Τον Απρίλιο του 2011, κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ουμπέρτο Έκο “Το Κοιμητήριο της Πράγας”. Με αφορμή την κυκλοφορία αυτή, ο διάσημος Ιταλός σημειολόγος- μυθιστοριογράφος, παραχωρεί μια συνέντευξη στην εφημερίδα το Βήμα και μιλά για τον αντισημιτισμό, τον ρατσισμό και τη συνωμοσιολογία.
– Στο τελευταίο σας μυθιστόρημα «Το Κοιμητήριο της Πράγας» αναφέρεστε ανάμεσα στα άλλα στην πλαστογραφία,στους ελευθεροτέκτονες και στην ένωση της Ιταλίας.Το κέντρο του μυθιστορήματος όμως νομίζω ότι είναι ο αντισημιτισμός.Πώς επηρέασε ο αντισημιτισμός τη ζωή και την κουλτούρα της σύγχρονης Ευρώπης;
«Ο αντισημιτισμός σήμερα μοιάζει να μην είναι όσο ισχυρός υπήρξε πριν από τον Β Δ Παγκόσμιο Πόλεμο (με εξαίρεση προφανώς τις αραβικές χώρες όπου παραμένει αξεδιάλυτα αναμεμειγμένος με τον αντισιωνισμό). Αυτό όμως φοβάμαι πως είναι μόνο μια ψευδαίσθηση. Για τούτο είναι σημαντικό να συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε εναντίον του ρατσισμού».
– Χαρακτηρίζετε τον Σιμόνε Σιμονίνι,τον κεντρικό- φανταστικό- χαρακτήρα του βιβλίου σας,«τον πιο μισητό άνθρωπο στον κόσμο».Πώς τον συνδέετε με τα άλλα,υπαρκτά ιστορικά πρόσωπα του μυθιστορήματος;
«Ο παππούς Σιμονίνι υπήρξε ιστορικός χαρακτήρας ή τουλάχιστον υπάρχει ένα ιστορικό ντοκουμέντο, μια επιστολή προς τον ηγούμενο Μπαρουέλ υπογεγραμμένη από τον κάπτεν Σιμονίνι, όπως λέω στο μυθιστόρημά μου. Ο εγγονός του Σιμονίνι είναι ο μόνος φανταστικός χαρακτήρας στο μυθιστόρημά μου, στον οποίο απέδωσα πράξεις που έγιναν όντως από ιστορικά πρόσωπα».
– Η υποτιθέμενη συνάντηση των Σοφών της Σιών έλαβε χώρα στο εβραϊκό κοιμητήριο της Πράγας.Υπάρχει κάποιο υπόβαθρο γι΄ αυτό;
«Η συνάντηση στο κοιμητήριο της Πράγας εφευρέθηκε από τον Γκέντσε (έναν πραγματικό γερμανό κατάσκοπο και πλαστογράφο) στο μυθιστόρημά του Βiarritz. Στο δικό μου μυθιστόρημα λέω, αντιθέτως, πως εφευρέθηκε από τον Σιμονίνι και στη συνέχεια αντιγράφηκε από τον Γκέντσε. Εκείνο που αληθεύει ιστορικά είναι πως η συνάντηση αυτή αναφέρθηκε ως πραγματική από πολλές πηγές κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, σε όλες τις περιπτώσεις που περιλαμβάνω στο μυθιστόρημα. Επιπλέον, πολλές από τις προθέσεις που αποδίδονται στους εβραίους στο κοιμητήριο κατά κάποιον τρόπο χρησιμοποιήθηκαν στα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών».
– Είναι αυτό μια μεταφορά για όσα συμβαίνουν σήμερα;
«Νομίζω ότι κάθε μυθιστόρημα συνιστά μια μεταφορά για τα όσα συμβαίνουν σήμερα. Συν τοις άλλοις όλες οι μηχανορραφίες που αποδίδω στους πλαστογράφους και στις μυστικές υπηρεσίες του 19ου αιώνα είναι ίδιες με αυτές των οποίων είμαστε μάρτυρες σήμερα (λ.χ. η περίπτωση με τα WikiLeaks)».
– Εχετε γράψει παλαιότερα ένα συναρπαστικό δοκίμιο με τίτλο «Ψευδή Πρωτόκολλα».Αυτό ήταν ο πυρήνας του μυθιστορήματός σας;
«Λίγο-πολύ, ναι».
– Πιστεύετε ότι οι συνωμοσίες ορίζουν την Ιστορία; Κι αν αυτό ίσχυε τον 19ο αιώνα,τι ισχύει σήμερα;
«Είμαι εναντίον της παράνοιας των συνωμοσιών (δείτε το Εκκρεμές του Φουκό ). Δεν λέω πως δεν υφίστανται συνωμοσίες αλλά πως όταν επιτυγχάνουν τότε δημοσιοποιούνται και το ίδιο συμβαίνει όταν αποτυγχάνουν. Η δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα ήταν αποτέλεσμα συνωμοσίας, αυτό είναι βέβαιο, αλλά το σχέδιο αποκαλύφθηκε όταν δολοφονήθηκε ο Καίσαρας. Ο Κατιλίνας εξύφανε μια συνωμοσία, όμως αυτή αποκαλύφθηκε όταν την κατήγγειλε ο Κικέρων. Η συνωμοσιολογική παράνοια δεν συνίσταται στην πεποίθηση ότι υπήρξε μια και μόνη συνωμοσία αλλά ότι όλος ο ρους της Ιστορίας κυριαρχείται από μια μυστηριώδη και συνεχή παγκόσμια συνωμοσία. Γι΄ αυτό και είναι μια μορφή παράνοιας».
– Στο «Κοιμητήριο της Πράγας» διαπλέκονται πλήθος ιστορικά γεγονότα όπως η Υπόθεση Ντρέιφους, η Παρισινή Κομμούνα (και πάνω από αυτά πόλεμοι, συνωμοσίες, ίντριγκες και δολοφονίες). Είχατε κάποιο ιστορικό πρόσωπο κατά νουν όταν δημιουργούσατε το πορτρέτο του κεντρικού σας χαρακτήρα Σιμόνε Σιμονίνι;
«Είχα πολλά πρόσωπα κατά νουν. Ο κόσμος μας είναι γεμάτος από διάφορους Σιμονίνι».
– Είστε ένας εξαιρετικά δημοφιλής συγγραφέας στην Ελλάδα και χιλιάδες αναγνώστες ανυπομονούν να διαβάσουν το νέο σας βιβλίο.Θα είχατε την ευγενή καλοσύνη να τους πείτε ποιο ήταν το κίνητρο να γράψετε το νέο σας μυθιστόρημα;
«Από τη μια μεριά το κίνητρο ήταν ηθικό, ακριβώς γιατί πιστεύω πως ο ρατσισμός εξακολουθεί να είναι επικίνδυνος. Από την άλλη ήταν η αγάπη μου για το μυθιστόρημα τύπου feuilleton (σε συνέχειες)».
-Σε συνέντευξή σας τον περασμένο Νοέμβριο είχατε πει ότι τα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών» διαμορφώθηκαν μέσω μιας συσσώρευσης αντισημιτικών στερεοτύπων. Ποιο από αυτά είναι πλέον επικίνδυνο σήμερα;
«Αυτό που σίγουρα επιβιώνει σήμερα είναι η παράνοια ενός παγκόσμιου σχεδίου,ακόμη κι αν δεν αποδίδεται στους εβραίους αλλά σε άλλα μυστήρια κέντρα μιας παγκόσμιας συνωμοσίας. Δείτε στο Διαδίκτυο ή επισκεφθείτε κάποιο βιβλιοπωλείο που εξειδικεύεται σε αποκρυφιστικά θέματα. Η παγκόσμια συνωμοσία είναι ένα φάντασμα που εξακολουθεί να στοιχειώνει πολλούς ανθρώπους. Ακόμη και ο αντισημιτισμός των ημερών μας παίρνει τη μορφή της αποκάλυψης μιας εβραϊκής-καπιταλιστικής συνωμοσίας- και για εβραϊκή καπιταλιστική συνωμοσία μίλησαν τόσο ο Χίτλερ όσο και ο Μουσολίνι».
-Και στο «Εκκρεμές του Φουκό» αναφέρεστε στα Πρωτόκολλα. Αλλά δίνετε μεγαλύτερη έμφαση στο τελευταίο σας βιβλίο.Γιατί νομίζετε ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που πιστεύουν ότι τα Πρωτόκολλα δεν είναι πλαστογραφημένα αλλά αυθεντικά;
«Ισχύει η προηγούμενη απάντησή μου όπως και η αναφορά του αρχηγού της Οχράνα (σ.σ. της μυστικής αστυνομίας που ίδρυσε ο τσάρος Αλέξανδρος Β΄). Οι δικτάτορες πάντοτε χρειάζονται την εικόνα του Εχθρού για προσφέρουν το αίσθημα της ταυτότητας στους οπαδούς τους.Δείτε τον Καντάφι που ορίζει την εξέγερση των νεαρών Λίβυων ως επακόλουθο μιας συνωμοσίας της Αλ Κάιντα από την οποία έχουν παρασυρθεί οι επαναστατημένοι νέοι. Εν πάση περιπτώσει, στους ανθρώπους αρέσει να νιώθουν ισχυρότεροι μέσα στις προκαταλήψεις τους. Μια διάσημη αντισημίτρια συγγραφέας,η Νέστα Γουέμπστερ, έγραψε το 1924: “Ισως τα Πρωτόκολλα να είναι πλαστά, αλλά αφού λένε τι (εγώ, η Νέστα Γουέμπστερ νομίζω πως) είναι αληθινό, τότε θα πρέπει να θεωρούνται γνήσια”. Τέλειο…».
Πηγή: tovima.gr