Ντούνης Ανδρέας
—-> Με σκοπό να βελτιωθεί η πρόσβαση των ενηλίκων στην οδοντιατρική φροντίδα και να αμβλυνθούν τα εμπόδια που συναρτώνται με το κόστος χρήσης των οδοντιατρικών υπηρεσιών στην Φινλανδία, τα όρια ηλικίας που περιόριζαν την πρόσβαση για τους ενήλικες καταργήθηκαν το 2001-2002 και η αποζημίωση για πρωτοβάθμια οδοντιατρική φροντίδα επεκτάθηκε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Η εφαρμογή της μεταρρύθμισης ενισχύθηκε από την νομοθεσία του 2005 που διασφάλιζε την πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, και που καθορίζει ως μέγιστο χρονικό διάστημα αναμονής τους έξι μήνες για περιπτώσεις μη-επείγουσας οδοντιατρικής φροντίδας. Η μεταρρύθμιση της οδοντιατρικής φροντίδας συνεισέφερε σημαντικά στον στόχο της μεγαλύτερης ισονομίας στην πρόσβαση στην οδοντιατρική φροντίδα.
Το Φινλανδικό σύστημα θέτει όρια πληρωμών ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο των καταστροφικών εξόδων (που ορίζεται ως το ποσό που δαπανάται για την υγεία που υπερβαίνει το 40% του εισοδήματος του νοικοκυριού) – φαινόμενο που επηρεάζει κυρίως τα ηλικιωμένα άτομα και τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος. Το σύστημα διαπλέκει τρείς ανεξάρτητους άξονες επιβαλλόμενων ορίων πληρωμών (payment ceilings): α) για τα έξοδα των ασθενών στο σύστημα δημόσιας υγειονομικής φροντίδας, β) για συνταγογραφημένα φάρμακα και γ) για έξοδα ταξιδίων. Επιπρόσθετα, οι Δήμοι παρέχουν ένα βασικό ποσό χρημάτων που χρησιμεύει ως το «τελευταίο βοήθημα» για τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος τα οποία δεν διαθέτουν αρκετούς πόρους ώστε να ανταπεξέλθουν στα έξοδα των άμεσων ιδιωτικών πληρωμών.
Ένα ακόμη μέτρο πολιτικής υπήρξε η μεταρρύθμιση για την οικονομική στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που έχει ως στόχο την αναμόρφωση των δήμων και των υπηρεσιών που παρέχουν μέσω συγχωνεύσεων και αλληλοσυνεργασίας. Η κινητήριος δύναμη της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης υπήρξε η οικονομική δυσκολία που αντιμετώπιζαν συγκεκριμένοι δήμοι για την παροχή υπηρεσιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας υψηλής ποιότητας. Ειδικότερα, οι μικροί δήμοι των αγροτικών περιοχών που βιώνουν το φαινόμενο της συρρίκνωσης του πληθυσμού τους, αντιμετωπίζουν μέγιστους οικονομικούς περιορισμούς εξαιτίας του μειωμένου εισοδήματος από φόρους. Η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση πρέπει να ειδωθεί ως μία προσπάθεια νέου συγκεντρωτικού χαρακτήρα ρύθμισης της υγειονομικής φροντίδας που συνοδεύεται με την μεταφορά πόρων στους πλέον ευάλωτους δήμους από την κεντρική κυβέρνηση. Το 2007, ο Νόμος περί Αναμόρφωσης των Δήμων ψηφίσθηκε για να υποστηρίξει τις οικονομικές συγχωνεύσεις των Δήμων. Ο Νόμος ορίζει ότι η πρωτοβάθμια υγειονομική φροντίδα και και οι κοινωνικές υπηρεσίες που σχετίζονται στενά με τις υγειονομικές υπηρεσίες θα πρέπει να έχουν ένα εύρος πληθυσμιακής κάλυψης τουλάχιστον 20.000 κατοίκων. Την σήμερον ημέρα, μόλις ένα στα τέσσερα κέντρα υγείας έχει πληθυσμιακή βάση 20.000 ή περισσότερων κατοίκων. Η νομοθεσία δεν υπονοεί ευθέως την συγχώνευση των μικρών δήμων, αλλά προτείνει την δημιουργία κοινών δημοτικών ομοσπονδιών (municipal joint federations) ώστε τα κέντρα υγείας να επιτύχουν τον στόχο της πληθυσμιακής κάλυψης.
Με στόχο την κάλυψη των εξόδων που συνυφαίνονται με την πρόσβαση σε μακρινές υπηρεσίες υγείας το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Φινλανδίας παρέχει αποζημιώσεις για τα μεταφορικά έξοδα που συνδέονται με την θεραπεία και την διαγνωστική εξέταση ασθενειών, όταν τα συγκεκριμένα έξοδα υπερβαίνουν τα 9,25 Φινλανδικά μάρκα. Επιπρόσθετα, το ΕΣΥ της Φινλανδίας θέτει ένα ανώτατο όριο πληρωμών για μεταφορικά έξοδα στα 157,25 Φινλανδικά μάρκα ετησίως. Όταν ένας ασθενής υπερβεί αυτό το όριο το ΕΣΥ της Φινλανδίας καλύπτει όλα τα επιπλέον έξοδα μεταφοράς.
Αναφορικά με το θέμα των λιστών αναμονής, έχουν δημιουργηθεί ρυθμίσεις ώστε να καθοριστούν οι ανώτατοι χρόνοι αναμονής για πρωτοβάθμια φροντίδα και μη-οξεία ειδικευμένη φροντίδα. Από τον Μάρτιο του 2005, το πρόβλημα των λιστών αναμονής έχει αμβλυνθεί μέσω του καθορισμού ανώτατων ορίων χρονικής αναμονής που σχεδιάστηκαν με τρόπο ώστε να μειώνουν τις περιφερειακές ανισότητες και έχουν επιτύχει την μείωση των χρόνων αναμονής σε σημαντικό βαθμό. Τα όρια των χρόνων αναμονής για την θεραπεία παθήσεων ψυχικής υγείας για παιδιά και νεαρά άτομα είναι αυστηρότερα από ότι για τις άλλες ομάδες ατόμων. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πολιτικής είναι η παροχή του δικαιώματος σε κάθε πολίτη για την πρόσβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας μέσα σε ένα προκαθορισμένο χρονικό όριο καθώς και για την πρόσβαση στην δευτεροβάθμια ειδικευμένη φροντίδα έπειτα από την αξιολόγηση της υγειονομικής ανάγκης.
__
Πηγή: Ντούνης Ανδρέας, Χρήση Υπηρεσιών Υγείας και Ανισότητες στην Υγεία, Πάντειο Πανεπιστήμιο, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, Αθήνα, Ιανουάριος 2012.
[irp]
