Ντούνης Ανδρέας
O Πλάτων ήταν ο πρώτος έλληνας που αντιπαρέθεσε την έννοια του μύθου, παρ’όλο που χρησιμοποιούσε συχνά τέτοιους στα διαλογικά του έργα, από την έννοια του λόγου υπό την σημασία της λογικής ομιλίας. Η έννοια της λογικής ομιλίας εμπερικλείει κατά τον Πλάτωνα την επιχειρηματολογία η οποία αποτελείται από μία λογική ακολουθία. Σύμφωνα με την ερμηνεία στον Πλάτωνα από τον Brisson «το άτομο που συνδιαλέγεται υπό όρους λογικής ομιλίας και επιχειρηματολογίας επιδιώκει την λογική συμφωνία αναφορικά με το συμπέρασμα». Επιπρόσθετα, ο λόγος στον Πλάτωνα μέσω της διαλεκτικής, μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αλήθεια που σήμαινε για αυτόν την «αρχή των πάντων». Στο έργο Κρατύλος, ο Πλάτωνας διερευνά το θέμα της προέλευσης των ονομάτων, και ταυτίζει τον λόγο τόσο με την ονομασία των πραγμάτων όσο και με την πράξη ορισμού που προηγείται η οποία επικαθορίζει την αληθινή φύση αυτών των πραγμάτων.
Ο Αριστοτέλης στην εκτενή αναφορά του στα έργα Περί Ψυχής και Μετά τα Φυσικά δίνει συνέχεια στην πλατωνική ονοματοθεσία μέσω του «οριστικού λόγου». Κατά τον Αριστοτέλη, ο λόγος που επικαθορίζει τον ορισμό ενός πράγματος θα πρέπει να καθιστά φανερή την αιτία του και να μην περιορίζεται μόνο στο γεγονός της ύπαρξής του. Πέρα όμως από τη χρήση του λόγου με την έννοια των λέξεων-ορισμών που ορίζουν ένα πράγμα, το θεμελιακό κριτήριο για την εξάσκηση του μέτρου στην ανθρώπινη ζωή αποτελεί η αριστοτελική «μεσότητα» που συνιστά επέκταση του πλατωνικού «λογιστικού μέρους της ψυχής». Η μεσότητα, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση της ευτυχίας, δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά μόνο μέσω του ορθού λόγου, που θα υποδείξει στον άνθρωπο σε ποιο βαθμό πρέπει να εκδηλώνει κάθε συναίσθημα ή παρόρμησή του.
socialpolicy.gr