{..} Η συνεχής κυκλική κίνηση των δύο αντίθετων μεταμορφώσεων του εμπορεύματος, ή η αδιάκοπη εναλλαγή των πράξεων πούλησης και αγοράς εκδηλώνεται με την ακατάπαυστη κυκλοφορία του χρήματος ή της λειτουργίας του σαν perpetuum mobile (αεικίνητου).
Το χρήμα ακινητοποιείται, ή, όπως λέει ό Μπουαγκιλμπέρ, μετατρέπεται άπό meuble σέ immeuble (από κινητό σέ ακίνητο), από νόμισμα σε χρήμα, μόλις διακόπτεται η σειρά των μεταμορφώσεων και η πούληση δεν συμπληρώνεται από επόμενη αγορά.
Από την πρώτη αρχή κιόλας της ανάπτυξης της εμπορευματικής κυκλοφορίας γεννιέται η ανάγκη και το πάθος να κρατήσουν στο χέρι το προϊόν της πρώτης μεταμόρφωσης, την αλλαγμένη μορφή του εμπορεύματος ή τη χρυσή χρυσαλίδα του.
Το εμπόρευμα πουλιέται όχι για ν’ αγοραστεί άλλο εμπόρευμα, αλλά για ν’ αντικατασταθεί η μορφή του εμπορεύματος με τη μορφή του χρήματος.
Από απλός κρίκος πού μεσολαβεί στην ανταλλαγή της ύλης, η αλλαγή αυτή της μορφής γίνεται αυτοσκοπός. Η αλλαγμένη μορφή του εμπορεύματος εμποδίζεται να λειτουργήσει σαν η απόλυτη εκποιήσιμη μορφή του ή σαν η παροδική χρηματική μορφή του.
Το χρήμα απολιθώνεται, έτσι, και γίνεται θησαυρός, και ο πουλητής εμπορευμάτων θησαυριστής
Στις αρχές προπάντων της εμπορευματικής κυκλοφορίας μετατρέπεται σε χρήμα μόνο το πλεόνασμα σε αξίες χρήσης. Ό χρυσός και το ασήμι γίνονται έτσι από μόνα τους κοινωνικές εκφράσεις της αφθονίας ή του πλούτου.
Αυτή η αφελής μορφή του θησαυρισμoύ διαιωνίζεται σε λαούς, όπου στον πατροπαράδοτο τρόπο παραγωγής πού αποβλέπει στην κάλυψη των ιδίων αναγκών ανταποκρίνεται ένας αυστηρά κλειστός κύκλος αναγκών.
Αυτό γίνεται λχ. στους ασιάτες, ιδίως στoυς Ινδούς. Ό Βάντερλιντ πού νομίζει ότι οι τιμές των εμπορευμάτων καθορίζονται από τη μάζα του χρυσού ή του ασημιού πού βρίσκεται σε μια χώρα αναρωτιέται: γιατί είναι τόσο φτηνά τα ινδικά εμπορεύματα;
Και απαντάει: Γιατί οι ινδοί παραχώνουν τα χρήματά τους. Άπ’ τό 1602 ως τό 1734, λέει, παραχώσανε 150 εκατομμύρια λίρ. στ. σέ ασήμι πού είχαν έρθει αρχικά στην Ευρώπη από την Αμερική.
Άπό τό 1856 ως τό 1866, δηλ. μέσα σέ 10 χρόνια η Άγγλία εξήγαγε στίς ‘Ινδίες καί στήν Κίνα (το μέταλλο πού εξάγεται στην Κίνα ρέει κι αυτό στό μεγαλύτερό του μέρος στίς ‘Ινδίες) 120 εκατομμύρια λίρ. στ. σέ ασήμι, πού προηγούμενα είχε ανταλλαχτεί με χρυσό της Αυστραλίας. {..}
__
Πηγή: Καρλ Μαρξ, το Κεφάλαιο, Τόμος Πρώτος, Μέρος Πρώτο – ΕΜΠΟΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑ, Το Χρήμα.
