Αυξάνεται η εγκληματικότητα με ρατσιστικά κίνητρα σε όλη την ΕΕ

Ελένη Τομπέα-

Αύξηση των εγκλημάτων με ρατσιστικά κίνητρα αναφέρθηκε σε όλη την ΕΕ το 2013, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου κατά του Ρατσισμού. Οι εθνοτικές μειονότητες των Ρομά, των Αφρικανών και των Ασιατών, όπως και των Εβραίων και των Μουσουλμάνων ήταν οι πιο στοχευμένες ομάδες.

Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών σε ολόκληρη την ΕΕ ανέφεραν αύξηση των εγκλημάτων με ρατσιστικό κίνητρο το 2013, ιδίως έναντι των εθνοτικών μειονοτήτων από την Αφρική και την Ασία, των Ρομά, Εβραίων και Μουσουλμάνων – ή εκείνων που θεωρούνταν ως τέτοιες μειονότητες.

Υπήρξε μια αύξηση των αντισημιτικών (στη Βουλγαρία, Δανία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ολλανδία και τη Σουηδία) και ισλαμοφοβικών (στη Γαλλία, Αγγλία και Ουαλία) εγκλημάτων σε ορισμένες χώρες, και αυτά τα εγκλήματα λαμβάνουν όλο και περισσότερο τη μορφή της online (διαδικτυακής) υποκίνησης μίσους ή βίας, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ενάντια στο Ρατσισμό (ENAR) σχετικά με το ρατσιστικό έγκλημα στην Ευρώπη, η οποία καλύπτει 26 ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Πολωνία, Ολλανδία, Ρουμανία, Σλοβακία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο). Συνολικά 47.210 ρατσιστικά εγκλήματα καταγράφηκαν επίσημα, αλλά αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς πολλά κράτη μέλη της ΕΕ δεν καταγράφουν και δεν αναφέρουν επίσημα τα εγκλήματα με ρατσιστικό κίνητρο.

Υπήρξαν περιπτώσεις βίας, κακοποίησης ή υποκίνηση βίας κατά των Ρομά σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη της ΕΕ, και ιδίως εκείνων με μεγάλους πληθυσμούς Ρομά. Σε πολλές χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Εσθονίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Σουηδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, οι πιο βίαιες σωματικές επιθέσεις που αναφέρθηκαν ήταν εις βάρος ανθρώπων από την Αφρική και την Ασία. Στη Σουηδία, για παράδειγμα, καταγράφηκαν 980 εγκλήματα με Αφρικανοφοβικό κίνητρο. Επιπλέον, τα εγκλήματα που διαπράττονται από τα μέλη των ακροδεξιών ομάδων υπερεκπροσωπούνται (49%) στα ρατσιστικά εγκλήματα και στις καταγγελίες που σχετίζονται με πολιτικές ομάδες.

Σε ορισμένες χώρες δεν υπάρχει καμία επίσημη ή συστηματική συλλογή δεδομένων για τα εγκλήματα με ρατσιστικό κίνητρο, και σε άλλες, οι πληροφορίες σχετικά με το φυλετικό, εθνικό ή θρησκευτικό υπόβαθρο των θυμάτων δεν αναλύονται. Μόνο το ένα τρίτο των χωρών της ΕΕ έχουν καταγράψει και δημοσιεύσει πληροφορίες σχετικά με τα ρατσιστικά εγκλήματα για το 2013. Επιπλέον, επειδή πολλοί αισθάνονται ντροπή, δεν εμπιστεύονται την αστυνομία ή πιστεύουν ότι η μαρτυρία τους δεν θα αλλάξει τίποτα, τα θύματα συχνά δεν αναφέρουν τις ρατσιστικές επιθέσεις.

Η διερεύνηση και η δίωξη των ρατσιστικών εγκλημάτων είναι επίσης προβληματική. Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ αναγνωρίζουν εγκλήματα με ρατσιστικά κίνητρα στη νομοθεσία τους, οι στενοί ορισμοί του τι συνιστά έγκλημα με ρατσιστικό κίνητρο μπορεί να οδηγήσει σε περιστατικά που δεν έχουν καταγραφεί, δεν έχουν ερευνηθεί ή δεν διώκονται κατάλληλα. Στην Δημοκρατία της Τσεχίας και την Ιταλία, εκτιμάται ότι 40 με 60% των αναφερθέντων ρατσιστικών εγκλημάτων δεν έχουν διερευνηθεί πλήρως από την αστυνομία. Η μη καταγραφή των ρατσιστικών εγκλημάτων ως τέτοια λαμβάνει χώρα σε όλο το σύστημα της δικαιοσύνης, από την αστυνομική αναφορά μέχρι τις δικαστικές αποφάσεις.