεια ενέργειας, αλλαγή στην όρεξη, κοιμούνται περισσότερο ή λιγότερο, άγχος, μειωμένη συγκέντρωση, αναποφασιστικότητα, ανησυχία, αισθήματα αναξιότητας, ενοχής ή απελπισίας και σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας. |
Πηγή: who.int
Μετάφραση/Απόδοση: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr