Η βία γύρω μας: Πώς η κοινωνική κατάσταση επηρεάζει την επιθετικότητα

Charles Stangor – Απόδοση στα Ελληνικά: Ελένη Τομπέα

Παρά το γεγονός ότι τα συναισθήματα και η βιολογία είναι κρίσιμης σημασίας, δεν είναι οι μόνοι καθοριστικοί παράγοντες της επιθετικότητας μας. Ιδιαίτερης σημασίας για τους κοινωνικούς ψυχολόγους είναι ο ρόλος της κοινωνικής κατάστασης.

Κοινωνική Μάθηση και Μοντελοποίηση – Μοντέλα Συμπεριφοράς : Είναι η επιθετικότητα “προϊόν” εκμάθησης;

Όπως είναι αναμενόμενο σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικής ενίσχυσης, αν ανταμειφτούμε για την επιθετική μας συμπεριφορά, είναι πιθανόν να την επαναλάβουμε ξανά. Αν όμως  τιμωρηθούμε για τη βία που ασκήσαμε, μπορεί στη συνέχεια να περιορίσουμε την επιθετικότητα μας.

Το παιδί που θα πάρει ένα παιχνίδι χτυπώντας ένα άλλο παιδί, είναι πιθανό να συνεχίσει να είναι επιθετικό στο μέλλον, ιδιαίτερα αν δεν τιμωρηθεί για την πράξη του. Τα παιδιά που είναι πιο επιθετικά είναι επίσης συχνά πιο ανταγωνιστικά, επειδή μπορούν να χρησιμοποιούν την επιθετικότητα τους για να αποκτήσουν αυτό που θέλουν (Hawley, 2007). [1] Ο Björkqvist (2001) [2], διαπίστωσε ότι τα κορίτσια που χρησιμοποιούν μη σωματική επιθετικότητα ανέφεραν πως είναι λιγότερο μοναχικά και ήταν πιο πιθανό να έχουν υψηλότερη θέση στο κοινωνικό τους κύκλο από ό, τι τα μη-επιθετικά κορίτσια . Σε μια άλλη μελέτη, τα επιθετικά αγόρια ήταν πιο πιθανό να γίνουν αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους από ό, τι ήταν τα μη επιθετικά αγόρια (Salmivalli, Kaukiainen, και Lagerspetz, 2000). [3]

Κάποια στοιχεία επιθετικότητας μαθαίνονται μέσω της μοντελοποίησης της βίας που βλέπουμε γύρω μας κάθε μέρα (Bandura & Walters, 1959). [4] Σε σημαντική έρευνά του σχετικά με την επιθετικότητα, ο Albert Bandura έδειξε ότι τα παιδιά έμαθαν νέες επιθετικές συμπεριφορές παρατηρώντας επιθετικά μοντέλα. (Bandura, 1973). [5] Ο Bandura υποστήριξε ότι δεν μιμούμαστε μόνο τις συγκεκριμένες συμπεριφορές που βλέπουμε, αλλά η επιθετικότητα που παρατηρούμε αλλάζει την αντίληψη μας και τη στάση μας απέναντι στην επιθετικότητα. Παρακολουθώντας ένα γονέα να χτυπάει έναν άλλο γονέα μπορεί όχι μόνο να αυξήσει την πιθανότητα ενός παιδιού να κάνει το ίδιο, αλλά μπορεί επίσης να αυξήσει τις πεποιθήσεις του ότι η επιθετικότητα είναι αποδεκτή και ότι αποτελεί τρόπος για την επίλυση προβλημάτων. Η μοντελοποίηση διδάσκει νέες ιδέες σχετικά με την επιθετικότητα και μπορεί να βοηθήσει στην εξήγηση γιατί η έκθεση στη βία αυξάνει μακροπρόθεσμα την επιθετική συμπεριφορά (Huesmann & Kirwil, 2007). [6]

Bandura’s Studies on Modeling Aggression

Η μοντελοποίηση/μοντέλο συμπεριφοράς αποδεικνύεται ιδιαίτερα προβληματική για τα παιδιά που μεγαλώνουν σε βίαιες οικογένειες. Αυτά τα παιδιά δεν είναι μόνο θύματα της επιθετικότητας αλλά και θεατές της βίας που ασκείται πάνω στους γονείς και τα αδέλφια τους. Επειδή τα παιδιά μαθαίνουν πώς να είναι γονείς σε μεγάλο βαθμό από τη μοντελοποίηση των ενεργειών των γονέων τους, δεν αποτελεί έκπληξη ότι υπάρχει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της οικογενειακής βίας στην παιδική ηλικία και τη βία ως ενήλικες. Τα παιδιά που γίνονται μάρτυρες των βίαιων γονέων τους ή που γίνονται τα ίδια θύματα κακοποίησης είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιήσουν βία στους συντρόφους και τα παιδιά τους ως ενήλικες. (Heyman & Slep, 2002) τους. [7] Με τη σειρά τους, τα δικά τους παιδιά είναι επίσης πιο πιθανό να αλληλεπιδράσουν βίαια μεταξύ τους και να εκδηλώσουν βίαια συμπεριφορά εναντίον των γονιών τους (Patterson, Dishion, και Bank, 1984). [8]

Παρά το γεγονός ότι η ανταμοιβή αυξάνει σαφώς την επιθετικότητα, πόσο σίγουρο είναι ότι η τιμωρία τη μειώνει; Τα δικαστικά συστήματα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στη τιμωρία των ανθρώπων που εκδηλώνουν επιθετική συμπεριφορά, με πρόστιμα, ποινές φυλάκισης, ακόμα και με τη θανατική ποινή. Έχει υποστηριχθεί ότι η δραματική μείωση της εγκληματικότητας στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 οφειλόταν στην πολιτική «μηδενική ανοχή» του τότε Δημάρχου Guiliani, βάσει της οποίας η αστυνομία έδινε πρόστιμα ακόμα και για ήσσονος σημασίας εγκλήματα, όπως το βανδαλισμό ακόμα και για τη διάσχιση ενός δρόμου από λάθος σημείο (όχι από τη διάβαση πεζών).

Υπάρχει, ωστόσο, ένα πρόβλημα με τη χρήση της τιμωρίας για τη μείωση της επιθετικότητας, ιδιαίτερα όταν η τιμωρία είναι η ίδια επιθετική. Το πρόβλημα είναι ότι η τιμωρία μπορεί να μοντελοποιηθεί, και η οποία μπορεί να αυξήσει τις επιθετικές συμπεριφορές που η ίδια προσπαθεί να αποτρέψει. Σε μία πρόσφατη μετα-ανάλυση, ο Gershoff (2002) [9] διαπίστωσε ότι τα παιδιά που είχαν τιμωρηθεί από τους γονείς τους (σωματική τιμωρία) είχαν περισσότερες πιθανότητες να συμμορφωθούν αμέσως με τις απαιτήσεις των γονέων τους, όμως ήταν επίσης πιο επιθετικά, έδειχναν λιγότερη ικανότητα να ελέγξουν την επιθετικότητα τους και είχαν χειρότερη πνευματική υγεία μακροπρόθεσμα. Το πρόβλημα φαίνεται να είναι ότι τα παιδιά που έχουν τιμωρηθεί για κακή συμπεριφορά μπορεί να είναι πιο πιθανό να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους μόνο για εξωτερικούς λόγους, παρά να εσωτερικεύσουν τις νόρμες της καλής συμπεριφοράς.

Η τιμωρία είναι πιο αποτελεσματική όταν είναι έντονη και άμεση (πριν το άτομο μπορέσει να αντλήσει μεγάλη ευχαρίστηση από την επιθετικότητα), όταν εφαρμόζεται με συνέπεια και με βεβαιότητα, όταν θεωρείται ως δικαιολογημένη και αντικαθιστάται από μια πιο επιθυμητή εναλλακτική συμπεριφορά (Berkowitz, 1993). [10] Αλλά ακόμα και αν η τιμωρία συμβεί υπό αυτές τις “ιδανικές” συνθήκες, μπορεί να καταστείλει την επιθετική συμπεριφορά μόνο προσωρινά (Baron & Richardson, 1994; Berkowitz, 1993). [11]

Ένα παράδειγμα της χρήσης βίας στην προσπάθεια αποτροπής της βίας, είναι η χρήση της θανατικής ποινής. Αν και έχει απαγορευτεί σε πολλές χώρες, η θανατική ποινή χρησιμοποιείται στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε περιπτώσεις ανθρωποκτονιών εκ προμελέτης. Αν και πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η θανατική ποινή αποτρέπει το έγκλημα, υπάρχουν λίγα στοιχεία που το τεκμηριώνουν (Archer, Gartner, & Beittel, 1983). [12] Πρώτον, όταν το χρονικό διάστημα μεταξύ του εγκλήματος και της τιμωρίας είναι μεγάλο και πολλών χρόνων, τότε η τιμωρία καθίσταται λιγότερο αποτελεσματική ως αποτρεπτικός παράγοντας. Δεύτερον, τα περισσότερα από τα εγκλήματα που τιμωρούνται με θανατική ποινή περιλαμβάνουν συναισθηματική επιθετικότητα και δεν είναι εκ προμελέτης. Πρόκειται για εγκλήματα που διαπράττονται κατά τη διάρκεια διαπληκτισμών ή όταν ο δράστης είναι υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακόμη και αν ο δράστης έχει γνώση της θανατικής ποινής, η γνώση αυτή δεν είναι πιθανό να έχει σημαντική επίδραση στην μείωση της εγκληματικότητας. Η θανατική ποινή σημαίνει επίσης ότι πολλοί αθώοι άνθρωποι εκτελούνται αδίκως για εγκλήματα που δεν διέπραξαν.

Η βία δημιουργεί περισσότερη βία: Τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια και όπλα

Ένα μέσο παιδί στην Αμερική παρακολουθεί πάνω από τέσσερις ώρες τηλεόραση κάθε μέρα, με τα προγράμματα να περιλαμβάνουν τόσο σωματική όσο και μη σωματική επιθετικότητα (Coyne & Archer, 2005). [13] Επιπλέον, το ποσοστό, η ένταση και γραφική φύση της βίας που προβάλλεται εξακολουθεί να κλιμακώνεται κάθε χρόνο.

Έχει υπολογιστεί ότι από την ηλικία των 12 ετών , ένα μέσο παιδί στην Αμερική έχει δει πάνω από 8.000 δολοφονίες και 100.000 πράξεις βίας (Huston et al., 1992). [14] Την ίδια στιγμή, τα παιδιά εκτίθενται σε βία μέσω ταινιών, βιντεοπαιχνιδιών καθώς επίσης και μέσω της μουσικής και των μουσικών βίντεο που περιλαμβάνουν βίαιους στίχους και εικόνες.

Λαμβάνοντας υπόψη τις γνώσεις σχετικά με τη σημασία της κοινωνικής κατάστασης, η έκθεση στη βία με τους παραπάνω τρόπους έχει επίδραση στην επιθετική συμπεριφορά. Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά και σαφή: Όσο περισσότερη βία αναπαράγουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τόσο πιο επιθετικοί είναι πιθανό να είναι οι άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών. (Anderson et al, 2003; Cantor et al, 2001.). [15] Η σχέση μεταξύ της προβολής τηλεοπτικής βίας και επιθετικής συμπεριφοράς είναι περίπου τόσο ισχυρή όσο η σχέση ανάμεσα στο κάπνισμα και τον καρκίνο (Bushman & Huesmann, 2010). [16]

Τα στοιχεία είναι τόσο σαφή, διότι έχουν δημιουργηθεί μέσα από τη συσσώρευση πολλών μελετών που διεξάγονται εδώ και πολλά χρόνια, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία ερευνητικών σχεδίων. Οι μελέτες αυτές συμπεριλαμβάνουν εργαστηριακά πειράματα και πειράματα στο πεδίο, καθώς επίσης τόσο συγχρονικές όσο και  διαχρονικές-διαμήκεις μελέτες συσχετίσεων, χρησιμοποιώντας ανθρώπους από διαφορετικούς πολιτισμούς. Στις μελέτες συσχέτισης, πολλές πιθανές κοινές μεταβλητές-αίτια, όπως η νοημοσύνη, το οικογενειακό υπόβαθρο, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, και η προσωπικότητα, έχουν τεθεί υπό έλεγχο.

Οι δυνατότητες για την αντίστροφη αιτιότητα έχουν εξαλειφθεί μέσω μελετών, που έχουν δείξει ότι η παρακολούθηση βίας σε νεαρή ηλικία τείνει να προβλέπει την επιθετική συμπεριφορά όταν το παιδί μεγαλώνει, περισσότερο από ό, τι το αντίστροφο. Επιπλέον, οι εργαστηριακές μελέτες, κατά τις οποίες έχει ανατεθεί στους ανθρώπους τυχαία να παρακολουθήσουν είτε βίαιο ή μη βίαιο υλικό, έχουν δείξει τα ίδια αποτελέσματα (Paik & Comstock, 1994; Zillman & Weaver, 1999). [17] Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι Coyne, Archer, και Eslea (2004) [18] διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι που παρακολούθησαν περιστατικά είτε σωματικής είτε μη σωματικής επιθετικότητας, ήταν στη συνέχεια πιο πιθανό να συμπεριφερθούν με επιθετικό τρόπο, σε σχέση με τους έφηβους που δεν είχαν παρακολουθήσει βία.

Γιατί η παρακολούθηση βίας οδηγήσει σε επιθετικότητα;

Ίσως η ισχυρότερη πιθανότητα είναι και η πιο απλή μορφή εξήγησης – η παρακολούθηση βίας αυξάνει τη γνωστική προσβασιμότητα στη βίας. Η βία ενεργοποιείται στη μνήμη και καθοδηγεί μετέπειτα τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας σε πιο επιθετικούς τρόπους. Ένας τρόπος για την κατανόηση αυτής της διαδικασίας παρουσιάζεται στο Σχήμα “Priming Aggression”. Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, η ενεργοποίηση της βίας εξαπλώνεται αυτόματα στη μνήμη από τις αντιληπτές βίαιες πράξεις σε άλλες επιθετικές ιδέες και στο τέλος αυξάνει την πιθανότητα να καταφύγουμε στη βία (Anderson, Benjamin, και Bartholow, 1998). [19]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι περισσότερες ανθρωποκτονίες διαπράττονται με όπλα. Κάθε μέρα, χιλιάδες παιδιά φέρνουν όπλα στο σχολείο, και η βία που σχετίζεται με τα όπλα αφαιρεί τη ζωή ενός παιδιού κάθε τρεις ώρες (Geen & Donnerstein, 1998; O’Donnell, 1995). [20] Οι άνθρωποι που κρατούν όπλα στο σπίτι τους, είναι πιθανό να σκοτωθούν από το όπλο αυτό – ιδιαίτερα από τα χέρια ενός μέλος της οικογένειας – και είναι επίσης πιθανό να αυτοκτονήσουν με αυτό (Cummings, Koepsell, Grossman, Savarino, & Thompson, 1997; Wintemute, Parham, Beaumont, Wright, & Drake, 1999). [21]

Αν και είναι αλήθεια ότι είναι οι άνθρωποι και όχι τα ίδια τα όπλα που διαπράττουν τις δολοφονίες, οι αρχές της κοινωνικής ψυχολογίας καθιστούν σαφές γιατί η κατοχή όπλων είναι τόσο επικίνδυνη. Τα όπλα παρέχουν “ενδείξεις” σχετικά με τη βία, κάτι το οποίο καθιστά πιο πιθανό ο κόσμος να ανταποκριθεί στην πρόκληση αυτή με επιθετικότητα. Σε κάθε κατάσταση σύγκρουσης ή αντιπαράθεσης, έχουμε πολλές επιλογές. Μπορούμε να προσπαθήσουμε να ξεφύγουμε από την κατάσταση, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το άτομο με ένα μη βίαιο τρόπο, ή μπορούμε να επιλέξουν να χρησιμοποιήσουμε βία. Η παρουσία των όπλων μας υπενθυμίζει ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε με τη βία. Όταν υπάρχει πρόσβαση σε όπλα, η βία είναι ιδιαίτερα  προσιτή γνωστικά, και αυτή η δυνατότητα πρόσβασης αυξάνει την πιθανότητα να ανταποκριθεί κανείς στις προκλήσεις με τη βία.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η παρουσία των όπλων παρέχει ένα εξαιρετικά εμφανές σύνθημα, που μας θυμίζει ότι η επιθετικότητα είναι μια πιθανή απάντηση στην απειλή. Οι Anderson, Benjamin και Bartholow (1998) [22] διαπίστωσαν ότι και μόνο η υποβολή των συμμετεχόντων σε σκέψεις που αφορούσαν τα όπλα, τους γέμιζε  με επιθετικές σκέψεις. Αλλά η διασύνδεση δεν σταματά σε αυτό το σημείο. Εκτός από την πριμοδότηση επιθετικών σκέψεων και συναισθημάτων, τα όπλα αυξάνουν επίσης τη βίαιη συμπεριφορά, ιδιαίτερα όταν μας προκαλούν (Carlson, Marcus-Newhall, & Miller, 1990). [23]

Σε μια σχετική μελέτη (Berkowitz & Lepage, 1967), [24], άνδρες φοιτητές έλαβαν είτε ένα, είτε επτά επώδυνα ηλεκτροσόκ, δήθεν από άλλον φοιτητή, και στη συνέχεια τους δόθηκε η ευκαιρία να ανταποκριθούν στο άτομο αυτό με τον ίδιο τρόπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μια καραμπίνα και ένα περίστροφο βρίσκονταν στο τραπέζι κοντά στο πλήκτρο του ηλεκτροσόκ, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δύο ρακέτες του μπάντμιντον. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, πρώτον, ότι οι μαθητές που είχαν λάβει ηλεκτροσόκ περισσότερες φορές επέστρεψαν περισσότερα σοκ στο αντίστοιχο άτομο, από ό, τι εκείνοι που είχαν λάβει ηλεκτροσόκ μόνο μία φορά. Δεύτερον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα όπλα δεν αύξησαν σημαντικά την επιθετικότητα για τους συμμετέχοντες που είχαν λάβει μόνο ένα σοκ, αλλά αύξησαν την επιθετικότητα για όσους είχαν λάβει επτά. Η παρουσία των όπλων φαίνεται να προκάλεσε πιο επιθετικές αποκρίσεις σε εκείνους που είχαν προκληθεί περισσότερο από τα ηλεκτροσόκ.

Ένας άλλος τρόπος κατά τον οποίο η βία αυξάνει την επιθετικότητα είναι μέσω της μοντελοποίησης. Τα παιδιά (ακόμα και ενήλικες) μπορούν απλά να μιμηθούν τη βία που παρατηρούν. Πράγματι, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι οι άνθρωποι αντιγράφουν την επιθετικότητα που διαβάζουν ή βλέπουν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Έρευνα έδειξε επίσης ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία για τις αυτοκτονίες copycat (μιμητές). Το ποσοστό των αυτοκτονιών στον γενικό πληθυσμό αυξάνεται σημαντικά μερικούς μήνες μετά την αυτοκτονία ενός διάσημου προσώπου. (Phillips & Carstensen, 1986). [25] Με λίγα λόγια, η παρακολούθηση της βίας μας διδάσκει πώς και πότε θα πρέπει να είμαστε επιθετικοί.

Ένα άλλο αποτέλεσμα της προβολής μεγάλων ποσοτήτων βίαιου υλικού είναι απευαισθητοποίηση, η τάση να συνηθίζουμε σε αυτά, και ως εκ τούτου να επηρεαζόμαστε λιγότερο από ένα ερέθισμα. Όταν πρωτοαντικρίζουμε εικόνες βίας, είναι πιθανό να μας σοκάρουν, να μας προκαλέσουν και να μας απωθήσουν.

Ωστόσο, η έκθεση μας στη βία όλο και περισσότερο με την πάροδο του χρόνου, οδηγεί στη συνήθεια θέασης βίαιων εικόνων, έτσι ώστε οι επόμενες εκθέσεις μας σε αυτές να παράγουν όλο και λιγότερες αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις. Στο τέλος, αρχίζουμε να βλέπουμε τη βία ως ένα κανονικό μέρος της καθημερινής ζωής, αποδεχόμενοι αυτήν.

Εν ολίγοις, η συνεχόμενη έκθεση μας στη βία αλλάζει ουσιαστικά το πώς σκεφτόμαστε και πώς οι εγκέφαλοί μας ανταποκρίνονται στα γεγονότα που συμβαίνουν σε μας (Bartholow, Bushman, και Sestir, 2006). [26] Η συχνή έκθεση σε βία πυροδοτεί την επιθετικότητα και καθιστά την επιθετική συμπεριφορά πιο πιθανή (Molitor & Hirsch, 1994). [27] Παρατηρώντας την επιθετικότητα συχνά,αυτού του είδους η συμπεριφορά μετατρέπεται σε φυσιολογική, κάνοντας τη να φαίνεται λιγότερο αρνητική. Αν έχουμε δημιουργήσει για τους εαυτούς μας έναν κόσμο που περιέχει πολλή βία, γινόμαστε πιο δύσπιστοι και είναι πιο πιθανό να συμπεριφερθούμε επιθετικά ως απάντηση στις συγκρούσεις (Nabi & Sullivan, 2001). [28]

[1] Hawley, P. H. (Ed.). (2007). Social dominance in childhood and adolescence: Why social competence and aggression may go hand in hand. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
[2] Björkqvist, K., Osterman, K., Lagerspetz, K. M. J., Landau, S. F., Caprara, G. V., & Fraczek, A. (Eds.). (2001). Aggression, victimization and sociometric status: Findings from Finland, Israel, Italy and Poland. Hauppauge, NY: Nova Science Publishers.
[3] Salmivalli, C., Kaukiainen, A., & Lagerspetz, K. (2000). Aggression and sociometric status among peers: Do gender and type of aggression matter? Scandinavian Journal of Psychology, 41(1), 17–24.
[4] Bandura, A., & Walters, R. H. (1959). Adolescent aggression. New York, NY: Ronald Press.
[5] Bandura, A. (1973). Aggression: A social learning analysis. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
[6] Huesmann, L. R., & Kirwil, L. (2007). Why observing violence increases the risk of violent behavior by the observer. In D. J. Flannery, A. T. Vazsonyi, & I. D. Waldman (Eds.), The Cambridge handbook of violent behavior and aggression (pp. 545–570). New York, NY: Cambridge University Press.
[7] Heyman, R. E., & Slep, A. M. S. (2002). Do child abuse and interparental violence lead to adulthood family violence? Journal of Marriage and Family, 64(4), 864–870.
[8] Patterson, G. R., Dishion, T. J., & Bank, L. (1984). Family interaction: A process model of deviancy training. Aggressive Behavior, 10(3), 253–267.
[9] Gershoff, E. T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: A meta-analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128(4), 539–579.
[10] Berkowitz, L. (1993). Aggression: Its causes, consequences and control. New York, NY: McGraw-Hill.
[11] Baron, R. A., & Richardson, D. R. (1994). Human aggression (2nd ed.). New York, NY: Plenum Press; Berkowitz, L. (1993). Aggression: Its causes, consequences and control. New York, NY: McGraw-Hill.
[12] Archer, D., Gartner, R., & Beittel, M. (1983). Homicide and the death penalty: A cross-national test of a deterrence hypothesis. Journal of Criminal Law and Criminology, 74(3), 991–1013.
[13] Archer, J., & Coyne, S. M. (2005). An integrated review of indirect, relational, and social aggression. Personality and Social Psychology Review, 9(3), 212–230.
[14] Huston, A. C., Donnerstein, E., Fairchild, H. H., Feshbach, N. D., Katz, P. A., Murray, J. P.,…Rubinstein, E. A. (1992). Big world, small screen: The role of television in American society. Lincoln, NE: University of Nebraska Press.
[15] Anderson, C. A., Berkowitz, L., Donnerstein, E., Huesmann, L. R., Johnson, J. D., Linz, D.,… Wartella, E. (2003). The influence of media violence on youth. Psychological Science in the Public Interest, 4(3), 81–110; Cantor, J., Bushman, B. J., Huesmann, L. R., Groebel, J., Malamuth, N. M., Impett, E. A.,…Smith, S. (Eds.). (2001). Some hazards of television viewing: Fears, aggression, and sexual attitudes. Thousand Oaks, CA: Sage.
[16] Bushman, B. J., & Huesmann, L. R. (2010). Aggression. In S. T. Fiske, D. T. Gilbert, & G. Lindzey (Eds.), Handbook of social psychology (Vol. 2, 5th ed., pp. 833–863). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
[17] Paik, H., & Comstock, G. (1994). The effects of television violence on antisocial behavior: A meta-analysis. Communication Research, 21(4), 516–546; Zillman, D., & Weaver, J. B., III. (1999). Effects of prolonged exposure to gratuitous media violence on provoked and unprovoked hostile behavior. Journal of Applied Social Psychology, 29(1), 145–165.
[18] Coyne, S. M., Archer, J., & Eslea, M. (2004). Cruel intentions on television and in real life: Can viewing indirect aggression increase viewers’ subsequent indirect aggression? Journal of Experimental Child Psychology, 88(3), 234–253.
[19] Anderson, C. A., Benjamin, A. J., Jr., & Bartholow, B. D. (1998). Does the gun pull the trigger? Automatic priming effects of weapon pictures and weapon names. Psychological Science, 9(4), 308–314.
[20] Geen, R. G., & Donnerstein, E. (Eds.). (1998). Human aggression: Theories, research, and implications for social policy. San Diego, CA: Academic Press; O’Donnell, C. R. (1995). Firearm deaths among children and youth. American Psychologist, 50(9), 771–776.
[21] Cummings, P., Koepsell, T. D., Grossman, D. C., Savarino, J., & Thompson, R. S. (1997). Association between the purchase of a handgun and homicide or suicide. American Journal of Public Health, 87(6), 974–978; Wintemute, G. J., Parham, C. A., Beaumont, J. J., Wright, M., & Drake, C. (1999). Mortality among recent purchasers of handguns. New England Journal of Medicine, 341(21), 1583–1589.
[22] Anderson, C. A., Benjamin, A. J., Jr., & Bartholow, B. D. (1998). Does the gun pull the trigger? Automatic priming effects of weapon pictures and weapon names. Psychological Science, 9(4), 308–314.
[23] Carlson, M., Marcus-Newhall, A., & Miller, N. (1990). Effects of situational aggression cues: A quantitative review. Journal of Personality and Social Psychology, 58(4), 622–633.
[24] Berkowitz, L., & Lepage, A. (1967). Weapons as aggression-eliciting stimuli. Journal of Personality and Social Psychology, 7(2, Pt.1), 202–207.
[25] Phillips, D. P., & Carstensen, L. L. (1986). Clustering of teenage suicides after television news stories about suicide. New England Journal of Medicine, 315(11), 685–689.
[26] Bartholow, B. D., Bushman, B. J., & Sestir, M. A. (2006). Chronic violent video game exposure and desensitization to violence: Behavioral and event-related brain potential data. Journal of Experimental Social Psychology, 42(4), 532–539.
[27] Molitor, F., & Hirsch, K. W. (1994). Children’s toleration of real-life aggression after exposure to media violence: A replication of the Drabman and Thomas studies. Child Study Journal, 24(3), 191–207.
[28] Nabi, R. L., & Sullivan, J. L. (2001). Does television viewing relate to engagement in protective action against crime? A cultivation analysis from a theory of reasoned action perspective. Communication Research, 28(6), 802–825.

 Πηγή: catalog.flatworldknowledge.com

socialpolicy.gr

 

Κράτα το

Κράτα το

Κράτα το