Το παγκόσμιο σκάνδαλο τροφικής σπατάλης και το skipping ως πράξη παρανομίας

Τον Οκτώβριο του 2013, τρεις άνδρες – ο Paul May, ο Jason Chan και ο William James – συνελήφθησαν και κατηγορήθηκαν βάσει του νόμου “Vagrancy Act 1824” (Νόμος του Κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου που θεωρεί παράβαση την έλλειψη στέγης ή την επαιτεία), επειδή πήραν μερικές ντομάτες, μανιτάρια, τυρί και κέικ από κάδους απορριμάτων που βρίσκονταν πίσω από ένα σούπερ μάρκετ της αλυσίδας Iceland. Λόγω όμως της έντονης αντίδρασης από την κοινή γνώμη, η εταιρεία αποφάσισε εν τέλει να μην ασκήσει δίωξη.

Αυτή δεν είναι η μοναδική περίπτωση δίωξης για το φαινόμενο που φέρει την ονομασία “skipping” στο Ηνωμένο Βασίλειο και “dumpster diving” στις ΗΠΑ -λήψη απορριμάτων από σουπερ μάρκετ, που προορίζονται για τις χωματερές. Το 2012, η Sasha Hall από το Έσσεξ, έλαβε νομική απαλλαγή υπό όρους αφού παραδέχτηκε ότι διακίνησε “κλοπιμαία”, όταν ένας φίλος της πήρε μια τσάντα με τρόφιμα που είχε πετάξει η εταιρεία Tesco, μετά από διακοπή ρεύματος.

«Από την ευρύτερη αντίληψη της κοινής λογικής περί δικαιοσύνης, είναι πολύ σαφές ότι η λήψη τροφίμων από κάδους σκουπιδιών είναι μια δίκαιη πράξη, ενώ η αδικία υπόκειται στην σπατάλη του ενός τρίτου των τροφίμων παγκοσμίως, ενώ 1 δις άνθρωποι πεινούν,» λέει ο Tristram Stuart, συγγραφέας του βιβλίου “Waste: Uncovering the Global Food Scandal” και ιδρυτής της ομάδας – εκστρατείας με το όνομα Feeding the 5000.

Ο Stuart μάζευε βρώσιμα τροφίμα από κάδους για χρόνια, και εξακολουθεί να το κάνει. “Για μένα, η λήψη τροφίμων ήταν πάντα ένας τρόπος προβολής της αδικίας, και του γεγονότος ότι τα σούπερ μάρκετ, παρά τα χρόνια εκστρατειών, δεν έχουν λάβει μέτρα για την σπατάλη των τροφίμων”. Πέρυσι, η Tesco παραδέχθηκε πως σπατάλησε 28.500 τόνους τροφίμων κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους.

Σήμερα, εταιρείες τροφίμων όπως η Asda, Sainsbury, Morrisons και άλλα σουπερμάρκετ, συμπεριλαμβάνοντας τις εταιρείες Waitrose, Marks & Spencer και Co-op έχουν αναφέρει πως θα παρέχουν τακτικά πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα των τροφίμων που πετούν. «Υπάρχουν τέλεια βιώσιμα κανάλια διανομής τροφίμων για τα τρόφιμα που δεν θέλει κανείς πλέον,», λέει ο Stuart. Οργανώσεις όπως η FareShare και FoodCycle δημιουργήθηκαν για την αντιμετώπιση τόσο της σπατάλης τροφίμων όσο και της φτώχειας, αναδιανέμοντας βρώσιμα τροφίμα.

Το skipping έγινε το επίκεντρο της προσοχής των ΜΜΕ πριν από μερικά χρόνια ως μέρος του αντι-καταναλωτικού κινήματος “freegan” – άτομα που, όχι απαραίτητα από οικονομική ανάγκη, αναζητούν δωρεάν τροφίμα, μεταξύ άλλων – αλλά ο Stuart αναφέρει ότι συναντούσε πάντα την συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων γύρω από τους κάδους των σούπερ μάρκετ “δεν ήταν άνθρωποι σαν εμένα που έκαναν την πράξη για διαμαρτυρία ή για την προβολή της ηθικής διάστασης του ζητήματος, αλλά επειδή δεν μπορούσαν να διαθέσουν χρήματα για να αγοράσουν τρόφιμα ποιότητας. Το γεγονός ότι τα σούπερ μάρκετ αντέδρασαν κλειδώνοντας τους κάδους τους και χτίζοντας “κλουβιά” γύρω από αυτούς, αντί να διαθέτουν τα “απορρίματα τροφίμων”, είναι ενδεικτικό του πόσο ανάλγητo είναι το σύστημα. Πάντα ίσχυε ότι η πλειονότητα των ανθρώπων που παίρνει φαγητό από τους κάδους απορριμάτων το κάνει επειδή δεν μπορεί να διαθέσει χρήματα για την αγορά τροφίμων.