Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε στις 13/7 την τελευταία έκθεση προόδου σχετικά με τα προγράμματα επείγουσας μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης, η οποία αξιολογεί τις ενέργειες που έγιναν κατά τον τελευταίο μήνα. Η θετική τάση που είχε διαπιστωθεί στην τελευταία έκθεση συνεχίστηκε, με τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους τόσο για μετεγκατάσταση όσο και για επανεγκατάσταση. Η μετεγκατάσταση συνεχίστηκε με το αυξημένο ποσοστό που σημειώθηκε ήδη τον προηγούμενο μήνα, με 776 επιπλέον άτομα να έχουν μετεγκατασταθεί από τις 14 Ιουνίου και ύστερα.
Ο συνολικός αριθμός των μετεγκαταστάσεων από την Ελλάδα και από την Ιταλία ανέρχεται σήμερα σε 3.056. Έχουν επίσης σημειωθεί άλλα σημαντικά επιτεύγματα όσον αφορά την επανεγκατάσταση, με μέχρι στιγμής 8,268 άτομα να έχουν επανεγκατασταθεί από το σύνολο των 22.504 που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ιουλίου 2015 και συνολικά 802 Σύρους πρόσφυγες που έχουν επανεγκατασταθεί από την Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας. Δεδομένου ότι οι αφίξεις στην Ελλάδα παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα λόγω της εφαρμογής της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας και με την έναρξη των εποχιακών αφίξεων στην Ιταλία, η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να συνεχίσουν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους, αξιοποιώντας τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα των τελευταίων μηνών, όπως δήλωσε εκ νέου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 28 Ιουνίου.
Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε τα εξής: «Χαιρετίζω τις αυξημένες προσπάθειες που κατέβαλαν τα κράτη μέλη τους περασμένους μήνες τόσο για μετεγκατάσταση όσο και για επανεγκατάσταση. Πρόκειται για μια γνήσια έκφραση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης σε δράση, η οποία συμπληρώνει τις τεράστιες προσπάθειες που έχουν γίνει από τα κράτη μέλη να υποδεχθούν και να φιλοξενήσουν πάνω από 1,2 εκατομμύρια αιτούντες άσυλο, μόνο το 2015. Με δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες στην Ελλάδα που αναμένουν να μετεγκατασταθούν και με τις αφίξεις να παραμένουν σε υψηλά επίπεδα στην Ιταλία, η θετική αυτή τάση πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να στηρίζει τα κράτη-μέλη με όλα τα διαθέσιμα μέσα ώστε να επιταχυνθεί περαιτέρω η εφαρμογή των προγραμμάτων μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης. Το πλαίσιο επανεγκατάστασης της ΕΕ που προτείνουμε έχει στόχο να ενισχύσει περαιτέρω την ικανότητά μας για την επανεγκατάσταση ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας, προσφέροντας μια κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση με μια ενιαία διαδικασία για την επανεγκατάσταση σε ολόκληρη την ΕΕ.»
Μετεγκατάσταση
Κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, από τις 14 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου, ο αριθμός των μετεγκαταστάσεων αυξήθηκε, με τη μετεγκατάσταση 776 επιπλέον ατόμων, συνεχίζοντας τον αυξημένο ρυθμό που σημειώθηκε κατά την προηγούμενη περίοδο αναφοράς. Έτσι, ο συνολικός αριθμός των ατόμων που μετεγκαταστάθηκαν έφθασε τα 3.056 (2.213 από την Ελλάδα και 843 από την Ιταλία), ενώ στις χώρες υποδοχής περιλαμβάνεται και η Κροατία που συμμετείχε στο πρόγραμμα για πρώτη φορά. Μολονότι αυτό συνιστά θετική πρόοδο και δείχνει ότι τα κράτη μέλη εντείνουν τις προσπάθειές τους, η κατάσταση εξακολουθεί να απέχει κατά πολύ από τον προταθέντα στόχο της Επιτροπής για τη μετεγκατάσταση 6.000 ατόμων μηνιαίως. Τα κράτη μέλη ακόμη δεν ανταποκρίνονται στις δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου σχετικά με τη μετεγκατάσταση.
Ο ρυθμός των μεταφορών για λόγους μετεγκατάστασης από την Ελλάδα αυξήθηκε κατά την περίοδο αναφοράς, ιδίως λόγω της αυξημένης δέσμευσης από διάφορα κράτη μέλη και της αυξημένης ικανότητας της ελληνικής υπηρεσίας ασύλου να διεκπεραιώνει αιτήσεις μετεγκατάστασης. Ωστόσο, η μετεγκατάσταση από την Ιταλία μειώθηκε και παρέμεινε σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα σε σύγκριση με τον συνεχώς υψηλό αριθμό δυνητικών υποψηφίων για μετεγκατάσταση που φθάνουν στην Ιταλία.
Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις προσπάθειές τους, ιδίως όσον αφορά τους ασυνόδευτους ανηλίκους, και να συμμορφωθούν πλήρως με τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις αποφάσεις του Συμβουλίου για τις μετεγκαταστάσεις. Είναι πολύ σημαντικό όλα τα κράτη μέλη να μετεγκαθιστούν ενεργά και σε τακτική βάση από την Ιταλία και την Ελλάδα.
Επανεγκατάσταση
Με βάση τα στοιχεία που ελήφθησαν από τα συμμετέχοντα κράτη, 8.268 άτομα είχαν επανεγκατασταθεί μέχρι τις Δευτέρα, 11 Ιουλίου 2016 στο πλαίσιο του προγράμματος επανεγκατάστασης της 20ής Ιουλίου 2015, κυρίως από την Τουρκία, τον Λίβανο και την Ιορδανία. Τα άτομα αυτά έγιναν δεκτά από 20 κράτη επανεγκατάστασης (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λιχτενστάιν, Λετονία, Λιθουανία, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο).
Ο αριθμός των επανεγκαταστάσεων από την Τουρκία στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας συνέχισε να αυξάνεται κατά την περίοδο αναφοράς (14 Ιουνίου έως 11 Ιουλίου), καθώς τα κράτη μέλη αξιολόγησαν τους υποψηφίους που είχε παραπέμψει σε αυτούς η Τουρκία, μέσω της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Από τις 4 Απριλίου 2016, συνολικά 802 Σύροι έχουν επανεγκατασταθεί από την Τουρκία στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των 291 που επανεγκαταστάθηκαν μετά την τελευταία έκθεση, ενώ αυξήθηκε επίσης ο αριθμός των κρατών μελών που συμμετέχουν ενεργά στο πρόγραμμα . Μετά την τελευταία έκθεση προόδου, εκτός από τη Φινλανδία, τη Γερμανία, τη Λιθουανία, τις Κάτω Χώρες τη Σουηδία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία, έχει πραγματοποιηθεί επανεγκατάσταση προσφύγων και στη Λετονία και την Ισπανία.
Το μόνιμο πλαίσιο επανεγκατάστασης της ΕΕ που προτάθηκε στις 13/7 θα θεσπίσει ένα κοινό σύνολο τυποποιημένων διαδικασιών για την επιλογή των υποψηφίων επανεγκατάστασης και ένα κοινό καθεστώς προστασίας των προσώπων που επανεγκαταστάθηκαν στην ΕΕ, έτσι ώστε οι ευρωπαϊκές προσπάθειες επανεγκατάστασης να εξορθολογιστούν και να είναι καλύτερα εστιασμένες μελλοντικά.
