Του Owen Jones– αρθογράφος και συγγραφέας του βιβλίου “Chavs: The Demonisation of the Working Class and The Establishment – And How They Get Away With It”
Aπό το λίκνο της δημοκρατίας, ένα λιοντάρι βρυχήθηκε. Είναι δύσκολο να υπερεκτιμήσουμε την πίεση του ελληνικού λαού που τόσα υπέστη αλλά και αψήφησε. Μια χώρα που έχει ήδη βιώσει μια λιτότητα που προκάλεσε οικονομική καταστροφή όσο ελάχιστες μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών, σε καιρό ειρήνης υπέστη μια παρατεταμένη εκστρατεία οικονομικού και πολιτικού πολέμου. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – η οποία μόλις πρόσφατα καταδέχτηκε να δημοσιεύσει μερικά από τα πρακτικά των συνεδριάσεών της – έθεσε ανώτατο όριο ρευστότητας για τις ελληνικές τράπεζες, οδηγώντας τες στο χείλος της κατάρρευσης. Υπήρξαν αυστηροί έλεγχοι κεφαλαίων και απελπισμένες ουρές έξω από τις τράπεζες. Σε μια χώρα που επιθυμεί απεγνωσμένα να παραμείνει εντός του ευρώ, της είπαν ότι θα εκδιωχθεί και με καταστρεπτικά αποτελέσματα.
Ο Martin Schulz, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ο λεγόμενος κοινωνικός δημοκράτης, του οποίου η στάση προς τη δημοκρατία μπορεί να περιγραφεί ευγενικά ως διφορούμενη, ζήτησε την απομάκρυνση της εκλεγμένης κυβέρνησης στην Ελλάδα υπέρ μιας τεχνοκρατικής κυβέρνησης.
Στην Ελλάδα, η ολιγαρχική ιδιοκτησία των “ελεύθερων μέσων ενημέρωσης” λειτούργησε ως μια πολιτική μηχανή, κάνοντας μια αμείλικτη προπαγάνδα υπέρ της υποταγής στις απαιτήσεις των πιστωτών. Μια συμμαχία μεταξύ της οικονομικής ελίτ στην Ελλάδα και των μεγάλων δυνάμεων της ΕΕ είπαν στον ελληνικό λαό: όσο σκληρή και αν είναι η ζωή σας τα τελευταία χρόνια, ο κόσμος σας θα καταρρεύσει αν δεν συναινέσετε. Και παρόλα αυτά οι Έλληνες ψήφισαν “όχι” με συντριπτική διαφορά.
Το δημοψήφισμα ήταν, φυσικά, η απόρριψη του προγράμματος λιτότητας που έχει εξαπολύσει αυτό που συνήθως περιγράφεται στην Ελλάδα ως ανθρωπιστική κρίση. Από την στιγμή που κατέρρευσε η Lehman Brothers το 2008, η λιτότητα ανέκαθεν στηριζόταν στην μετατόπιση των ευθυνών από την ελίτ σε άλλους. Ήταν η Goldman Sachs, που βοήθησε την τότε ελληνική κυβέρνηση να μαγειρέψει τα βιβλία της χώρας για να κερδίσει την είσοδο στο ευρώ. Ήταν οι γερμανικές και γαλλικές τράπεζες που επικερδώς και απερίσκεπτα δάνεισαν στην Ελλάδα, όπως και οι τράπεζες των ΗΠΑ που πλημμύρισαν με καταστροφικά ενυπόθηκα δανεία υψηλού κινδύνου τους χαμηλόμισθους Αμερικανούς. Ήταν η Γερμανία, η οποία επωφελήθηκε από το να είναι σε θέση να εξάγει τα καταναλωτικά της αγαθά σε περιφερειακές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ελλάδα.
Μετά το κραχ, η Ελλάδα αναγκάστηκε να εφαρμόσει τα μέτρα που έστειλαν το χρέος στο 180% του ΑΕΠ, διπλασίασαν τη φτώχεια, άφησαν ένα τέταρτο των Ελλήνων και πάνω από το ήμισυ των νεαρών ατόμων χωρίς εργασία, αύξησαν το ποσοστό των αυτοκτονιών και της βρεφικής θνησιμότητας, άφησαν πολλούς χωρίς υγειονομική περίθαλψη, και συρρίκνωσαν την οικονομία κατά ένα τέταρτο. Ελάχιστα από τα πακέτα διάσωσης πήγαν στην Ελλάδα. Αντί αυτού, πήγαν στις ευρωπαϊκές τράπεζες που είχαν δανείσει απερίσκεπτα. Ενώ η μεταπολεμική οικονομική αναγέννηση της Γερμανίας οφείλεται πάντα στην ελάφρυνση του χρέους – ακόμη και από τις χώρες που καταστράφηκαν από τον πόλεμο, όπως η Ελλάδα – αρνήθηκαν στην Αθήνα τις διαγραφές που χρειάζονταν απελπισμένα. Όπως επισημαίνει ο Γάλλος οικονομολόγος Thomas Piketty, «η Γερμανία είναι το καλύτερο παράδειγμα χώρας που, σε όλη την ιστορία της, δεν έχει ποτέ αποπληρώσει το εξωτερικό της χρέος», και το Βερολίνο «επωφελείται από την Ελλάδα» εξαιτίας των δανείων υψηλού ενδιαφέροντος. Το αδύναμο ευρώ καθιστά τα γερμανικά αγαθά τόσο διεθνώς ανταγωνιστικά, που υπήρξε ο ακρογωνιαίος λίθος της πρόσφατης οικονομικής επιτυχίας της χώρας.
Αλλά αυτή η επανάσταση ήταν κάτι πολύ μεγαλύτερο, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα παραμένει σε μεγάλο κίνδυνο. Πρόκειται για την ίδια τη φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ευρωπαϊκό σχέδιο ιδρύθηκε στα χαλάσματα του πολέμου του αφανισμού, της γενοκτονίας και του ολοκληρωτισμού. Είχε ως στόχο τη διασφάλιση της ειρήνης, της ευημερίας και της δημοκρατίας για τους λαούς της Ευρώπης. Αυτό το όνειρο έχει γίνει κάτι σαν εφιάλτης για έναν αυξανόμενο αριθμό Ευρωπαίων. Ένα δημοκρατικό έλλειμμα είναι άλυτο. Η διατλαντική εταιρική σχέση εμπορίου και επενδύσεων διαπραγματεύεται μυστικά με μεγάλες εταιρείες, συνωμοτώντας για να τους δώσει τη δύναμη να μηνύουν εκλεγμένες κυβερνήσεις σε μυστικά δικαστήρια για να σταματούν τις πολιτικές που θεωρούν ότι πλήτουν τα συμφέροντα-κέρδη τους. Η Συνθήκη της ΕΕ που διαπραγματεύθηκε το 2011, απαγόρευσε αποτελεσματικά σε κάθε μελλοντική κυβέρνηση της ευρωζώνης να ασκεί επεκτατική δημοσιονομική πολιτική. Άλλες συνθήκες και οδηγίες κατοχυρώνουν το δόγμα της ελεύθερης αγοράς στο νόμο. Η λιτότητα εφαρμόζεται απερίσκεπτα σε όλη την ευρωζώνη με τρομερές ανθρώπινες συνέπειες: όπως για παράδειγμα στην Ισπανία, που περίπου το ήμισυ των νέων είναι άνεργοι.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια επανάσταση κατά της Ευρώπης της λιτότητας και της εταιρικής εξουσίας, υπέρ μιας δημοκρατικής, κοινωνικά προοδευτικής Ευρώπης. Οι Podemos στην Ισπανία είναι μέρος αυτής της εξέγερσης, όπως είναι το κόμμα Sinn Féin στην Ιρλανδία. Αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν το “ναι”, τότε αυτό θα αντιπροσώπευε ένα δυνητικό τέλος και μια ήττα για αυτή την συνεργατική πανευρωπαϊκή εξέγερση. Αντ ‘αυτού, έχει τώρα ενισχυθεί. Δυστυχώς, οι ελίτ της ΕΕ δεν είναι ηλίθιοι, και το συνειδητοποιούν αυτό. Φοβούνται – δικαιολογημένα – ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ φανεί πως κερδίζει παραχωρήσεις, η εξέγερση θα εξαπλωθεί. Η παραίτηση του Γιάνη Βαρουφάκη είναι σχεδόν βέβαιο ότι είναι μέρος μιας προσπάθειας τους να διαφυλάξουν το κύρος τους και να κάνουν μια συμφωνία.
Αλλά η ΕΕ είναι πραγματικά δέσμια. Εάν η Ελλάδα εξέρθει από την ευρωζώνη, το νόμισμα δεν θα είναι πλέον μια αδιαίρετη ένωση, εκτινάσοντας τα μέλη της εκτός. Αν η ΕΚΤ εγκαταλείψει την Ελλάδα, η φήμη της ευρωζώνης δεν θα ανακάμψει. Αυτός είναι ο λόγος που η Ελλάδα έχει διαπραγματευτική ισχύ στην προσπάθειά της για την ελάφρυνση του χρέους και για την εγκατάλειψη της λιτότητας που έχει ήδη ρημάξει τη χώρα. Η ΕΕ εξακολουθεί να επιθυμεί να κάνει τη χώρα παράδειγμα: αναγκάζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ να εφαρμόσει πολιτικές που θα καταστρέψουν την κυβέρνηση ή ακόμα και μια καταστροφική προεπιλογή απομακρύνοντας την από την ευρωζώνη. Μπορεί ακόμα να πετύχει. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ελλάδα χρειάζεται απεγνωσμένα στήριξη.
Πηγή: theguardian.com (6/7/2015)
socialpolicy.gr
