Οι υπηρεσίες συμβουλευτικής χρέους στην Πορτογαλία

Ντούνης Ανδρέας

Οι κυριότεροι φορείς παροχής υπηρεσιών συμβουλευτικής χρέους στην Πορτογαλία είναι ο οργανισμός καταναλωτικής προστασίας DECO και τα δημοτικά κέντρα πληροφόρησης καταναλωτών (Centros Autarquicos de Informacao ao Consumidor – CIAC). Η δράση των υπηρεσιών των Δημοτικών Κέντρων Πληροφόρησης Καταναλωτών είναι σπάνια και λειτουργούν υπό το καθεστώς της υποοργάνωσης, καθώς δεν διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό στην παροχή υπηρεσιών συμβουλευτικής. 

Το έτος 2000 ο οργανισμός καταναλωτικής προστασίας DECO ίδρυσε γραφεία συμβουλευτικής χρέους για τους υπερχρεωμένους στο κεντρικό της γραφείο και σε επτά αντιπροσωπείες σε άλλα σημεία της χώρας [1]. Ο οργανισμός καταναλωτικής προστασίας DECO παρέχει συμβουλές σχετικά με την διαχείριση του οικογενειακού προϋπολογισμού και σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργεί ως ‘μεσολαβητής’ μεταξύ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των καταναλωτών που βιώνουν την κατάσταση της υπερχρέωσης ή αντιμετωπίζουν προσωρινές οικονομικές δυσκολίες . Το εξειδικευμένο προσωπικό των γραφείων συμβουλευτικής χρέους (δικηγόροι) προσπαθεί να επαναδιαπραγματευτεί ένα πλάνο αποπληρωμής με τους πιστωτές. Παρ’όλη την επιτυχή επίτευξη της επαναδιαπραγμάτευσης των χρεών ο οργανισμός DECO δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον βαθμό στον οποίον οι χρέωστες συμμορφώνονται αποτελεσματικά με την συμφωνία. Έχει παρατηρηθεί μία τάση αύξησης του αριθμού των υποθέσεων σε κάθε έτος , το οποίο επεξηγείται μερικώς από την χειροτέρευση της οικονομικής κατάστασης κάποιων οικογενειών και μερικώς από την αυξανόμενη προβολή του προβλήματος αυτού και του ρόλου του οργανισμού DECO ως μέσο.

Η πρωτοβουλία του οργανισμού καταναλωτικής προστασίας DECO εμφανίζεται ως η μόνη δομημένη έκφανση του συστήματος συμβουλευτικής χρέους στην Πορτογαλία. Ο άξονας δράσης του, πάντως, περιορίζεται λαμβάνοντας υπόψιν τους γεωγραφικούς όρους. Επιπρόσθετα παρεμβαίνει μόνο στις περιπτώσεις εκείνες που δεν έχει εκ των προτέρων αναληφθεί εκτελεστική δράση. Τέλος, η γενικότερη υποβοήθηση προς  τους υπερχρεωμένους και οι υπηρεσίες συμβουλευτικής που προσφέρει συνήθως στοχεύουν στα άτομα του πληθυσμού που διαθέτουν ένα επαρκές εκπαιδευτικό επίπεδο (μέσο ή ανώτερο), που ενήμεροι για τον ρόλο του οργανισμού, και που κατοικούν στις μεγαλύτερες αστικές περιοχές της Πορτογαλίας. Συμπεραίνεται, λοιπόν, οτι ο αριθμός των υπερχρεωμένων ατόμων στην Πορτογαλία υπερβαίνει αυτόν που καταφεύγουν στην ενίσχυση μέσω των υπηρεσιών που προσφέρει ο οργανισμός DECO, και θα πρέπει να ιδρυθούν και νέοι αποτελεσματικά δομημένοι φορείς για την αντιμετώπιση του φαινομένου [2].

—————————————–

[1] Βλ. σχετικά Frade Catarina “Overindebtedness and Unemployment in Portugal: The Fable of the Grasshoper and the Ant” , A European Conference of Experts – Overindebtedness as a Barrier to Labour Market Access in Europe, Salzburg 2004.

[2] Βλ. σχετικά Frade Catarina “Overindebtedness and Unemployment in Portugal: The Fable of the Grasshoper and the Ant” , A European Conference of Experts – Overindebtedness as a Barrier to Labour Market Access in Europe, Salzburg 2004.