Ήταν περίπου 8 το πρωί στις 17 Μαρτίου του 2010, όταν η Tian Yu αποφάσισε να πηδήξει από το παράθυρο του 4ου ορόφου του εργοστασίου που εργαζόταν, στην πόλη Shenzhen της νότιας Κίνας. Τους τελευταίους μήνες, η έφηβη εργαζόταν στο τμήμα συναρμολόγησης προϊόντων της εταιρείας Apple και συγκεκριμένα στην εργοστασιακή εγκατάσταση Foxconn Longhua. Η Tian Yu μαζί με τους 400.000 υπαλλήλους του εργοστασίου εργάζονται για την παραγωγή i-phones και i-pads που πωλούνται από τις εταιρείες Samsung, Sony και Dell, φτάνοντας το 2010 τον τεράστιο αριθμό παραγωγής 137.000 iPhones την ημέρα, ή περίπου 90 iPhones το λεπτό.
Tην ίδια χρονιά, 18 εργαζόμενοι των εγκαταστάσεων Foxconn – κανένας ηλικίας άνω των 25 – απoπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν, με 14 από αυτούς να χάνουν τελικά τη ζωή τους. Η Tian Yu ήταν μια από τις “τυχερές περιπτώσεις” αφού κατάφερε να ξυπνήσει από ένα κώμα 12 ημερών, με κατάγματα στην σπονδυλική στήλη και τους γοφούς της και παράλυτη από τη μέση και κάτω. Το 2010 ήταν μόλις 17 ετών.
Όταν ξέσπασε η είδηση για τον αυξημένο αριθμό αυτοκτονιών, δημοσιογράφοι αγωνίστηκαν να ανακαλύψουν τα αίτια που οδηγούσαν σε απελπισία τους εργαζόμενους σε αυτή την αλυσίδα εφοδιασμού της Apple. Συνεντεύξεις με τους εργαζόμενους αποκάλυψαν τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και οι σοκαριστικές φωτογραφίες με τα δίχτυα ασφαλείας κάτω από τα παράθυρα του εργοστασίου, τοποθετημένα από την ίδια την εταιρεία, προκαλούν αποστροφή.
Η Yu έδωσε μέσα σε ένα διάστημα 3 ετών (από τη ανάρρωση της στο νοσοκομείο μέχρι την επιστροφή της στο χωριό των γονιών της) συνεντεύξεις σε ομάδα ακτιβιστών υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το Χόνγκ Κόνγκ. Αποτέλεσμα ήταν η δημοσίευση των συνεντεύξεων αυτών σε τεύχος του επιστημονικού περιοδικού “Νέα τεχνολογία, Εργασία και Απασχόληση”, αποκαλύπτοντας μια τραγική εικόνα για το πώς οι μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών προϊόντων στηρίζονται σε ένα απάνθρωπο σύστημα, απασχολώντας νέους, φτωχούς μετανάστες από την κινεζική ύπαιθρο, στοιβάζοντας τους σε τεράστια “πτωχοκομεία” και συνωστισμένους κοιτώνες, απορρίπτοντας στη συνέχεια εκείνους που παλεύουν και δεν μπορούν να συμβαδίσουν με τους “ρυθμούς εργασίας”.
Η Yu αφήνοντας το χωρό της σε μια προσπάθεια να βγάλει χρήματα για να βοηθήσει την φτωχή οικογένεια της, κατέφθασε στη πόλη Shenzhen και συγκεκριμένα στις εγκαταστάσεις της Foxconn με το εγχειρίδιο των εργαζομένων της εταιρείας στο χέρι που ανέφερε το εξής: «Βιαστείτε για την επίτευξη των μεγαλύτερών σας ονείρων, διεκδικήστε μια υπέροχη ζωή.”
Αλλά η Yu θυμάται πολύ καλά την “υπέροχη” καθημερινότητά της. Οι διευθυντές ξεκινούσαν τις βάρδιες κάνοντας την εξής ερώτηση στους εργαζόμενους: «Πώς είστε;” με το προσωπικό να είναι αναγκασμένο να απαντήσει: “Καλά, πολύ καλά, πάρα πολύ καλα!” Και μετά από αυτό, επιβαλλόταν απόλυτη σιωπή.
Δούλευε πάνω από 12 ώρες την ημέρα, 6 ημέρες την εβδομάδα και ήταν υποχρεωμένη να παρευρίσκεται πολύ νωρίτερα από το ωράριό της στον χώρο εργασίας δίχως πρόσθετη αμοιβή καθώς και να παραμελεί τα γεύματα της για να κάνει υπερωρίες. Τα διαλείμματα για να επισκεφτεί την τουαλέτα ήταν περιορισμένα και τα λάθη πάνω στην εργασία αντιμετωπίζονταν με φωνές-χωρίς να έχει προηγηθεί η απαραίτητη εκπαίδευση. Τον πρώτο μήνα ήταν αναγκασμένη να δουλεύει πρωινές και βραδινές βάρδιες εναλλάξ, μένοντας σε ένα κοιτώνα με 8 άτομα που μετά βίας γνώριζε τα ονόματά τους. Όταν ακόμη και ο βραδινός της ύπνος αποτελούσε πολυτέλεια, η Yu ξέσπασε τελικά όταν τα αφεντικά της δεν την πλήρωσαν για την μηνιαία της εργασία, εξαιτίας ενός διοικητικού σφάλματος. Ερχόμενη σε απόγνωση, πήδηξε έξω από το παράθυρο. Η εταιρεία της όφειλε 164 ευρώ / 140 λίρες Αγγλίας (σ.σ. πρόσφατη ισοτιμία) για βασικές αποδοχές και υπερωρίες ή περίπου το ένα τέταρτο του κόστους αγοράς ενός iPhone 5.
H προσωπική εμπειρία της Yu έρχεται σε αντίθεση με τα πρότυπα της Foxconn, πόσο μάλλον της Apple. Ωστόσο, είναι σίγουρα μια αναπόφευκτη κατάρρευση ενός συστήματος κατά το οποίο η Foxconn έχει ένα μικρό περιθώριο κέρδους για τα προϊόντα που παράγει για την Apple, και έτσι αναγκάζεται να ασκεί ολοένα και μεγαλύτερη πίεση στους εργαζομένους.
Η έξαρση των αυτοκτονιών οδήγησε τον διευθύνων σύμβουλο της Apple, Tim Cook να ζητήσει από την Foxconn τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας, χωρίς όμως να υπάρχει κανένα επίσημο έγγραφο που να παρέχει οποιαδήποτε χρηματοδότηση για αυτό το σκοπό ή ακόμα και για τη χαλάρωση των δρακόντειων συμβατικών όρων που επιβάλλονται στην Foxconn.
Μετά την απόπειρα αυτοκτονίας της, η Yu έλαβε μια αποζημίωση ως “ανθρωπιστική πληρωμή” της τάξεως των 21.085 ευρώ / 18.000 λίρες Αγγλίας (σ.σ.πρόσφατη ισοτιμία) για να επιστρέψει στο σπίτι της. Σύμφωνα με τον πατέρα της: «Ήταν σαν να επρόκειτο για την αγορά και την πώληση ενός προϊόντος.”
Πέρυσι, ο Tim Cook έλαβε μισθολογική αμοιβή της τάξης των 4 εκατομμυρίων δολαρίων – ήταν μια μεγάλη πτώση σε σύγκριση με τις απολαβές του το 2011.
Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύθηκε στον Guardian στις 5/8/2013
socialpolicy.gr
