Γιατί ένας άνθρωπος επηρεάζεται και αντιγράφει τα συναισθήματα του άλλου τόσο εύκολα; Φαίνεται ότι τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι ιδιαίτερα μεταδοτικά. Για παράδειγμα, το γέλιο ενός ατόμου σύντομα θα το μοιραστεί ο διπλανός του. Η εξήγηση είναι ότι οι ισχυρές συγκινήσεις συγχρονίζουν την εγκεφαλική δραστηριότητα των διαφόρων ατόμων, σύμφωνα με έρευνα του Aalto University της Φινλανδίας και της έρευνας του Κέντρου Turku ΡΕΤ που δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Βλέποντας συναισθηματικές εκφράσεις σε κάποιον, όπως χαμόγελα και γέλια, προκαλεί συχνά μια ανάλογη συναισθηματική αντίδραση στο παρατηρητή. Αυτό μπορεί να είναι ένα βασικό στοιχείο της κοινωνικής αλληλεπίδρασης: συγχρονίζοντας μια κοινή συναισθηματική κατάσταση σε όλα τα μέλη μιας ομάδας, των οποίων οι εγκέφαλοι επεξεργάζονται αυτό που βλέπουν στο γύρω περιβάλλον τους με έναν παρόμοιο τρόπο.
Οι Φιλανδοί ερευνητές μέτρησαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου με λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ενώ οι συμμετέχοντες κοίταζαν ευχάριστες, ουδέτερες και δυσάρεστες ταινίες. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα συγχρόνιζαν τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων, στα μετωπιαία και στις μέσης γραμμής περιοχές των δικτύων του εγκεφάλου ενώ οι ιδιαίτερα προκλητικές ταινίες συγχρόνιζαν δραστηριότητα στα δίκτυα του εγκεφάλου που υποστηρίζουν την όραση, την προσοχή και την αίσθηση της αφής.
Σύμφωνα με την αναπληρώτρια Καθηγήτρια Lauri Nummenmaa από το Aalto University:
“ Το να μοιράζεσαι συναισθηματικές καταστάσεις άλλων παρέχει στους παρατηρητές ένα σωματοαισθητικό και νευρωνικό πλαίσιο που διευκολύνει την κατανόηση των προθέσεων και των δράσεων του άλλου ατόμου και επιτρέπει στο να συντονιστείς και να συγχρονιστείς μαζί του. Αυτή η αυτόματη ρύθμιση διευκολύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση και τις διαδικασίες μιας ομάδας.
“Τα αποτελέσματα αυτά έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα τρέχουσα νευρωνικά μοντέλα των ανθρώπινων συναισθημάτων και της συμπεριφοράς της ομάδας, αλλά και την περεταίρω κατανόησης μας σε ψυχικές διαταραχές που περιλαμβάνουν κοινωνικό-συναισθηματικά προβλήματα”.
Μεταδοτικό γέλιο
Νέα μελέτη έδειξε έναν πιθανό μηχανισμό για το μεταδοτικό γέλιο.
Ένας θετικός ήχος όπως το άκουσμα ενός γέλιου, προκαλεί αντίδραση στην περιοχή εκείνη του εγκεφάλου του ακροατή που ενεργοποιείται όταν χαμογελάμε, σαν να προετοιμάζει τους μύες του προσώπου μας για να γελάσουμε.
Η Dr Sophie Scott, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Γνωστικής Νευροεπιστήμης είπε:
“Φαίνεται ότι είναι απολύτως σωστό το ρητό «γελάστε και όλος ο κόσμος θα γελάσει μαζί σας» Είναι γνωστό εδώ και αρκετό καιρό πως όταν μιλάμε σε κάποιον, συνήθως αντικατοπτρίζουμε τη συμπεριφορά του, αντιγράφουμε τις λέξεις που χρησιμοποιεί και μιμούμαστε τις χειρονομίες του. Τώρα φαίνεται να ισχύει το ίδιο και για το γέλιο, τουλάχιστον όσον αφορά στο επίπεδο του εγκεφάλου “
Ερευνητές έβαλαν σε εθελοντές διάφορους ήχους ενώ κατέγραφαν τις εγκεφαλικές τους αντιδράσεις. Κάποιοι ήχοι ήταν θετικοί, για παράδειγμα, γέλιο ή θρίαμβος. Άλλοι ήταν δυσάρεστοι, όπως κραυγές φόβου. Όλοι οι ήχοι προκάλεσαν αντίδραση σε εκείνη την περιοχή του εγκεφάλου που προετοιμάζει τους μυς του προσώπου να ανταποκριθούν αναλόγως. Ωστόσο, η ανταπόκριση ήταν μεγαλύτερη στους θετικούς ήχους, εφόσον αυτοί ήταν πιο μεταδοτικοί από τους αντίστοιχους αρνητικούς. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό εξηγεί γιατί ανταποκρινόμαστε στο γέλιο και στις επευφημίες με ένα ακούσιο χαμόγελο.
Η Dr Sophie Scott σχολίασε:
“Συνήθως συναντάμε θετικά συναισθήματα, όπως γέλιο ή επευφημίες, σε ομαδικές καταστάσεις, είτε παρακολουθώντας μια κωμωδία με την οικογένεια ή ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου με τους φίλους. Αυτή η αντίδραση στον εγκέφαλο, που αυτόματα μας κάνει να χαμογελάμε ή να γελάμε, είναι ένας τρόπος αντανάκλασης της συμπεριφοράς των άλλων, κάτι που μας βοηθά να αλληλεπιδρούμε κοινωνικά. Θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση ισχυρών δεσμών μεταξύ των ατόμων σε μια ομάδα”.
psyarticles.com
socialpolicy.gr
