Πρόγραμμα ROMACT για την ένταξη των Ρομά: Περίγραμμα στόχων και επιτυχημένες πρακτικές

Επιμέλεια: Ντούνης Ανδρέας

Το Πρόγραμμα ROMACT αποτελεί μία κοινή πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που στοχεύει να προωθήσει την ένταξη των Ρομά στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Η εφαρμογή του προγράμματος υλοποιείται με την υποστήριξης της Συμμαχίας των Πόλεων και των Περιφερειών για την Ένταξη των Ρομά.

Η ευθύνη των τοπικών αρχών για την αντιμετώπιση των αναγκών των κοινοτήτων των Ρομά που διαβιούν στην επικράτειά τους είναι μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε. Οι δράσεις, όμως, για την ένταξη των κοινοτήτων των Ρομά στο τοπικό επίπεδο απαιτεί πολιτική βούληση, διοικητική επάρκεια και ικανότητες, διαρκείς και επίμονες προσπάθειες και μία προσέγγιση στρατηγικού χαρακτήρα που υπερβαίνει την χρονική περίοδο των εκλογικών κύκλων.

Σε αυτόν ακριβώς τον τομέα μπορεί να συνεισφέρει το Πρόγραμμα ROMACT μέσω της ενδυνάμωσης της ικανότητας των τοπικών και των περιφερειακών αρχών (με στόχευση τόσο στους εκλεγμένους αξιωματούχους όσο και στα ανώτερα στελέχη της δημόσιας διοίκησης) να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν σχέδια και προγράμματα για την ένταξη των Ρομά. Κατά αυτόν τον τρόπο, σκοπεύει να βελτιώσει την αποκρισιμότητα και την λογοδοσία των αξιωματούχων και των στελεχών της δημόσιας διοίκησης προς τους πολίτες Ρομά.

Εστιάζει στην δημιουργία πολιτικής βούλησης που μεταφράζεται σε βιώσιμα σχέδια και μέτρα για την ένταξη των Ρομά. Τελικός στόχος είναι να οδηγήσει την παροχή ενταξιακών δημόσιων υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο. Με αυτόν τον τρόπο, το Πρόγραμμα ROMACT συνεισφέρει στην εφαρμογή των Εθνικών Στρατηγικών για την Ένταξη των Ρομά σε τοπικό επίπεδο.

 Πιο συγκεκριμένα το ROMACT έχει ως στόχους:

• Την ενδυνάμωση της ικανότητας των τοπικών αρχών ώστε να εκπληρώνουν τους ρόλους και τις αρμοδιότητές τους αναφορικά με την εφαρμογή μέτρων για την βελτίωση της ένταξης των Ρομά.
• Την υποβοήθηση στην εγκαθίδρυση και υποστήριξη μηχανισμών και διαδικασιών που διασφαλίζουν τα ορθά πρότυπα διακυβέρνησης, και πιο συγκεκριμένα τις αποδοτικές και αποτελεσματικές διαδικασίες συμμετοχικού σχεδιασμού.
• Να βοηθήσει στην ενίσχυση της αποδοτικότητας, αποτελεσματικότητας, βιωσιμότητας και αυτονομίας των τοπικών πολιτικών, μέτρων και της παροχής υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο.

Το Πρόγραμμα ROMACT εφαρμόζεται σε στενή συνεργασία με το κοινό πρόγραμμα ROMED2 που υλοποιεί το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και όπου είναι δυνατόν, σε συνεργασία με έτερους διεθνείς οργανισμούς και πρωτοβουλίες που είναι ενεργές στο συγκεκριμένο πεδίο. Μέσω αυτής της προσέγγισης το ROMACT στοχεύει την επίτευξη του βέλτιστου αντίκτυπου σε τοπικό επίπεδο.

Στην πρώτη του φάση το Πρόγραμμα ROMACT υλοποιείται στη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Ιταλία, τη Ρουμανία και τη Δημοκρατία της Σλοβακίας με την προοπτική της μελλοντικής επέκτασης και σε άλλες χώρες.

Οι δήμαρχοι των πόλεων των χωρών που υλοποιούν το πρόγραμμα παρουσίασαν πρόσφατα ορισμένες επιτυχημένες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων έργων:

• Στη Νάπολη (Ιταλία), ο δήμος έχει εγκαταστήσει αντλίες νερού στην είσοδο κάθε οικισμού Ρομά. Η πρόσβαση στο νερό έχει θεμελιώδη σημασία για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των Ρομά. Τα παιδιά μπορούν να πλένονται πριν από τη μετάβασή τους στο σχολείο, ενώ έχει βελτιωθεί και η υγιεινή ολόκληρης της κοινότητας.
• Στο Gyulaj (Ουγγαρία), ο δήμαρχος προγραμματίζει την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών. Ο δήμος θα προσφέρει το οικόπεδο, φοιτητές από το Πανεπιστήμιο Pécs θα εκπονήσουν τα κατασκευαστικά σχέδια και η χρηματοδότηση της ΕΕ θα υποστηρίξει το έργο. Θα δημιουργηθεί μια «ταξιαρχία οικοδόμων», υποστηριζόμενη από το ουγγρικό πρόγραμμα δημοσίων έργων και το ουγγρικό τμήμα των φιλανθρωπικών υπηρεσιών του Τάγματος της Μάλτας (Maltese Charity Service) για την επισκευή υφιστάμενων κατοικιών με τη συμμετοχή των Ρομά.
• Στο Jarovnice (Σλοβακία), η τοπική κυβέρνηση δρομολόγησε ένα σχέδιο με τίτλο «Πολιτοφυλακή Ρομά» (Roma Civil Guard) με σκοπό να βελτιωθεί η ασφάλεια και να μειωθεί η μικρή εγκληματικότητα στους οικισμούς Ρομά. Ο δήμος έχει επίσης αρχίσει την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών για τους πλέον μειονεκτούντες κατοίκους του οικισμού Ρομά.
• Στη Βάρνα (Βουλγαρία), η τοπική κυβέρνηση θα διαθέσει δημοτική χρηματοδότηση για τη δημιουργία ενός κοινοτικού κέντρου στην περιοχή Asparuhovo, δίπλα σε ένα συγκρότημα κοινωνικών κατοικιών για μειονεκτούσες ομάδες που κατασκευάζεται με την οικονομική υποστήριξη του  Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης.
• Το κοινοτικό κέντρο θα υποστηρίζει την κοινωνική ένταξη των Ρομά και των μη Ρομά που ζουν στην περιοχή. Ο δήμος επίσης θα εκπαιδεύσει και θα προσλάβει δύο διαμεσολαβητές για την υγεία.
• Στη Valea Seaca (Ρουμανία), ο δήμαρχος άρχισε να παρέχει δελτία ταυτότητας στους Ρομά. Η τοπική κυβέρνηση έχει επίσης διαθέσει δημοτικούς πόρους για τη διάνοιξη δρόμων και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και αποχέτευσης στο χωριό Palamida. Έχει επίσης ξεκινήσει ένα πρόγραμμα δεύτερης ευκαιρίας, που υποστηρίζεται από το «Ταμείο Εκπαίδευσης των Ρομά».

Πηγές: roma-alliance.org , aftodioikisi.gr

socialpolicy.gr