Γιατροί Χωρίς Σύνορα: Ο Αθέατος Πόνος στα Κέντρα Κράτησης Μεταναστών

Το socialpolicy.gr παρευρέθη χθες 1η Απριλίου στη Συνέντευξη Τύπου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που πραγματοποιήθηκε με σκοπό τη δημοσιοποίηση των τραγικών και απάνθρωπων συνθηκών που επικρατούν στα κέντρα κράτησης των μεταναστών. Η Γενική Διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα – Μαριέττα Προβοπούλου, η Ιωάννα Κοτσιώνη- ειδική σε θέματα Μετανάστευσης και ο Απόστολος Βεϊζης -επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών, παρέθεσαν στοιχεία από την παρέμβαση της οργάνωσης σε 6 κέντρα κράτησης μεταναστών και αιτούντων άσυλο στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και από τις διερευνετικές τους επισκέψεις σε 27 αστυνομικά τμήματα, χώρους κράτησης του Λιμενικού και προ-αναχωρησιακά κέντρα, τόσο στην Αττική όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα, κατά την περίοδο 2013-2014.

Όπως αναφέρεται παρακάτω στο επίσημο Δελτίο Τύπου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι συνθήκες κράτησης των μεταναστών εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους (συνωστισμός, ανεπαρκής θέρμανση και αερισμός του χώρου, ελλιπής διατροφή, απαράδεκτες συνθήκες υγιεινής, μη παροχή ιατρικής βοήθειας και περίθαλψης), με βαρύτατες επιπτώσεις και στην ψυχική τους υγεία (έλλειψη πρόσβασης σε εξωτερικό χώρο -προαυλισμός, απόγνωση, κατάθλιψη, ματαίωση, απόπειρες αυτοκτονίας).

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, που λειτουργούν αποκλειστικά με τη χρηματοδότηση ιδιωτών και μελών της ανθρωπιστικής οργάνωσης, κατά την περίοδο παρέμβασης τους πραγματοποίησαν 5.441 ιατρικές συνεδρίες, 365 παραπομπές σε δευτεροβάθμιες ιατρικές υπηρεσίες και 100 παραπομπές για οδοντιατρική φροντίδα. Παρείχαν θεραπεία για τη ψώρα σε περισσότερους από 1.500 μετανάστες ενώ με την παρέμβαση τους απελευθερώθηκαν 22 μετανάστες λόγω της κατάστασης της υγείας τους. Επιπλέον, διένειμαν είδη πρώτης ανάγκης σε κρατούμενους μετανάστες, που περιελάμβαναν 1.648 σετ με ρούχα, παπούτσια και υπνόσακους καθώς και 6.662 κιτ με είδη προσωπικής υγιεινής.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Αθήνα/ Βρυξέλλες, 1 Απριλίου 2014 – Η παρατεταμένη και συστηματική κράτηση μεταναστών και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα έχει δεινές επιπτώσεις στην υγεία και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων αυτών, προειδοποιεί σήμερα σε Συνέντευξη Τύπου η διεθνής ιατρική και ανθρωπιστική οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (Médecins Sans Frontières/ MSF).

Τη στιγμή που η Ελλάδα βρίσκεται στην Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι MSF καλούν την Ελληνική κυβέρνηση και την Ευρώπη να σταματήσουν να εθελοτυφλούν μπροστά σε αυτή την απαράδεκτη πρακτική που έχει σοβαρές ιατρικές και ανθρωπιστικές επιπτώσεις.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, στην Ελλάδα, παρέχουν ανεξάρτητη ιατρική και ανθρωπιστική βοήθεια σε μετανάστες και πρόσφυγες σε κέντρα κράτησης μεταναστών από το 2008. Στην αναφορά που δημοσιεύεται σήμερα, με τίτλο «Ο αθέατος πόνος στα κέντρα κράτησης μεταναστών» η οργάνωση επισημαίνει τις σοβαρότατες επιπτώσεις που επιφέρει η κράτηση στη σωματική και ψυχική υγεία των υπό διοικητική κράτηση μεταναστών και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα. Επιπλέον, αναδεικνύει τα προβλήματα που προκύπτουν από την ανεπαρκή παροχή ιατρικών υπηρεσιών – συμπεριλαμβανομένης της αρχικής ιατρικής εκτίμησης – και έχουν ως αποτέλεσμα ανθρωποι που πάσχουν από σοβαρά ιατρικά προβλήματα να παραμένουν σε κράτηση ή ακόμα και να διακόπτουν τη θεραπεία τους λόγω της κράτησης.

«Στη διάρκεια έξι χρόνων, έχουμε πραγματοποιήσει περισσότερες από 9.900 ιατρικές συνεδρίες μέσα στα κέντρα κράτησης και σε αστυνομικά τμήματα όπου κρατούνται μετανάστες και αιτούντες άσυλο», δηλώνει ο Απόστολος Βεϊζης, γιατρός και επικεφαλής της αποστολής των MSF στην Ελλάδα. «Παρά τις επανειλημμένες μας εκκλήσεις για διασφάλιση της παροχής ιατρικών υπηρεσιών και βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, λίγες είναι οι βελτιώσεις που έχουν σημειωθεί, ενώ αντίθετα οι αρνητικές επιπτώσεις της κράτησης συνολικά οξύνονται».

Από την έναρξη της επιχείρησης «Ξένιος Δίας», από την ελληνική αστυνομία, το 2012, ο αριθμός των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο υπό διοικητική κράτηση εκτινάχτηκε. Η δυναμικότητα των χώρων κράτησης έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 4.500 θέσεις με τη λειτουργία πέντε προ-αναχωρησιακών κέντρων, ενώ η κράτηση εφαρμόζεται συστηματικά για τη μέγιστη δυνατή περίοδο που φτάνει τους 18 μήνες. Παράλληλα, οι ελλείψεις στην παροχή βασικών υπηρεσιών και οι συνθήκες υγιεινής παραμένουν, σε μεγάλο βαθμό, απαράδεκτες.

Ακόμα και ευάλωτα πρόσωπα, όπως ανήλικοι, θύματα βασανισμού και άτομα με χρόνια νοσήματα ή αναπηρία, υπόκεινται σε παρατεταμένη κράτηση. Επιπλέον μετανάστες και αιτούντες άσυλο κρατούνται σε αστυνομικά τμήματα, όπου οι συνθήκες είναι ακόμη χειρότερες και όπου οι κρατούμενοι δεν μπορούν να προαυλιστούν για τη συνολική διάρκεια της κράτησής τους – σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και για 17 μήνες, όπως διαπίστωσαν οι ομάδες των MSF.

Οι συνθήκες κράτησης: o συνωστισμός, η ανεπαρκής θέρμανση, η έλλειψη ζεστού νερού, ο ανεπαρκής αερισμός, η έλλειψη πρόσβασης σε εξωτερικό χώρο και η ελλιπής διατροφή σχετίζονται με την εμφάνιση και μετάδοση παθήσεων του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος, και δερματικές παθήσεις. Επιπλέον η κράτηση είναι ιδιαίτερα επιζήμια για την ψυχική υγεία των μεταναστών και των προσφύγων: συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης και ψυχοσωματικές εκδηλώσεις παρατηρούνται σε πολλούς, ενώ δεν είναι ασυνήθιστο απεγνωσμένοι μετανάστες να προχωρούν σε απεργία πείνας, αυτοτραυματισμούς, ακόμα και προσπάθειες για αυτοκτονία.

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα, αυτή την εβδομάδα, ολοκληρώνουν την παρέμβασή τους στα κέντρα κράτησης μεταναστών στη Βόρεια Ελλάδα, μετά τη δέσμευση των Ελληνικών αρχών να παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες στα κέντρα κράτησης μεταναστών από τον Μάρτιο 2014. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα προτρέπουν τις Ελληνικές αρχές να εκπληρώσουν άμεσα τη δέσμευσή τους αυτή και να εγγυηθούν επαρκή και χωρίς διακοπές παροχή ιατρικών υπηρεσιών στους μετανάστες και αιτούντες άσυλο υπό διοικητική κράτηση.

«Τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα ευρωπαϊκά όργανα δεν γίνεται να συνεχίζουν να αποποιούνται το δικό τους μερίδιο ευθύνης», δηλώνει η Ιωάννα Κοτσιώνη, Υπεύθυνη για θέματα Μετανάστευσης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. «Υπόλογες για τα δεινά που επιφέρουν στους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο, δεν μπορούν να θεωρηθούν αποκλειστικά οι χώρες πρώτης εισόδου μεταναστών, οι οποίες υπό την αυξημένη πίεση για περιορισμό της εισροής μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζουν ως μέτρο αποτροπής την κράτηση. Όλοι έχουν μερίδιο στην ευθύνη και τη ντροπή.»

Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καλούν την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση: να βάλουν τέλος στη γενικευμένη, συστηματική και παρατεταμένη κράτηση μεταναστών και αιτούντων άσυλο, στην κράτηση ανθρώπων σε ακατάλληλους χώρους, στην κράτηση ευάλωτων ομάδων όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, τα θύματα βασανιστηρίων και οι ασθενείς με χρόνια νοσήματα, και να επενδύσουν σε ένα σύστημα υποδοχής που να ανταποκρίνεται στις ιατρικές και ανθρωπιστικές ανάγκες των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο.

«Ο αθέατος πόνος στα κέντρα κράτησης μεταναστών»