Φέτος, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) στρέφει την προσοχή του στην ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση. Με τρείς μελέτες να είναι σχεδόν έτοιμες, το Ινστιτούτο διερευνά το “πεδίο των σχολικών αιθουσών” με στόχο να αποκαλύψει ορισμένες από τις εκπαιδευτικές προκλήσεις που σχετίζονται με το φύλο.
“Η εκπαίδευση και η ισότητα των φύλων συνδέονται πολύ στενά, με την σχολική αίθουσα να αποτελεί ένα ιδανικό μέρος για την έγκαιρη διάρρηξη των έμφυλων στερεοτύπων. Παρά ταύτα, τα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα ενδέχεται επίσης και να τα ενισχύουν. Για παράδειγμα, μέσω εγχειριδίων που δείχνουν γυναίκες να εργάζονται σε παραδοσιακούς ρόλους, όπως νοσηλεύτριες και δασκάλες και τους άντρες να εργάζονται ως μηχανικοί και επιστήμονες,” δήλωσε η Jolanta Reingarde, κύρια ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων.
Μία καλύτερη κατανόηση αυτών των προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων των υψηλότερων ποσοστών σχολικής διαρροής και του έμφυλου διαχωρισμού στα πεδία σπουδών είναι απαραίτητη με στόχο την προώθηση της ισότητας των φύλων στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες – και διαμέσου των ίδιων των εκπαιδευτικών συστημάτων.
Τα έμφυλα στερεότυπα είναι οι προκαταλήψεις μέσω των οποίων το θηλυκό και αρσενικό φύλο δέχονται αυθαίρετα χαρακτηριστικά και ρόλους που καθορίζονται και περιορίζονται από το κοινωνικό τους φύλο. Η έμφυλη στερεοτυποποίηση μπορεί να περιορίσει την ανάπτυξη των φυσικών ταλέντων και ικανοτήτων κοριτσιών και αγοριών, γυναικών και αντρών, καθώς και τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές εμπειρίες τους και τις ευκαίριες ζωής τους εν γένει. Τα στερεότυπα απέναντι στις γυναίκες τόσο απορρέουν, όσο και αποτελούν την αιτία, βαθιά ριζωμένων στάσεων, αξιών, νορμών και προκαταλήψεων κατά των γυναικών. Χρησιμοποιούνται για τη δικαιολόγηση και διατήρηση των ιστορικών σχέσεων εξουσίας των αντρών επί των γυναικών καθώς και σεξιστικών συμπεριφορών που παρεμποδίζουν την πρόοδο των γυναικών.
Οι ρόλοι ξεκινούν να διαμορφώνονται από το σχολείο
Η ανισότητα των φύλων στην εκπαίδευση αποτελεί μία από τις τρείς μεγαλύτερες προκλήσεις για την ισότητα των φύλων στην Ε.Ε. (μαζί με την ανισορροπία στους ρόλους λήψης αποφάσεων και την άνιση κατανομή του χρόνου, π.χ. τις ώρες που δαπανώνται για οικιακά καθήκοντα), σύμφωνα με τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE’s Gender Equality Index). Κατά μέσο όρο στην Ε.Ε., σημειώνονται διπλάσιες γυναίκες από ότι άντρες που σπουδάζουν στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας και πρόνοιας, των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών.
Τα έμφυλα στερεότυπα αποτελούν μία μεγάλη πρόκληση η οποία μπορεί να επηρεάσει την επιλογή αντικειμένου σπουδών που πραγματοποιούν τα κορίτσια και τα αγόρια όταν είναι νέα, γεγονός που μπορεί να καθορίσει τις μελλοντικές επιδιώξεις καριέρας. Ως αποτέλεσμα των διαφορετικών εκπαιδευτικών επιλογών μεταξύ κοριτσιών και αγοριών, ενυπάρχει και ένας διαχωρισμός στην μορφή εργασίας που επιλέγουν.
Περισσότερα αγόρια κατευθύνονται προς θέσεις στον κλάδο της μηχανικής και της πληροφορικής, ενώ τα κορίτσια “κυριαρχούν” στα πεδία της εκπαίδευσης και στα επαγγέλματα φροντίδας. Αυτές οι επιλογές εργασίας θα επηρεάσουν επίσης τις μελλοντικές τους προοπτικές, και πολλές γυναίκες θα οδηγηθούν σε δυσμενέστερη οικονομική κατάσταση καθώς οι τύποι εργασίας που θα κατευθυνθούν συνηθέστερα αποτιμώνται και αμοίβονται λιγότερο, π.χ. παιδοκόμοι.
Η μελέτη του Ινστιτούτου για τις εκπαιδευτικές προκλήσεις που σχετίζονται με τη διάσταση του φύλου αναμένεται να χαρτογραφήσει την κατάσταση σε κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. Θα δώσει μία πλήρη εικόνα των συνολικότερων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα εκπαιδευτικά συστήματα σε επίπεδο Ε.Ε. και θα παράσχει συστάσεις αναφορικά με τους βέλτιστους τρόπους αντιμετώπισής τους.
Από τις σπουδές στον εργασιακό βίο
Για να ανακαλύψει περισσότερα σχετικά με τον έμφυλο διαχωρισμό στις επιλογές εκπαίδευσης και καριέρας, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο θα διερευνήσει τους έμφυλους διαχωρισμούς στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κατάρτιση και την αγορά εργασίας. Η νέα αυτή μελέτη θα εξετάσει τις τάσεις και τις αιτίες για τις επιλογές αντικειμένων σπουδών και κατάρτισης για γυναίκες και άντρες. Στην συνέχεια θα εξετάσει τους “διαδρόμους” προς την εύρεση εργασίας για γυναίκες και άντρες που σπουδάζουν σε πεδία που δεν είναι συνήθη για το κοινωνικό τους φύλο π.χ. άντρες που σπουδάζουν νοσηλευτική. Η μελέτη θα αναλύσει επίσης το έμφυλο χάσμα αμοιβών μεταξύ επαγγελμάτων που χαρακτηρίζονται ως “αντρικά” και αμοίβονται περισσότερα, όπως η μηχανική, εν συγκρίσει με “γυναικεία” επαγγέλματα, που αμείβονται λιγότερο, όπως για παράδειγμα η διδασκαλία.
Η εκπαίδευση ως μέσο βελτίωσης της ζωής
Αυτή την άνοιξη, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων θα δημοσιεύσει μία σύντομη ερευνητική έκθεση σχετικά με το κοινωνικό φύλο, τις δεξιότητες και τις επισφαλείς θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. Θα εξετάσει κατά πόσον η βελτίωση των δεξιοτήτων των γυναικών και αντρών θα μπορούσε να βοηθήσει για την βελτίωση της θέσης/ κατάστασής τους στην αγορά εργασίας. Ειδική εστίαση θα πραγματοποιηθεί σε ανθρώπους που εργάζονται λιγότερες από 10 ώρες την εβδομάδα, λαμβάνουν χαμηλό μισθό ή έχουν σύμβαση μικρότερη του έτους – γνωστές και ως επισφαλείς θέσεις εργασίας. Η μελέτη θα διερευνήσει επίσης τις διαφορετικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και οι άντρες – και τις ευκαιρίες που διαθέτουν για να προσαρμόσουν τις δεξιότητές τους. Οι γυναίκες και οι άντρες τείνουν επίσης να διαχωρίζονται στον τομέα των επισφαλών θέσεων εργασίας, με τις γυναίκες να εργάζονται συνηθέστερα στον οικιακό κλάδο, τον ξενοδοχειακό κλάδο, στον κλάδο της καθοριότητας ή βοήθειας και τους άντρες να εργάζονται στις μεταφορές, την αποθήκευση και την γεωργία.
Μετάφραση/ Απόδοση: Ντούνης Ανδρέας
EIGE – Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων
socialpolicy.gr
