Για περισσότερα από 40 χρόνια, η UNESCO γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Αλφαβητισμού υπενθυμίζοντας στη διεθνή κοινότητα ότι η παιδεία είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα και το θεμέλιο όλης της μάθησης.
H παιδεία είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα, ένα εργαλείο προσωπικής ενδυνάμωσης και ένα μέσο για την κοινωνική και ανθρώπινη ανάπτυξη. Βρίσκεται στο επίκεντρο της βασικής εκπαίδευσης για όλους και είναι απαραίτητη για την εξάλειψη της φτώχειας, τη μείωση της παιδικής θνησιμότητας, είναι καθοριστική για την επίτευξη της ισότητας των φύλων και τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης, της ειρήνης και της δημοκρατίας.
Μια βασική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας εξοπλίζει τους μαθητές με τις δεξιότητες της γνώσης, εφόδιο για την ίδια τους τη ζωή αλλά και την περαιτέρω μάθηση. Γονείς που έχουν λάβει βασική εκπαίδευση είναι πιο πιθανό να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, έχουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε συνεχιζόμενες εκπαιδευτικές ευκαιρίες και οι κοινωνίες που απαρτίζονται από μορφωμένους πολίτες έχουν μεγαλύτερα εφόδια στο να ανταπεξέλθουν στην πίεση της ανάπτυξης.
Παιδεία για τον 21ο αιώνα
Η παιδεία είναι δικαίωμα και αποτελεί το θεμέλιο για τη δια βίου μάθηση αλλά και την βελτίωση της ποιότητας της ζωής. Ως εκ τούτου, αποτελεί κινητήρια δύναμη για τη βιώσιμη και την χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.
Με τα χρόνια, η έννοια του αλφαβητισμού έχει εξελιχθεί. Η συμβατική έννοια, που περιορίζεται στην ανάγνωση, τη γραφή και τις αριθμητικές δεξιότητες είναι ακόμη σε ευρεία χρήση, καθώς και η έννοια του λειτουργικού αλφαβητισμού, που συνδέει την παιδεία με την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη.
Όμως, έχουν προκύψει και άλλοι τρόποι για την κατανόηση της έννοιας της παιδείας και της εκπαίδευσης, τρόποι που προσανατολίζονται στις διάφορες ανάγκες μάθησης των ατόμων και τις ανάγκες που προκύπτουν μέσα στις παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες.
Γιατί οι άνθρωποι χρειάζονται εκπαιδευτικές δεξιότητες; Πώς διαμορφώνεται η παιδεία μέσα από τον πολιτισμό, την ιστορία, τη γλώσσα, τη θρησκεία και κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες; Ποιες είναι οι επιπτώσεις της τεχνολογικής προόδου στην παιδεία; Είναι δυνατόν να καθοριστούν οι ελάχιστες βασικές εκπαιδευτικές δεξιότητες σε ένα κόσμο τόσο ποικίλο;
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Αλφαβητισμού (8 Σεπτεμβρίου 2013) είναι αφιερωμένη στην “παιδεία για τον 21ο αιώνα” για να τονίσει την ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε “τις βασικές δεξιότητες αλφαβητισμού για όλους”, καθώς και να μας εξοπλίσει όλους με τις πλέον προηγμένες δεξιότητες αλφαβητισμού στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης.
