Νίκος Κουραχάνης: Προκλήσεις και Προοπτικές του Συλλόγου Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής

του Νίκου Κουραχάνη[1]

Πριν μερικές ημέρες εγκρίθηκε και επίσημα το καταστατικό του Συλλόγου Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής. Η ίδρυση του ΣΕΚΠ για πολλά χρόνια αποτέλεσε μια αδιαμφισβήτητη αναγκαιότητα. Αναγκαιότητα που απευθυνόταν κυρίως στην παροχή δικαιώματος έκφρασης των αποφοίτων των Τμημάτων Κοινωνικής Πολιτικής τόσο για τις επαγγελματικές τους διεξόδους, όσο και για την διάπλαση μιας επιστημονικής συλλογικότητας νέων ανθρώπων. Δυστυχώς και οι δύο παραπάνω διαστάσεις υπήρξαν μέχρι σήμερα περιορισμένες στην ελληνική πραγματικότητα.

Παρότι τα Τμήματα Κοινωνικής Πολιτικής μετρούν, αισίως περίπου, δύο δεκαετίες παραγωγής αποφοίτων, δυστυχώς ο επαγγελματικός ορίζοντας των τελευταίων παραμένει ακόμη θολός και μάλλον αδιευκρίνιστος. Παράλληλα, πέραν αυτών των τμημάτων και της ΕΕΚΠ, η προαγωγή του επιστημονικού διαλόγου σε ζητήματα κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα φυτοζωεί. Τα σημαντικά αυτά δεδομένα, συνδυαστικά, δημιουργούν ένα μάλλον απαισιόδοξο σκηνικό. Γεγονός που επιβαρύνεται σοβαρά και από την παράμετρο της κρίσης, της οποίας η κοινωνική πολιτική υπήρξε από τα πρώτα θύματα. Οι οριζόντιες περικοπές κοινωνικών δαπανών και ο κοινωνικά άδικος χαρακτήρας των μέτρων του μνημονίου οδήγησαν στην διόγκωση των κοινωνικών ανισοτήτων και στην έξαρση των φαινομένων φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα. Ως επιστήμονες κοινωνικής πολιτικής γίναμε θεατές μιας ειρωνικής και κοινωνικά επώδυνης αντίφασης: η κοινωνική πολιτική στην Ελλάδα ισοπεδώνεται την στιγμή που η χώρα την έχει ανάγκη περισσότερο από ποτέ στη μεταπολιτευτική της ιστορία. Οι συνθήκες διαγράφονται εξαιρετικά δυσοίωνες και το ερώτημα που τίθεται είναι αν η ίδρυση του ΣΕΚΠ έρχεται σε μια κακή συγκυρία. Η απάντηση είναι οπωσδήποτε όχι.

Την στιγμή που η χώρα βιώνει πρωτόγνωρες αναδιαρθρώσεις και βαίνει προς μια νέα κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα αναδεικνύεται περισσότερο από ποτέ αναγκαία η συνεισφορά των επιστημόνων κοινωνικής πολιτικής. Ως κοινωνικοί επιστήμονες καλούμαστε να δώσουμε την μάχη ενάντια σε κάθε μορφή ανισότητας. Και να γνωστοποιήσουμε πως οι παθογένειες ενός πελατειακού κράτους, με άνισα κατανεμημένες παροχές διαμέσου κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων, διορθώνονται μόνο μέσω ενός εξορθολογισμένου σχεδιασμού που θα διεξάγεται από ειδικούς. Είμαστε αυτοί που με την επιστημονική γνώση και την κοινωνική τους ευαισθησία μπορούν να συμβάλουν στην οικοδόμηση μιας νέας και κοινωνικά δίκαιης κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα. Η επίτευξη αυτού του σκοπού δεν θα μπορέσει ποτέ να συμβεί με λογικές ανάθεσης και «πεφωτισμένων ηγετών». Ένα τέτοια διακύβευμα διαθέτει προοπτικές επιτυχίας μόνο με την ενεργό συμμετοχή και την συλλογική δραστηριοποίηση.

Κάποιες σκέψεις για τα πρώτα δύο χρόνια του ΣΕΚΠ ως αφορμή διαλόγου:

Επαγγελματικές Προοπτικές

• Οριστικοποίηση Επιστημονικού και Επαγγελματικού Προφίλ Αποφοίτων (σε συνεργασία με Τμήματα ΚΠ και ΕΕΚΠ) και πιέσεις για έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος.

• Ενημέρωση και Διαρκής Επαφή με την Σχετική Επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας. Πίεση για Ενίσχυση του ΠΕ Κοινωνικής Πολιτικής.

• Δημιουργία και Στελέχωση Θεματικών Επιτροπών (Κοινωνική Ασφάλιση, Πρόνοια, Υγεία, Κοινωνική Φροντίδα, Απασχόληση, Εκπαίδευση, Φύλο, Κατοικία, Μεταναστευτική και Αντεγκληματική Πολιτική) από μέλη του ΣΕΚΠ οι οποίοι – αναλόγως των θεματικών ενδιαφερόντων τους – θα συνεισφέρουν στην Χαρτογράφηση Φορέων Κοινωνικής Πολιτικής στην Ελλάδα. Την επιμέλεια της χαρτογράφησης θα διαθέτει εκπρόσωπος του Δ.Σ. Η χαρτογράφηση θα συμπεριλάβει όλους τους φορείς Κοινωνικής Πολιτικής στην Ελλάδα (Υπερεθνικού, Εθνικού, Τοπικού Επιπέδου) και την Κοινωνία των Πολιτών (Φορείς Κοινωνικής Οικονομίας και Συνεταιρισμών, ΜΚΟ, Επιχειρήσουν που αναπτύσσουν Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη).

• Με βάση την Χαρτογράφηση των Φορέων Κοινωνικής Πολιτικής, ομάδα του ΣΕΚΠ (εκπρόσωποι ΔΣ και μέλη της εκάστοτε επιτροπής) θα έρχονται σε επαφή με τον αρμόδιο φορέα με αίτημα την συμπερίληψη του επαγγελματικού προφίλ των επιστημόνων ΚΠ στις προκηρύξεις του. Για παράδειγμα σε μια ΜΚΟ που ασχολείται με θέματα μετανάστευσης η ομάδα θα απαρτίζεται από δύο σταθερά μέλη του ΔΣ και από δύο μέλη της επιτροπής μετανάστευσης.

• Αξιοποίηση σχετικών υπηρεσιών (πχ Γραφεία Διασύνδεσης των ΑΕΙ) και άλλων εκπαιδευτικών φορέων, αλλά και ΜΜΕ, για την ευρύτερη γνωστοποίηση της επαγγελματικής ταυτότητας και των προσόντων των επιστημόνων ΚΠ.

 Επιστημονικές Δράσεις

• Διοργάνωση Πανελλήνιου Τακτικού Συνεδρίου Νέων Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής, ανά διετία. Στα Συνέδρια αυτά νέοι επιστήμονες (Μεταπτυχιακοί Φοιτητές, Υποψήφιοι Διδάκτορες, Μεταδιδακτορικοί Ερευνητές) θα έχουν την δυνατότητα παρουσίασης των εργασιών τους γύρω από ζητήματα κοινωνικής πολιτικής σε ένα λιγότερο απαιτητικό περιβάλλον. Οι υποψήφιες εισηγήσεις θα αξιολογούνται από Επιστημονική Επιτροπή.

• Έκδοση Περιοδικού Νέων Επιστημόνων Κοινωνικής Πολιτικής. Στόχος του περιοδικού θα είναι η ανάδειξη πρωτότυπων διπλωματικών εργασιών νέων επιστημόνων ή/και μέρους διδακτορικών διατριβών. Τα υποψήφια άρθρα θα αξιολογούνται από κριτές.

Δράσεις Ενημέρωσης και Κατάρτισης των Μελών του ΣΕΚΠ στην Αγορά Εργασίας

• Ανάληψη πρωτοβουλιών για σεμινάρια ενημέρωσης και κατάρτισης από ειδικούς επάνω σε σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι επιστήμονες κοινωνικής πολιτικής στην αγορά εργασίας. Για παράδειγμα διεξαγωγή σεμιναρίων επάνω στην ίδρυση Κοινωνικών Συνεταιρισμών, πηγές χρηματοδότησης και λειτουργίας ΜΚΟ, κλπ.

Συνέργειες και Συντονισμός με Συναφείς Φορείς των Κοινωνικών Επιστημών

Επαφή και συντονισμός με τους υπόλοιπους συλλόγους (κοινωνιολόγων, ανθρωπολόγων, πολιτικών επιστημόνων) με στόχο την έναρξη του διαλόγου για την δημιουργία ενός ενιαίου επαγγελματικού προφίλ κοινωνικών επιστημών. Στόχος αυτής της διαδικασίας θα είναι η δημιουργία ενός Τριτοβάθμιου Σωματείου που θα συμπεριλαμβάνει όλα τα επιμέρους γνωστικά αντικείμενα σε μια κοινή επαγγελματική προοπτική.

___________________

[1] Υποψήφιος Διδάκτωρ Κοινωνικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.