Ηλεκτρονικό Έγκλημα / Κυβερνοέγκλημα / Cyberbullying

Τι είναι το «ηλεκτρονικό έγκλημα»;

Η πληροφορική τεχνολογία κατέστησε δυνατή τη διάπραξη ενός ευρέως φάσματος εγκληματικών πράξεων με τη χρήση του διαδικτύου και των άλλων ηλεκτρονικών μέσων, οι οποίες απαιτούν εξειδίκευση και αυξημένη κατάρτιση. Ως «Hλεκτρονικό Έγκλημα», λοιπόν, θεωρούνται οι αξιόποινες εγκληματικές πράξεις που τελούνται με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων επεξεργασίας δεδομένων και τιμωρούνται με συγκεκριμένες ποινές από την ελληνική νομοθεσία.

Ποια είναι η διαφορά του «ηλεκτρονικού εγκλήματος» από το κυβερνοέγκλημα;

Οι μορφές του ηλεκτρονικού εγκλήματος, ανάλογα με τον τρόπο τέλεσης, είναι οι ακόλουθες:

Εγκλήματα τελούμενα με τη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (computer crimes)
Κυβερνοεγκλήματα (cyber crimes), εάν τα εγκλήματα τελέσθηκαν μέσω του διαδικτύου

Ως παραδείγματα εγκλημάτων που τελούνται με τη χρήση Η/Υ (computer crimes) η ελληνική ποινική νομοθεσία ορίζει την παράνομη αντιγραφή απορρήτων δεδομένων , την παράνομη χρήση ή πρόσβαση σε προγράμματα ή στοιχεία Η/Υ και την απάτη. Στο βαθμό που τα εγκλήματα αυτά διαπράττονται και σε περιβάλλον διαδικτύου (κυβερνοεγκλήματα), τότε τα άρθρα αυτά εφαρμόζονται και στις συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Ποιες μορφές διαδικτυακής εγκληματικότητας συναντάμε συχνότερα;

Οι βασικότερες μορφές εγκληματικής δραστηριότητας που αναπτύσσονται μέσω του διαδικτύου είναι οι ακόλουθες:

– Πορνογραφία Ανηλίκων
– Κακόβουλες εισβολές σε Δίκτυα (hacking)
– Μέθοδοι επιθέσεων
– Κακόβουλο λογισμικό
– Επιθέσεις σε δικτυακούς τόπους
– Πειρατεία λογισμικού
– Διαδικτυακή πειρατεία
– Απάτες

Τι πρέπει να γνωρίζω για το cyberbullying;

Ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου (cyberbullying) είναι οποιαδήποτε επαναλαμβανόμενη πράξη εκφοβισμού, επιθετικότητας, παρενόχλησης, τρομοκρατικής ή αυταρχικής συμπεριφοράς που πραγματοποιείται μέσω της χρήσης ψηφιακών συσκευών (Η/Υ, Tablets, κινητών τηλεφώνων).

Ο ψηφιακός εκφοβισμός μοιάζει πολύ με τον απλό εκφοβισμό, αφού υπάρχει θύτης, θύμα και παρατηρητές. Έχει όμως και μερικές σημαντικές διαφορές, όπως:

– μπορεί να φτάσει σε πολύ λίγο χρόνο σε πολλούς παραλήπτες.
– ο θύτης νιώθει ότι μπορεί να παραμείνει ανώνυμος.
– η έλλειψη προσωπικής επαφής με το θύμα κάνει το δράστη σκληρότερο.
– το θύμα πλήττεται στο σπίτι και στον προσωπικό του χώρο.

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την παρενόχληση μέσω διαδικτύου είναι:

– το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail)
– τα γραπτά μηνύματα (sms)
– μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media)
– δωμάτια επικοινωνίας (chat rooms)
– ιστολόγια (blogs)
– διαδικτυακά παιχνίδια (internet games)

Πως εκδηλώνεται το cyberbullying;

Αυτοί που ασκούν εκφοβισμό, χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες για να παρενοχλήσουν, να απειλήσουν, να εκφοβίσουν, να εκβιάσουν, να δυσφημήσουν και, σε μερικές περιπτώσεις, να υποδυθούν τρίτους ή να υποκλέψουν την ταυτότητά τους. Μερικές από τις πιο κοινές μεθόδους είναι οι εξής:

– Αποστολή κειμένων, e-mail, ή άμεσων μηνυμάτων με προσβλητικό περιεχόμενο (σε instant messengers ή chatrooms).
– Η κακόβουλη δημοσίευση φωτογραφιών σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social networks), ιστολόγια (blogs) ή άλλες ιστοσελίδες με μοναδικό σκοπό την παρενόχληση
– Διάδοση φημών και ψευδών γεγονότων με σκοπό την δυσφήμιση σε τρίτους σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιστολόγια, ιστοσελίδες κ.λπ.
– Ανώνυμες κλήσεις και μηνύματα με σκοπό τον φόβο και την ταραχή.
– Χρήση του ονόματος ξένου χρήστη με σκοπό τη διάδοση φημών για κάποιον τρίτο (κλοπή ταυτότητας).
– Η δημιουργία ιστοσελίδων που στοχοποιούν συγκεκριμένα άτομα καλώντας άλλους να δημοσιεύσουν μηνύματα μίσους.
– Η αποστολή ειδικών προγραμμάτων trojan horses (δούρειοι ίπποι) σκόπιμα για να δημιουργήσουν πρόβλημα, με την υποκλοπή κωδικών.
– Εκφοβισμός στη διάρκεια ενός διαδραστικού online παιχνιδιού.