Γονείς με ναρκισσιστικές διαταραχές: 6 τύποι συναισθηματικής κακοποίησης

Απόδοση-Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη

1.Απόρριψη

Ο ναρκισσιστής γονέας που εμφανίζει απορριπτική συμπεριφορά προς το παιδί συχνά (σκόπιμα ή ασυνείδητα) κάνει στο παιδί γνωστό, με ποικίλους τρόπους, ότι είναι ανεπιθύμητο. Μειώνοντας την αξία ενός παιδιού ή υποβαθμίζοντας τις ανάγκες του αποτελεί μια μορφή την οποία μπορεί να λάβει αυτή η συναισθηματική κακοποίηση. Άλλα παραδείγματα μπορεί να περιλαμβάνουν τον γονέα να λέει στο παιδί να φύγει ή ακόμη χειρότερα, να εξαφανιστεί από μπροστά του χαρακτηρίζοντας το αρνητικά ή λέγοντας στο παιδί ότι δεν αξίζει, μετατρέποντας το στον αποδιοπομπαίο τράγο της οικογένειας ή κατηγορώντας το για τα προβλήματα της οικογένειας / των αδελφών του. Η άρνηση να μιλήσει ένας γονέας σε ένα μικρό παιδί ή να το κρατήσει, καθώς αυτό μεγαλώνει, μπορεί επίσης να θεωρηθεί κακοποίηση.

Συνεχείς επικρίσεις	Αρνητικοί χαρακτηρισμοί	Αναφορές πως είναι άσχημο
Φωνές και βρισιές προς το παιδί	Συχνή μείωση του παιδιού και χρήση “ετικετών”	Μειωτικά αστεία
Λεκτική ταπείνωση	Συνεχή πειράγματα σχετικά με τον τύπο του σώματος του παιδιού ή / και το βάρος του	Έκφραση δυσαρέσκειας για το φύλο του παιδιού
Άρνηση αγκαλιάς και χειρονομιών τρυφερότητας	Σωματική εγκατάλειψη	Αποκλεισμός του παιδιού από οικογενειακές δραστηριότητες
Αντιμετώπιση ενός εφήβου σαν να είναι παιδί	“Αποβολή” του παιδιού από την οικογένεια	Να μην επιτρέπεται στο παιδί να κάνει τις δικές του επιλογές

2. Παραμέληση/αδιαφορία

Οι ενήλικες των οποίων καλύφθησαν μόνο ελάχιστες από τις συναισθηματικές τους ανάγκες συχνά αδυνατούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών τους. Δεν μπορούν να δεθούν με το παιδί ή να παρέχουν θετική φροντίδα. Μπορεί να μη δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για το παιδί, ή να συγκρατούν την στοργή τους ή ακόμα και να αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν την παρουσία του παιδιού. Πολλές φορές ο γονέας είναι σωματικά εκεί, αλλά συναισθηματικά δεν είναι διαθέσιμος. Παραλείποντας να απαντήσει ή να αλληλεπιδράσει με το παιδί του συστηματικά, αυτός ο γονέας προκαλεί συναισθηματική και ψυχολογική κακοποίηση.

Καμία αντίδραση στην αυθόρμητη κοινωνική συμπεριφορά του βρέφους	Έλλειψη προσοχής σε σημαντικά γεγονότα στη ζωή του παιδιού
Έλλειψη προσοχής για το σχολείο, για τους συμμαθητές, κ.λπ.	Άρνηση συζήτησης για τις δραστηριότητες και τα ενδιαφέροντα του παιδιού
Προγραμματισμός δραστηριοτήτων/διακοπών χωρίς να συμπεριλαμβάνουν το παιδί	Μη αποδοχή του παιδιού ως απόγονος
Άρνηση της απαιτούμενης φροντίδας της υγείας	Άρνηση της απαιτούμενης οδοντιατρικής φροντίδας
Μη συμμετοχή του παιδιού στις καθημερινές δραστηριότητες	Αποτυχία στην προστασία του παιδιού

Διαβάστε Επίσης Πρόγραμμα συμβουλευτικής βοήθειας και στήριξης από την Δ/νση Παιδικών Σταθμών του Δήμου Θεσσαλονίκης

3. Εκφοβισμός

Οι γονείς που χρησιμοποιούν απειλές, φωνές και βρισιές προκαλούν σοβαρό ψυχικό τραύμα στα παιδιά τους. Ξεχωρίζοντας ένα παιδί για επίκριση και τιμωρία ή γελοιοποιώντας το για την έκφραση των συναισθημάτων του αποτελεί κακοποιητική συμπεριφορά. Απειλώντας ένα παιδί με σκληρά λόγια, σωματική βλάβη, εγκατάλειψη ή σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και με θάνατο αποτελεί απαράδεκτη συμπεριφορά. Ακόμη και μέσα από αστεία, το να προκαλείς σε ένα παιδί τρόμο με τη χρήση απειλών ή / και του εκφοβισμού, αποτελεί μια από τις χειρότερες μορφές συναισθηματικής κακοποίησης. Αυτό περιλαμβάνει και την περίπτωση που ένα παιδί είναι μάρτυρας, ακούει ή γνωρίζει ότι ασκείται βία μέσα στο σπίτι.

Υπερβολικά πειράγματα	Φωνές, βρισιές και απειλές	Απρόβλεπτες και ακραίες αντιδράσεις στη συμπεριφορά ενός παιδιού
Ακραίες λεκτικές απειλές	Οργή που εναλλάσσεται με περιόδους τρυφερότητας	Απειλές για εγκατάλειψη
Επίπληξη μελών της οικογένειας μπροστά στο παιδί ή στο φάσμα ακοής ενός παιδιού	Απειλεί να καταστρέψει αγαπημένο αντικείμενο του παιδιού	Απειλεί να βλάψει το αγαπημένο κατοικίδιο ζώο του παιδιού
Αναγκάζει το παιδί να παρακολουθεί απάνθρωπες πράξεις	Αλλοπρόσαλες απαιτήσεις από το παιδί	Αντιφατικά / απρόβλεπτα συναισθήματα
Αλλαγή των «κανόνων του παιχνιδιού»	Απειλές ότι το παιδί υιοθετήθηκε ή δεν ανήκει στην οικογένεια	Γελοιοποίηση του παιδιού δημόσια
Απειλεί να αποκαλύψει έντονα ντροπιαστικά χαρακτηριστικά του παιδιού σε φίλους/συμμαθητές	Απειλεί να διώξει έναν έφηβο από το σπίτι

Τα παιδιά και οι νέοι που γίνονται μάρτυρες οικογενειακής βίας αντιμετωπίζουν και τους έξι τύπους της συναισθηματικής κακοποίησης.

4. Απομόνωση

Ένας γονέας που κακοποιεί ένα παιδί μέσα από την απομόνωση μπορεί να μην επιτρέπει στο παιδί να συμμετάσχει σε δραστηριότητες με τους φίλους του /συμμαθητές του, μπορεί να κρατά ένα μωρό στο δωμάτιο του, να μην το εκθέτει σε ερεθίσματα ή μπορεί να εμποδίζει τους εφήβους να συμμετέχουν σε εξωσχολικές δραστηριότητες. Η απαίτηση από ένα παιδί να παραμένει στο δωμάτιο του από τη στιγμή που γυρίζει από το σχολείο μέχρι το επόμενο πρωί, ο περιορισμός κατανάλωσης τροφής, ή ο εξαναγκασμός του παιδιού σε απομόνωση ή αποξένωση από την οικογένεια και τους φίλους μπορεί να είναι καταστροφικά και θεωρούνται συναισθηματική κακοποίηση ανάλογα με τις περιστάσεις και τη σοβαρότητα.

To παιδί μένει μόνο για μεγάλες χρονικές περιόδους	Το παιδί κρατείται μακριά από την οικογένειά
Δεν επιτρέπεται στο παιδί να έχει φίλους	Δεν επιτρέπεται στο παιδί να αλληλεπιδρά με άλλα παιδιά
Επιβράβευση του παιδιού για την απόσυρση του από την κοινωνική επαφή	Διασφάλιση ότι το παιδί δεν μοιάζει και συμπεριφέρεται διαφορετικά από τους συνομηλίκους του
Απομόνωση του παιδιού από τους συνομηλίκους του ή από κοινωνικές ομάδες	Επιμονή σε υπερβολική μελέτη ή / και δουλειές μέσα στο σπίτι
Εμποδίζει το παιδί να συμμετέχει σε δραστηριότητες εκτός σπιτιού	Τιμωρεί το παιδί για τη συμμετοχή του σε κανονικές κοινωνικές εμπειρίες

Διαβάστε Επίσης Η Ψυχολογία των μαζών κατά τον Σίγκμουντ Φρόυντ

5. Διαφθορά

Οι γονείς οι οποίοι διαφθείρουν μπορεί να επιτρέπουν στα παιδιά να κάνουν χρήση ναρκωτικών ή αλκοόλ, να παρακολουθούν σκληρή συμπεριφορά προς τα ζώα, να παρακολουθούν ακατάλληλο σεξουαλικό περιεχόμενο ή να γίνονται μάρτυρες ή να συμμετέχουν σε εγκληματικές δραστηριότητες, όπως κλοπή, επίθεση, πορνεία, τζόγο, κλπ. Ενθαρρύνοντας ένα ανήλικο παιδί να κάνει πράγματα που είναι παράνομα ή επιβλαβή αποτελεί κακοποίηση και θα πρέπει να αναφέρεται.

Επιβράβευση του παιδιού για εκφοβισμό ή / και παρενοχλητική συμπεριφορά	Διδαχή ρατσισμού και εθνοτικών προκαταλήψεων ή μισαλλοδοξίας
Ενθάρρυνση βίας σε αθλητικές δραστηριότητες	Ακατάλληλη ενίσχυση της σεξουαλικής δραστηριότητας
Επιβράβευση του παιδιού για ψέματα και κλοπή	Επιβράβευση του παιδιού για κατάχρηση ουσιών ή σεξουαλική δραστηριότητα
Παροχή ναρκωτικών, αλκοόλ και άλλων παράνομων ουσιών στο παιδί	Προώθηση παράνομων δραστηριοτήτων, όπως πώληση ναρκωτικών ουσιών

6. Εκμετάλλευση

Εκμετάλλευση μπορεί να θεωρηθεί η χειραγώγηση ή η αναγκαστική δραστηριότητα χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι αναπτυξιακές ανάγκες του παιδιού. Για παράδειγμα, ζητώντας επανειλημμένα από ένα οκτάχρονο παιδί να είναι υπεύθυνο για το δείπνο της οικογένειας αποτελεί μια ακατάλληλη συμπεριφορά. Δίνοντας σε ένα παιδί ευθύνες που είναι πολύ μεγαλύτερες από ότι ένα παιδί μπορεί να χειριστεί στην ηλικία του ή χρησιμοποιώντας το παιδί για το κέρδος αποτελεί κακοποίηση.

Τα βρέφη και τα μικρά παιδιά αναμένεται να μην κλαίνε	Θυμός, όταν το βρέφος δεν πληροί ένα αναπτυξιακό στάδιο	Το παιδί αναμένεται να φροντίζει τον γονέα
Το παιδί αναμένεται να αναλάβει τη φροντίδα των μικρότερων αδελφών	Κατηγορείται το παιδί για την κακή συμπεριφορά των αδελφών του	Παράλογες ευθύνες μέσα στο σπίτι
Αναμένεται το παιδί να στηρίξει οικονομικά την οικογένεια	Ενθάρρυνση συμμετοχής σε πορνογραφία	Σεξουαλική κακοποίηση παιδιού ή νέου/νέας