… Το σύστημα υλοποιείται και κοντεύει έτσι την πλήρη “εξάντληση” του δυναμικού του – φέρνοντας μας, όπως υποστήριξε ο Francis Fukuyama, επιτέλους, πρόσωπο με πρόσωπο με το “Τέλος της Ιστορίας”, με την έννοια ότι δεν πρόκειται να εμφανιστεί ξανά καμιά μεγάλη πολιτική αντίληψη για την ελευθερία και την ισότητα, ότι δεν απομένει να γίνει κανένα βαθύ ιδεολογικό έργο, ότι δεν υπάρχει κανένας πολιτικός στόχος που να μην βρίσκεται ήδη στην εμπειρική γνώση μας.
Ο φιλελεύθερος δημοκρατικός Άνθρωπος είναι ο Τελευταίος (φυσικός) Άνθρωπος. Σε αυτόν ακριβώς τον ημι-εγελιανό συγκρητισμό στηρίζεται το όραμα του Fukuyama για τη φιλελεύθερη δημοκρατία ως τη “μοναδική συνεκτική πολιτική επιδίωξη που συνδέει διαφορετικές περιοχές και διαφορετικούς πολιτισμούς ανά τον κόσμο”.
Όμως, όπως σημειώνει καυστικά ο Derrida, “ο συνδυασμός της φιλελεύθερης δημοκρατίας και της ελεύθερης αγοράς” – η απόλυτη και απώτερη αλληλεξάρτησή τους – είναι η ”χαρμόσυνη είδηση” αυτού του τελευταίου τετάρτου του αιώνα..
O Stuart Hall επισημαίνει ότι με το συγκεκριμένο αδιάσπαστο ζεύγος “η φιλελεύθερη δημοκρατία έγινε η πολιτική εμπροσθοφυλακή της τρομερής χιονοστιβάδας της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας, που σήμερα σαρώνει τον μεταψυχροπολεμικό κόσμο με ευαγγελικό ζήλο”.
Πηγή: Stuart Hall: Δημοκρατία, Παγκοσμιοποίηση και Διαφορά στο Η Απραγματοποίητη δημοκρατία {συλλογή κειμένων σελ. 12-13}
