Με τον όρο μεθοδολογία δηλώνουμε την φιλοσοφία της ερευνητικής διαδικασίας. Αυτή περιλαμβάνει τις υποθέσεις και αξίες που δρουν ως οδηγός για την έρευνα και τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που χρησιμοποιεί ο ερευνητής για την ερμηνεία των δεδομένων και την κατάληξη σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. Σύμφωνα με την Ιωάννα Λαμπίρη-Δημάκη η μεθοδολογία μπορεί να διατυπωθεί με συνεκτικό τρόπο ως εξής: η μεθοδολογία ασχολείται με την ανάλυση της λογικής υπόστασης των μεθόδων και με την κριτική μελέτη τους, δηλαδή, με την έρευνα της όποιας διασύνδεσής τους με ορισμένες θεωρητικές παραδοχές. Ασχολείται όμως και με την απλή περιγραφή συγκεκριμένων μεθόδων και τεχνικών.
Οι θεωρητικές παραδοχές αποτελούν την επιστημολογική βάση όλων των κοινωνικών ερευνών, που είτε ρητά είτε υπόρρητα διαπνέονται από αξίες και αξιολογικές κρίσεις.
Η μεθοδολογική μονάδα ανάλυσης των κοινωνικών και κοινωνιολογικών ερευνών ενδέχεται να συνιστούν μία Μάκρο-έρευνα: μονάδα ανάλυσης ήπειροι,χώρες, πόλεις, κοινότητες, πολιτείες και κομητείες * (στην περίπτωση των Η.Π.Α) ή μία έρευνα σε μίκρο-επίπεδο με επίκεντρο ερεύνης και άξονα ανάλυσης το άτομο.
Η γενίκευση των αποτελεσμάτων της έρευνας προϋποθέτει τη στόχευση (scope), ενώ εν γένει η εμπειρική και θεωρητική γενίκευση αποτελούν αναπόσπαστα μέρη της έρευνας.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ
— Περιγράφουν λεπτομερώς τα φαινόμενα και ο ερευνητής δεν μπορεί να σχηματίσει μία “επίσημη” υπόθεση εργασίας.
— Ερώτηση – “κλειδί”: Τι συμβαίνει;
ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ/ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΕΣ
— Επεξηγούν ένα φαινόμενο
— Ερωτήσεις – “κλειδιά”: Γιατί; και Πώς;
____________________________
Πηγές: Kenneth D. Bailey, Methods of Social Research (1994)
Ιωάννα Λαμπίρη-Δημάκη, Η κοινωνιολογία και η μεθοδολογία της, σελ. 32. Εκδόσεις, Αντ. Ν. Σάκκουλα 1990.
socialpolicy.gr
