Κατά τις δεκαετίες του ’80 και ’90, οι δείκτες αυτοκτονιών στην Αμερική μειώνονταν σχεδόν σταθερά από το 1986. Έκτοτε συνέβη μία αναστροφή σε αυτά τα στατιστικά στοιχεία, όπως ανέφερε η Sally Curtin στατιστικολόγος στο Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας (NCHS), τμήμα του κέντρου ελέγχου και πρόληψης νοσημάτων.
Το ποσοστό αυτοκτονιών αυξήθηκε σε 13 ανά 100.000 άτομα το 2014 από 10,5 άτομα το 1999, σύμφωνα με την ανάλυση της Curtin και των συναδέλφων της. Ενώ άλλες αιτίες θανάτου βρίσκονται σε πτώση, οι αυτοκτονίες συνεχίζουν να αυξάνονται — και αυτό συμβαίνει σε κάθε ηλικιακή ομάδα κάτω των 75 ετών.
“Ειλικρινά, έχω χάσει τον ύπνο μου όσον αφορά αυτά τα στοιχεία“, λέει η Curtin. “Δεν μπορείς να πεις πως περιορίζεται σε μια ηλικιακή ομάδα ή σε μια άλλη όπως π.χ. στους άντρες και τις γυναίκες. Πραγματικά, άνθρωποι σε όλες τις ηλικίες βρίσκονται σε κίνδυνο, και οι νεότεροι σημειώνουν ορισμένες από τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις επί τοις εκατό.“
Υπάρχει μία ηλικιακή ομάδα που πραγματικά “ξεχωρίζει” — τα κορίτσια μεταξύ των ηλικιών 10 και 14 ετών. Αν και αποτελούν μια πολύ μικρή μερίδα από το σύνολο των αυτοκτονιών, το ποσοστό σε αυτήν την ομάδα αυξήθηκε περισσότερο — σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, καθώς τριπλασιάστηκε μέσα σε 15 χρόνια από 0,5 σε 1,7 ανά 100.000 άτομα.
Και η Curtin επεσήμανε, πως για οποιοδήποτε έτος, υπάρχουν πολύ περισσότερες απόπειρες αυτοκτονίας από ό, τι υπάρχουν θάνατοι λόγω αυτοκτονιών. “Οι θάνατοι είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου“, ανέφερε.
Έως ότου η τάση αυτοκτονιών αντιστραφεί πρός τα πάνω, είχε υπάρξει μια σειρά από βελτιώσεις τις τελευταίες δεκαετίες. “Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, οι θετικές τάσεις οφείλονταν σε νέα αντικαταθλιπτικά που ήταν πιο αποτελεσματικά και είχαν λιγότερες παρενέργειες“, ανέφερε η Δρ Maria Oquendo, καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Columbia University Medical Center και Πρόεδρος της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ένωσης. “Είδαμε αυτή τη πολύ ενθαρρυντική μείωση των θανάτων λόγω αυτοκτονιών“, και αυτή η ακολουθία συνταγογράφησης αντικαταθλιπτικών και πτώσης των αυτοκτονιών αντικατοπτρίστηκε σε άλλες χώρες. “Ήταν πραγματικά κάτι αξιόλογο και με κάποιο τρόπο η τάση της μείωσης των αυτοκτονιών σταμάτησε απότομα το 1999.“
Τι άλλαξε; Μια πιθανότητα είναι η οικονομική στασιμότητα, η οποία άφησε περισσότερους ανθρώπους χωρίς δουλειά και πιθανώς κατέστησε πιο δύσκολη για τους ανθρώπους τη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και θεραπεία. Υπήρχε επίσης μια στροφή από τη χρήση κοκαΐνης και κρακ στη χρήση ηρωίνης και συνταγογραφούμενων παυσίπονων, τα οποία μπορούν να είναι θανατηφόρα σε περίπτωση υπερδοσολογίας.
Υπάρχει επίσης και το θέμα της ασφάλισης υγείας — πολύ άνθρωποι δεν είναι ασφαλισμένοι ή δεν έχουν πρόσβαση σε θεραπεία για την κατάθλιψη, τον πιο κοινό παράγοντα κινδύνου για την αυτοκτονία. (Από το 2014, ωστόσο, το Affordable Care Act έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση στην ασφαλιστική κάλυψη.)
“Τώρα, μία ακόμη σημαντική ανησυχία μας ήταν οι συνέπειες από το μαύρο κουτί των αντικαταθλιπτικών” δήλωσε η Oquendo, αναφερόμενη σε μια ετικέτα προειδοποίησης που απαίτησε να εμφανίζεται από το 2004 η Food and Drug Administration για τα κοινώς συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά.
Η ετικέτα αναφέρει πως στα άτομα ηλικίας κάτω των 26 ετών, τα φάρμακα μπορεί πραγματικά να αυξήσουν τον κίνδυνο αυτοκτονικού ιδεασμού. Έρευνα είχε ως εύρημα ότι η προειδοποίηση απέτρεψε τους γιατρούς από το να συνταγογραφούν αντικαταθλιπτικά σε άτομα όλων των ηλικιών.
“Η αύξηση των θανάτων λόγω αυτοκτονιών στους νεότερους πληθυσμούς, μπορεί να συνδέεται μερικώς με μια κατανοητή απροθυμία από τους γιατρούς να συνταγογραφήσουν αντικαταθλιπτικά σε νεαρά άτομα, ακόμα και όταν έχουν επίγνωση ότι το άτομο πάσχει από κατάθλιψη,” σημειώνει η Oquendo. Έρευνα έχει δείξει ότι τα οφέλη από την συνταγογράφηση αντικαταθλιπτικών σε παιδιά με ψυχική νόσο υπερτερούν σε σύγκριση με τον κίνδυνο αυτοκτονικού ιδεασμού.
Γιατί όμως μια τέτοια μεγάλη αύξηση μεταξύ των εφήβων, ιδίως στα κορίτσια; “Για να είμαι ειλικρινής, δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει“, δήλωσε η Arielle Sheftall, η οποία εργάζεται στο κέντρο ερευνών και πρόληψης των αυτοκτονιών στο Ινστιτούτο έρευνας του Πανεθνικού Νοσοκομείου Παίδων στη Columbus του Οχάιο. “Έχουμε διάφορες σκέψεις, είναι όμως πραγματικά δύσκολο να επισημαθεί ένας συγκεκριμένος παράγοντας κινδύνους που να οδηγεί πραγματικά σε αυτήν την τάση.“
Εκείνη και οι συνεργάτες της μελετούν τους παράγοντες κινδύνου που μπορεί να ωθήσουν ένα παιδί με κατάθλιψη ή έναν/μια έφηβο σε απόπειρα αυτοκτονίας. Μία υπόθεση για το τι μπορεί να συμβαίνει με τα κορίτσια είναι αρκετά περίεργη: πρώιμη εφηβεία.
Τα αγόρια τείνουν να φτάνουν στην “κορυφή” της εφηβείας περίπου στην ηλικία των 13 ετών και κορίτσια περίπου σε αυτή των 11 ετών, αν και μερικές μελέτες δείχνουν ότι τα κορίτσια ξεκινούν νωρίτερα τις περιόδους εφηβείας τους.
“Έρευνα έχει δείξει ότι η εφηβεία, δυστυχώς, σχετίζεται με την εκδήλωση ψυχικών διαταραχών, και συγκεκριμένα κατάθλιψης», ανέφερε η Sheftall. Και η κατάθλιψη είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για αυτοκτονικό ιδεασμό. Έτσι, εξαιτίας της εφηβείας σε μικρότερη ηλικία, τα κορίτσια μπορεί να “άνοιγουν την πόρτα” του άγχους, της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών διαταραχών νωρίτερα στη ζωή τους.
Η Sheftall and η Oquendo ανέφεραν πως η υπόθεση αυτή δεν έχει μελετηθεί λεπτομερώς αλλά είναι πιθανή. Ένας άλλος πιθανός παράγοντας είναι ότι κορίτσια που πραγματοποιούν απόπειρες αυτοκτονίας μπορεί να χρησιμοποιούν πιο θανατηφόρες μεθόδους, έχοντας ως αποτέλεσμα περισσότερους θανάτους.
“Είναι απογοητευτικό επειδή δεν θέλεις ποτέ να δεις αυτές οι τάσεις να αυξάνονται“, δήλωσε η Sheftall. “Και αυτός είναι και ο λόγος που αφιερώσαμε τη ζωή μας και την έρευνα μας στο ερώτημα: τι προκαλεί αυτές τις αυξήσεις;».
Πηγή: npr.org
socialpolicy.gr
