Να διασφαλιστούν τα κατοχυρωµένα δικαιώματα των ασυνόδευτων ανηλίκων, μεταναστών και προσφύγων, να εξασφαλιστεί η αδιάλειπτη λειτουργία και ενίσχυση των εξειδικευµένων δοµών φιλοξενίας τους και να προβλεφθεί η άµεση μετεγκατάσταση σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεγάλου αριθµού ασυνόδευτων ανηλίκων, ζητά με επιστολή του προς τους αρµόδιους Αναπληρωτές Υπουργούς Μεταναστευτικής Πολιτικής, Προστασίας του Πολίτη και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο Συνήγορος του Πολίτη με αφορµή την πρόσφατη Συµφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας.
Ειδικότερα, ο Συνήγορος του Πολίτη, ενεργώντας στο πλαίσιο της ειδικής του αρµοδιότητας για την προάσπιση και προαγωγή των δικαιωµάτων του παιδιού και έχοντας παρακολουθήσει τις τελευταίες εξελίξεις, ζήτησε αυξηµένη εγρήγορση για τον σεβασµό των θεµελιωδών δικαιωµάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων, όπως αυτά κατοχυρώνονται βάσει του διεθνούς δικαίου και των δεσµεύσεων της χώρας μας.
Μεταξύ άλλων τόνισε ότι:
- Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, οι οποίοι εισέρχονται στην Ελληνική επικράτεια, χρειάζεται πριν από όλα να αντιµετωπίζονται ως παιδιά – υποκείµενα δικαιωµάτων και όχι ως παραβάτες της μεταναστευτικής νοµοθεσίας.
- ∆εν επιτρέπεται απέλαση ή επαναπροώθηση ασυνόδευτου ανηλίκου, καθώς μια τέτοια ενέργεια δεν μπορεί να προσφέρει εγγυήσεις για την ασφάλειά του.
- Προσωρινός περιορισµός της ελευθερίας κίνησης των ασυνόδευτων ανηλίκων μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο για τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για την καταγραφή τους και για την αναζήτηση κατάλληλου χώρου φιλοξενίας και φροντίδας τους.
- Για την περίπτωση που οι διαθέσιµες θέσεις σε κατάλληλες δοµές φιλοξενίας δεν επαρκούν, θα πρέπει να υπάρξει μέριµνα ώστε οι ανήλικοι να τοποθετούνται για τον απολύτως αναγκαίο χρόνο, σε χώρους φιλοξενίας προσωρινού χαρακτήρα, όπου θα πληρούνται ελάχιστες προϋποθέσεις, και να μην κρατούνται σε αστυνοµικά κρατητήρια.
- Χρειάζεται να λειτουργήσουν και νέες μορφές φιλοξενίας των ασυνόδευτων ανηλίκων, όπως η αναδοχή, που εφαρµόζεται ευρέως στην Ευρώπη.
Σύµφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης, οι ξενώνες φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων (με 432 διαθέσιµες θέσεις) είναι πλήρεις, με συνέπεια πολλά παιδιά (240 έως την 29η Μαρτίου) που αιτούνται φιλοξενίας να βρίσκονται αναγκαστικά σε αναµονή και αρκετά να παραµένουν για μεγάλο διάστηµα σε αστυνοµικά κρατητήρια. Το 2015, συνολικά 2.248 ασυνόδευτοι ανήλικοι τοποθετήθηκαν σε δοµές φιλοξενίας, οι περισσότεροι των οποίων αποχώρησαν μετακινούµενοι προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που πλέον είναι εξαιρετικά δυσχερές. Μόνο στους τρεις πρώτους μήνες του 2016 καταγράφηκαν 1.150 ασυνόδευτα παιδιά. Ο Συνήγορος του Πολίτη ζητά την εξασφάλιση της αδιάλειπτης λειτουργίας και της ενίσχυσης των εξειδικευµένων δοµών φιλοξενίας, για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στη νέα κατάσταση που έχει δηµιουργηθεί στη χώρα. Τέλος, θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη άµεσης μετεγκατάστασης σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεγάλου αριθµού ασυνόδευτων ανηλίκων, πέραν του προβλεποµένου για τον γενικό πληθυσµό, σύµφωνα με το υπέρτερο συµφέρον του παιδιού.
