Χωρίς εγγυήσεις αμεροληψίας ο μηχανισμός καταγγελιών της νέας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής – Είναι απλός «διοικητικός μηχανισμός» της νέας υπηρεσίας, λέει η Κομισιόν, στην καθυστερημένη κατά 5 μήνες απάντησή της σε ερώτηση της Κ. Κούνεβα και 12 ακόμη ευρωβουλευτών.
Ένα ιδιότυπο «κανόνα» που ακυρώνει στην πράξη τον κοινοβουλευτικό έλεγχο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθιερώνει η Κομισιόν, με τις εξοργιστικές καθυστερήσεις να απαντήσει σε ερωτήσεις ευρωβουλευτών. Το τελευταίο κρούσμα αφορά ερώτηση που είχε υποβάλει η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Κούνεβα στις 9 Φεβρουαρίου, την οποία συνυπέγραφαν 12 ακόμη ευρωβουλευτές, και στην οποία η Κομισιόν απάντησε μόλις στις 13/7. Η καθυστέρηση καθίσταται ακόμη πιο εξοργιστική αφού η ερώτηση αφορούσε στον κανονισμό της νέας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, ο οποίος ήδη εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πριν μια εβδομάδα. Το παράδοξο αποτέλεσμα είναι ότι η Κομισιόν απαντά επί μιας «πρότασης» τη στιγμή που αυτή έχει ήδη νομοθετηθεί!
Στο ουσιαστικό σκέλος της υπόθεσης, η απάντηση της Κομισιόν και του Επιτρόπου Δημήτρη Αβραμόπουλου αποκαλύπτει ότι πρόσφυγες και μετανάστες είναι εκτεθειμένοι σε αυθαιρεσίες και παραβιάσεις δικαιωμάτων τους από το προσωπικό της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, όπως στο παρελθόν συνέβαινε και με τον Frontex, χωρίς να τους αναγνωρίζεται το ελάχιστο δικαίωμα προσφυγής σε έναν πραγματικά ανεξάρτητο μηχανισμό καταγγελιών.
Όπως προκύπτει από την απάντηση του αρμόδιου Επιτρόπου, ο μηχανισμός καταγγελιών που προβλέπει ο Κανονισμός της νέας «σιδηράς» Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής είναι απλώς μια «διοικητική» υπηρεσία της που θα λειτουργεί υπό τον Υπεύθυνο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και θα λογοδοτεί στο διοικητικό της συμβούλιο. Στον μηχανισμό καταγγελιών δεν έχει αποφασιστικό ρόλο το Συμβουλευτικό Φόρουμ Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και καμιά άλλη συναφής οργάνωση, ενώ δεν προβλέπεται κανένας ρόλος για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν προσφέρεται καμιά εγγύηση αμεροληψίας και διαφάνειας στον έλεγχο μιας καταγγελίας πρόσφυγα ή μετανάστη και η Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή, δίπλα στις άλλες υπερεξουσίες της, έχει και το δικαίωμα απλώς να… αυτοελέγχεται, όταν παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα.
Μάλιστα, ακόμη και ο εκ των υστέρων έλεγχος της δράσης της Συνοριοφυλακής από το Ευρωκοινοβούλιο είναι περίπου διακοσμητικός, αφού η μόνη της υποχρέωση είναι να υποβάλει μια έκθεση… αυτοαξιολόγησης «το αργότερο τρία χρόνια» από τώρα!
Σημειώνεται ότι κατά τη συζήτηση του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πλειοψηφία Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Σοσιαλδημοκρατών και των άλλων συντηρητικών ομάδων αρνήθηκε σθεναρά τις προτάσεις της Αριστεράς και των Πρασίνων για συγκρότηση πραγματικά ανεξάρτητου μηχανισμού καταγγελιών, δηλαδή εκτός της διοικητικής δομής της Συνοριοφυλακής, με τη συμμετοχή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ και άλλων οργανισμών για τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης της Κ. Κούνεβα και άλλων 12 Ευρωβουλευτών και της απάντησης της Κομισιόν.
Η ΕΡΩΤΗΣΗ
«Άρθρο 130 του Κανονισμού
Kostadinka Kuneva (GUE/NGL), Kostas Chrysogonos (GUE/NGL), Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL), Stelios Kouloglou (GUE/NGL), Marisa Matias (GUE/NGL), Barbara Spinelli (GUE/NGL), Martina Anderson (GUE/NGL), Matt Carthy (GUE/NGL), Lynn Boylan (GUE/NGL), Liadh Ní Riada (GUE/NGL), Neoklis Sylikiotis (GUE/NGL), Ana Gomes (S&D) και Tania González Peñas (GUE/NGL)
Θέμα: Προτεινόμενη Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή (EBCG) και μηχανισμός υποβολής καταγγελιών σχετικά με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Στις 15 Δεκεμβρίου 2015, η Επιτροπή δημοσίευσε πρόταση για την σύσταση Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής με ευρείες αρμοδιότητες στον τομέα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ακόμη και χωρίς τη συναίνεση των κρατών μελών, προκαλώντας ερωτηματικά σχετικά με σοβαρούς κινδύνους παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων των προσφύγων, όπως συνέβη κατά το παρελθόν με τον FRONTEX. Προκειμένου να αντιμετωπισθούν παρόμοιοι κίνδυνοι, το σχέδιο κανονισμού προβλέπει ένα συμβουλευτικό Φόρουμ για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, έναν υπεύθυνο για θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων και έναν μηχανισμό υποβολής καταγγελιών για παραβιάσεις δικαιωμάτων από τις δράσεις της EBCG (Άρθρα 70,71,72) .
Ωστόσο, ο προτεινόμενος μηχανισμός υπόκειται στον έλεγχο του υπεύθυνου για θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων και, μέσω αυτού του εκτελεστικού διευθυντή της EBCG, για τις αποφάσεις των οποίων δεν υφίσταται καμία εγγύηση για αμεροληψία και διαφάνεια.
1. Με ποιο τρόπο θα ενισχυθεί και θα ελεγχθεί η ανεξαρτησία του μηχανισμού υποβολής καταγγελιών της EBCG;
2. Θα υπάρχει συμμετοχή των Επιτροπών LIBE/DROIT του Κοινοβουλίου, γεγονός το οποίο θα ενισχύσει το δημοκρατικό κύρος και την αξιοπιστία του μηχανισμού;
3. Θα διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο το συμβουλευτικό Φόρουμ για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα, φέρνοντας σε επαφή οργανώσεις όπως η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες ή ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων;»
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ
«Απάντηση του κ. Αβραμόπουλου εξ ονόματος της Επιτροπής (13/7/2016)
Η πρόταση κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή (EBCG) προβλέπει ότι ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ορίζεται από το διοικητικό συμβούλιο. Ορίζει, περαιτέρω, ότι είναι ανεξάρτητος κατά την άσκηση των καθηκόντων του, λογοδοτεί απευθείας στο διοικητικό συμβούλιο και συνεργάζεται με το Συμβουλευτικό Φόρουμ.
Ο μηχανισμός καταγγελιών είναι διοικητικός μηχανισμός, στο πλαίσιο του οποίου ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα είναι αρμόδιος για τη διεκπεραίωση των καταγγελιών. Οι παραδεκτές καταγγελίες σχετικά με μέλος του προσωπικού του Οργανισμού θα διαβιβάζονται από τον Υπεύθυνο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στον εκτελεστικό διευθυντή, ο οποίος θα εξασφαλίζει κατάλληλες ενέργειες παρακολούθησης, μεταξύ άλλων πειθαρχικά μέτρα. Οι παραδεκτές καταγγελίες σχετικά με συνοριακό φύλακα κράτους μέλους υποδοχής ή μέλος των ομάδων θα διαβιβάζονται στο κράτος μέλος καταγωγής. Ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα καταχωρίζει τις ενέργειες παρακολούθησης που λαμβάνονται από τον οργανισμό ή το εν λόγω κράτος μέλος. Οι ποινικές έρευνες θα διεξάγονται από τα κράτη μέλη.
Η πρόταση δεν προβλέπει ενεργό ρόλο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην παρακολούθηση του μηχανισμού καταγγελιών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα λάβει εντούτοις έκθεση αξιολόγησης, το αργότερο τρία έτη από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του κανονισμού. Η αξιολόγηση θα περιλαμβάνει ειδική ανάλυση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τηρήθηκαν όλες οι σχετικές διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ κατά την εφαρμογή του κανονισμού.
Το Συμβουλευτικό Φόρουμ, ως πόρος γνώσεων και εμπειρογνωσίας που συμβουλεύει τον Οργανισμό σε όλα τα θέματα θεμελιωδών δικαιωμάτων, θα παρέχει στρατηγικές συμβουλές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο Οργανισμός θα μπορεί να ενισχύσει από διαρθρωτική άποψη το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο πλαίσιο των διάφορων δραστηριοτήτων του, και συγκεκριμένα του μηχανισμού καταγγελιών».
europarl.gr
