Έκθεση 2014: Εφαρμογή του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Ο Ευρωπαϊκός Χάρτης θέτει τα θεμελιώδη δικαιώματα στο επίκεντρο των πολιτικών της ΕΕ

8/5/2015

Ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε: «Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων αποτελεί τον πυρήνα της Ένωσης και η Επιτροπή δεσμεύεται για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή του. Τα θεμελιώδη δικαιώματα ενσαρκώνουν τις αξίες μιας ελεύθερης, ανοικτής και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίας, και είναι κοινή μας ευθύνη να τα προασπίζουμε και να τα εντάσσουμε σε όλες τις ενέργειές μας, κάθε μέρα. Το πρώτο μας ετήσιο Συμπόσιο για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, τον Οκτώβριο, θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού και θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα ανοχής και σεβασμού.»

Η επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, Βιέρα Γιούροβα, δήλωσε:« Είναι καθήκον μας να διασφαλίσουμε ότι οι θεμελιώδεις αξίες κατοχυρώνονται στις Συνθήκες και ότι ο Ευρωπαϊκός Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων δεν είναι μόνο λόγια. Θα εργαστούμε μαζί με τα κράτη μέλη για να βελτιώσουμε τη συνεργασία και την πολιτική δέσμευση για προαγωγή και προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων.»

Η νέα Επιτροπή δεσμεύεται να διασφαλίσει την αποτελεσματική προστασία και την προαγωγή των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή θα διοργανώνει κάθε χρόνο ένα Συμπόσιο για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα με σκοπό να προωθήσει έναν ευρύτερο διάλογο. Το πρώτο Συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στις 1-2 Οκτωβρίου 2015 και θα εστιάσει στην προώθηση της ανοχής και του σεβασμού, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη και την καταπολέμηση του αντισημιτισμού και του αντιμουσουλμανισμού.

Η έκθεση του 2014 περιέχει, για πρώτη φορά, κεφάλαιο σχετικά με το σημαντικό νέο ζήτημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο ψηφιακό περιβάλλον. Η ψηφιακή επανάσταση έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για όλους: τους επιχειρηματίες, τους πολίτες και την κοινωνία συνολικά. Ταυτόχρονα όμως προκαλεί ανησυχίες όσον αφορά την αποτελεσματική προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο περιβάλλον αυτό. Οι πολίτες έχουν δικαίωμα για επαρκή προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους στο διαδίκτυο αλλά και εκτός διαδικτύου. Ειδικότερα, πρόκειται για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, όπως την εγγυάται το άρθρο 8 του Χάρτη.

Τα δικαστήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επανειλημμένα αναφερθεί στον Χάρτη σε αποφάσεις που εξέδωσαν το 2014. Το 2014, έγινε αναφορά του Χάρτη σε 210 αποφάσεις που εξέδωσαν δικαστήρια στην ΕΕ, σε σύγκριση με 114 αποφάσεις το 2013, 97 το 2012 και 43 το 2011. Πρόκειται για σημαντικό βήμα στην πορεία προς ένα συνεκτικότερο σύστημα προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων, το οποίο εγγυάται το ίδιο επίπεδο προστασίας σε όλα τα κράτη μέλη, σε περιπτώσεις που ισχύει η νομοθεσία της ΕΕ.

Οι εθνικοί δικαστές διαδραματίζουν επίσης καίριο ρόλο στον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου. Το 2014, τα εθνικά δικαστήρια των κρατών μελών βασίστηκαν στον Χάρτη ως πηγή καθοδήγησης και έμπνευσης σε αυξημένο αριθμό υποθέσεων.

Ιστορικό

Με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, την 1η Δεκεμβρίου 2009, ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέστη νομικά δεσμευτικός. Ο Χάρτης ορίζει θεμελιώδη δικαιώματα – όπως την ελευθερία έκφρασης και την προστασία των προσωπικών δεδομένων – τα οποία αντανακλούν τις κοινές αξίες και τη συνταγματική κληρονομιά της Ευρώπης.

Τον Οκτώβριο του 2010, η Επιτροπή εξέδωσε στρατηγική για την αποτελεσματική εφαρμογή του Χάρτη. Μεταξύ των μέτρων που έλαβε για τη σωστή εφαρμογή του Χάρτη, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να δημοσιεύει ετήσια έκθεση για την πρόοδο της εφαρμογής του Χάρτη.

Η Επιτροπή συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο ΕΕ, προκειμένου να ενημερώνει πληρέστερα τους πολίτες σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματά τους και με το πού μπορούν να απευθύνονται για βοήθεια σε περίπτωση που πιστεύουν ότι τα δικαιώματά τους παραβιάζονται. Η Επιτροπή παρέχει τώρα πρακτικές πληροφορίες για τον σεβασμό των δικαιωμάτων των πολιτών στην Ευρωπαϊκή διαδικτυακή πύλη ηλεκτρονικής δικαιοσύνης και έχει δρομολογήσει διάλογο με διαμεσολαβητές, φορείς για την ισότητα και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σχετικά με την εξέταση καταγγελιών που αφορούν θεμελιώδη δικαιώματα.

2014 Charter Factsheet En

Πηγή: ec.europa.eu