Τι είναι η Μη-βία;
Η Μη-βία είναι η στάση ζωής που απορρίπτει τη χρήση βίας προς άνθρωπο, για οποιονδήποτε λόγο.
Τι είναι η Ενεργή Μη-βία;
Η Ενεργή Mη-βία είναι μια ολιστική θεωρία και πρακτική δράσης σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο, η οποία βασίζεται σε δύο απλές αρχές:
- τη μη άσκηση βίας (και τη μη ανταπόδοση βίας)
- τη μη ανοχή της βίας
σε όλες τις μορφές της, σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.
Η Ενεργή Mη-βία ορίζεται επίσης από το τι δεν είναι:
- Δεν είναι φιλειρηνισμός, ούτε ένας απλός τρόπος διαμαρτυρίας.
- Δεν είναι η παθητική στάση ζωής, όπου όλα μπορούν να ξεπεραστούν με την υπομονή και την αδράνεια.
Αντίθετα, προτείνει την ενεργή στάση ζωής και την επιδίωξη αλλαγών σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο, με γνώμονα:
- την απόρριψη κάθε μορφής βίας και διάκρισης
- την αναγνώριση της ισότητας και
- την τοποθέτηση του ανθρώπινου όντος ως πρωταρχικής αξίας.
Είναι φιλοσοφία ζωής και μεθοδολογία δράσης, η οποία έχει εμπνεύσει ηθικές και θρησκευτικές πεποιθήσεις και σήμερα είναι η μόνη λογική απάντηση στην ανεξέλεγκτη έξαρση της βίας που μας περιβάλλει. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα της τελευταίας ομιλίας του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968:
«Για αιώνες τώρα, οι άνθρωποι συζητούν για την Ειρήνη και τον Πόλεμο. Τώρα πια δεν μπορούν απλά να συζητούν. Δεν έχουν πια να επιλέξουν ανάμεσα στη Βία και τη Μη-βία, αλλά ανάμεσα στη Μη-βία και τη μη ύπαρξη» (αναφερόμενος κυρίως στην πυρηνική απειλή).
Η Ενεργή Μη-βία αποτελεί στρατηγική αγώνα του Νέου Ανθρωπισμού, που καταγγέλλει συστηματικά όλες τις μορφές βίας που εξασκεί το Σύστημα. Είναι ακόμα τακτική δράσης που εφαρμόζεται σε καταστάσεις όπου λαμβάνει χώρα οποιαδήποτε μορφή βίας ή διάκρισης.
Ποιο είναι το ηθικό πρόβλημα με τη βία;
Η ελεύθερη βούληση αποτελεί ειδοποιό χαρακτηριστικό του ανθρώπου και βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Τη στιγμή που κάποιος ασκεί βία σε συνάνθρωπό του, του αφαιρεί την ελεύθερη βούληση και τον υποβιβάζει έτσι στο επίπεδο του αντικειμένου.
Ποια είναι τα εργαλεία της Ενεργής Μη-βίας;
Καταγγελίες, πολιτική ανυπακοή, μη ανταπόδοση της βίας, ενημερωτικές καμπάνιες, απεργίες, ευρηματικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες, προσωπικά και κοινωνικά μποϊκοτάζ, και κυρίως συντονισμένες δράσεις σε διαφορετικά μέρη, είναι τα κύρια εργαλεία της Μη-βίας σήμερα.
Ποιες είναι οι ρίζες της Μη-βίας στην ιστορία της Ανθρωπότητας;
Η ιδέα της Μη-βίας είναι τόσο παλιά όσο κι ο ανθρώπινος πολιτισμός. Ίσως οι αρχαιότερες γνωστές εκφράσεις της είναι:
- Ο Τζαϊνισμός (αρχαία Ινδική θρησκεία), με την αρχή της Ahimsa (Αχίμσα), δηλαδή του σεβασμού της ζωής, της ελευθερίας και της βούλησης κάθε ζωντανού όντος.
- Ο Χρυσός Κανόνας της Ηθικής, που στη σύγχρονη εκδοχή του διατυπώνεται ως «Φέρσου στους άλλους όπως θα ήθελες να σου φέρονται», εμφανίζεται με διάφορες μορφές στους περισσότερους αρχαίους πολιτισμούς (Αρχαία Βαβυλώνα, Αίγυπτο, Ελλάδα, Ινδία, Κίνα) και θρησκείες (Βουδισμός, Ινδουισμός, Ισλάμ, Ιουδαϊσμός, Χριστιανισμός κτλ.)
Παρολαυτά, η ολοκληρωμένη μεθοδολογία της Ενεργής Μη-βίας αναπτύχθηκε κι εφαρμόστηκε στον 20ό αιώνα, από τους Μαχάτμα Γκάντι και Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
