17 Οκτωβρίου: Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Φτώχειας
Το ποσοστό των ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Ε.Ε. σε επίπεδα προ-κρίσης
ΟΜΩΣ – Αντίρροπες τάσεις μεταξύ των κρατών-μελών
Το 2015, περίπου 119 εκατομμύρια άνθρωποι, ή το 23,7% του πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετώπιζαν τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκονταν σε τουλάχιστον μία από τρεις ακόλουθες συνθήκες: σε κίνδυνο φτώχειας μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις (εισοδηματική φτώχεια), σε έντονη υλική αποστέρηση ή διαβίωση σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας.
Έπειτα από τρείς συνεχόμενες αυξήσεις μεταξύ του 2009 και του 2012 με ποσοστό που προσέγγισε περίπου το 25%, το ποσοστό των ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Ε.Ε. μειώνεται συνεχώς από τότε επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2008 (23,7%) , αλλά για το 2015 παραμένει σε υψηλότερο ποσοστό από το χαμηλότερο ποσοστό που σημειώθηκε το έτος 2009 (23,3%). Η μείωση του αριθμού των ατόμων σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην ΕΕ είναι ένας από τους στόχους-κλειδιά της στρατηγικής Ευρώπη 2020.
Τα στατιστικά αυτά στοιχεία δημοσιεύθηκαν από την Eurostat, τη στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα πλαίσια της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Φτώχειας.
Σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην ΕΕ, 2008-2015
(% του συνολικού πληθυσμού)
Υψηλότερος κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στη Βουλγαρία, χαμηλότερος στην Τσεχία
Το 2015, περισσότερο από το ένα τρίτο του πληθυσμού αντιμετώπιζε τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού σε τρία κράτη-μέλη: Βουλγαρία (41, 3%), Ρουμανία (37, 3%), και Ελλάδα (35,7%). Στο αντίθετο άκρο της κλίμακας, το χαμηλότερο ποσοστό ανθρώπων σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού σημειώθηκε στη Δημοκρατία της Τσεχίας (14,0%), τη Σουηδία (16,0%), την Ολλανδία και τη Φινλανδία (και οι δύο 16,8%), τη Δανία και τη Γαλλία (και οι δύο 17,7%).
Η μεγαλύτερη μείωση στον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού στην Πολωνία και Ρουμανία, και η υψηλότερη αύξηση σε Ελλάδα και Κύπρο
Μεταξύ των κρατών – μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού έχει αυξηθεί από το 2008 ως το 2015 σε δεκαπέντε κράτη-μέλη, με τις υψηλότερες αυξήσεις να σημειώνονται στην Ελλάδα (από το 28,1% το 2008 σε 35,7% το 2015, ή + 7,6 ποσοστιαίες μονάδες), Κύπρος (+5,6 ποσοστιαίες μονάδες), Ισπανία (+ 4,8 ποσοστιαίες μονάδες), Ιταλία (+ 3,2 ποσοστιαίες μονάδες) και Λουξεμβούργο (+ 3,0 ποσοστιαίες μονάδες). Αντιθέτως, οι μεγαλύτερες μειώσεις μεταξύ των κρατών – μελών για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα παρατηρήθηκαν στην Πολωνία (από 30,5% σε 23,4%, ή – 7,1 ποσοστιαίες μονάδες) και στη Ρουμανία (- 6,9 ποσοστιαίες μονάδες), ακολουθούμενες από τη Βουλγαρία (- 3,5 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Λετονία ( – 3,3 ποσοστιαίες μονάδες). Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσοστό του συνολικού πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 2015 (23,7 %) επανήλθε στα επίπεδα του 2008.
Περίπου 1 στους έξι ανθρώπους στην ΕΕ σε κίνδυνο εισοδηματικής φτώχειας …
Εξετάζοντας κάθε ένα από τα τρία στοιχεία που συνεισφέρουν στον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, το 17,3 % του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2015 αντιμετώπιζε τον κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις, γεγονός που σημαίνει ότι το διαθέσιμο εισόδημά τους ήταν κάτω από το εθνικό όριο κινδύνου φτώχειας (δείτε τον σχετικό πίνακα). Το ποσοστό ατόμων σε κίνδυνο εισοδηματικής φτώχειας στην Ε.Ε. έχει μειωθεί ελαφρώς σε σύγκριση με το 2014 (17, 2%) και σημαντικότερο σε σχέση με το 2008 (16, 5%). Καθώς το όριο αντανακλά την πραγματική διανομή εισοδήματος στις χώρες, τα ποσοστά ποικίλλουν σημαντικά μεταξύ των κρατών-μελών αλλά και διαχρονικά. Μεταξύ των κρατών – μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, 1 στα 4 άτομα αντιμετώπιζε τον κνδυνο εισοδηματικής φτώχειας στη Ρουμανία (25,4%) και σχεδόν 1 στους 5 στη Λετονία (22,5%), Λιθουανία (22,2%), Ισπανία (22,1%), Βουλγαρία (22,1%), Εσθονία (21,6 %), Ελλάδα (21, 4%), Ιταλία (19,9%) και Πορτογαλία (19,5%). Αντιθέτως, τα χαμηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στη Δημοκρατία της Τσεχίας (9,7 %), την Ολλανδία (12,1%), τη Δανία (12,2%), τη Σλοβακία (12,3%) και τη Φινλανδία (12,4%). Συγκριτικά με το 2008, το ποσοστό των ατόμων σε κίνδυνο εισοδηματικής φτώχειας έχει αυξηθεί σε είκοσι – δύο κράτη-μέλη για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, και μειώθηκε σε τέσσερα.
… 1 στους 12 αντιμετωπίζει σοβαρές υλικές αποστερήσεις…
Στην ΕΕ το 2015, το 8,1% του πληθυσμού αντιμετώπιζε σοβαρές υλικές αποστερήσεις, γεγονός που σήμαινε ότι οι συνθήκες διαβίωσης τους περιορίζοντας από έλλειψη πόρων – καθώς δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά την αποπληρωμή των λογαριασμών τους, να κρατήσουν την οικία τους επαρκώς ζεστή, ή να μπορέσουν να πραγματοποιήσουν μία εβδομάδα διακοπές μακριά από την οικία τους. Το ποσοστό των ατόμων με σοβαρή υλική αποστέρηση στην ΕΕ μειώθηκε εν συγκρίσει τόσο με το 2014 (8,9 %) και το 2008 (8,5%). Το ποσοστό των ανθρώπων που αντιμετώπιζαν σοβαρές υλικές αποστερήσεις το 2015 εμφάνιζε σημαντική ποικιλομορφία μεταξύ των κρατών-μελών για τα οποία υπήρχαν διαθέσιμα δεδομένα, που κυμαινόταν μεταξύ του περισσότερο από το 20% του συνολικού πληθυσμού στη Βουλγαρία (34,2 %), Ρουμανία (22,7%), και Ελλάδα (22,2 %), και λιγότερο από 5% στη Σουηδία (0,7%), το Λουξεμβούργο (2,0 %), τη Φινλανδία (2,2%), την Ολλανδία (2,5%), την Αυστρία (3,6%), τη Δανία (3,7%), τη Γερμανία (4,4%), την Εσθονία και τη Γαλλία (και οι δύο 4,5%). Σε σύγκριση με το 2008, το ποσοστό των ανθρώπων υπό σοβαρή υλική αποστέρηση αυξήθηκε σε δώδεκα κράτη – μέλη για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα, και μειώθηκε σε δεκατέσσερα.
…και 1 στα 10 άτομα διαβιούν σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας
Εξετάζοντας το ζήτημα της χαμηλής έντασης εργασίας, το 10,5% του πληθυσμού ηλικίας 0-59 ετών στην Ε.Ε. διαβιούσε σε νοικοκυριά όπου οι ενήλικοι εργάζονταν λιγότερο από το 20% της συνολικής δυνατότητας εργασίας τους για το περασμένο έτος. Σε σύγκριση με το 2014, το συγκεκριμένο ποσοστό μειώθηκε στην Ε.Ε. για πρώτη φορά από το 2008. Το 2015, η Ελλάδα (16,8%), Ισπανία (15,4%) το Βέλγιο (14,9%) σημείωσαν τα υψηλότερα ποσοστά για όσους διαβιούσαν σε νοικοκυριά με πολύ χαμηλή ένταση εργασίας, ενώ το Λουξεμβούργο (5,7%) και η Σουηδία (5,8%) σημείωσαν τα χαμηλότερα ποσοστά μεταξύ των κρατών-μελών για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα.
