Η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων είναι μια ετήσια υπενθύμιση για όλους μας ώστε να κάνουμε περισσότερα για την καταπολέμηση του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας, της ρητορικής μίσους και των εγκλημάτων μίσους.
Όμως η 21η του Μάρτη πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από μια υπενθύμιση. Οι άνθρωποι αφρικανικής καταγωγής εξακολουθούν να είναι θύματα ρατσιστικών εγκλημάτων μίσους και ρατσισμού σε όλους τους τομείς της ζωής. Ο αντισημιτισμός συνεχίζει να εξαπλώνεται απειλητικά από τις ΗΠΑ έως την Ευρώπη, στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής. Οι μουσουλμάνες γυναίκες που φορούν μαντίλες αντιμετωπίζουν αυξανόμενη λεκτική, ακόμα και σωματική κακοποίηση σε ορισμένες χώρες. Στη Λατινική Αμερική, οι ιθαγενείς λαοί συνεχίζουν να υπομένουν στιγματισμό, συμπεριλαμβανομένων των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Οι κίνδυνοι της δαιμονοποίησης συγκεκριμένων ομάδων είναι εμφανείς σε όλο τον κόσμο. Οι ξενοφοβικές ταραχές και η βία που στοχεύει τους μετανάστες έχουν φουντώσει πρόσφατα και πάλι στη Νότια Αφρική. Στο Νότιο Σουδάν, οι πολωμένες εθνοτικές ταυτότητες – που τροφοδοτούνται από την ρητορική μίσους – έχουν φέρει τη χώρα στο χείλος ενός ολοκληρωτικού εθνοτικού πόλεμο. Στη Μιανμάρ, η μουσουλμανική κοινότητα Rohingya , αποκαλούμενη εδώ και πάρα πολλά χρόνια υποτιμητικά ως «λαθρομετανάστες», έχουν υποστεί τρομακτικές παραβιάσεις.
Και σε ολόκληρο τον κόσμο, η πολιτική της διαίρεσης και η ρητορική της μισαλλοδοξίας στοχεύουν στις φυλετικές, εθνοτικές, γλωσσικές και θρησκευτικές μειονότητες και στους μετανάστες και τους πρόρφυγες. Λόγια φόβου και απέχθειας μπορούν, και έχουν πραγματικές συνέπειες. Στατιστικά στοιχεία της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξαν μια απότομη αύξηση των αναφερόμενων εγκλημάτων μίσους κατά τις εβδομάδες που ακολούθησαν μετά το δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016, για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στο οποίο θέμα η μετανάστευση αποτέλεσε ένα κυρίαρχο ζήτημα.
Τα στοιχεία του FBI κατέδειξαν μια αύξηση των εγκλημάτων μίσους σε εθνικό επίπεδο το 2015, την χρονιά που ξεκίνησε η αμερικανική προεδρική προεκλογική εκστρατεία – μια εκστρατεία που συχνά επικεντρώθηκε στις δήθεν απειλές που προέρχονται από μετανάστες, Ισπανούς και οι μουσουλμάνους. Δεδομένα που συλλέχθησαν από την ΜΚΟ Southern Poverty Law Center, υποδεικνύουν ότι οι μετανάστες, οι Αφρο-Αμερικανοί και οι Μουσουλμάνοι ήταν εκείνοι που επλήγησαν περισσότερο από τα εγκλήματα μίσους αμέσως μετά τις εκλογές, αν και πλήρη στοιχεία για το 2016 δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Στη Γερμανία το 2016, υπήρχαν περίπου 10 επιθέσεις την ημέρα σε μετανάστες και πρόσφυγες, μια αύξηση 42% από το 2015. Οι περιπτώσεις καταγγελιών εγκλημάτων μίσους αυξήθηκαν κατα πολύ – τριπλασιάστηκαν – στην Ισπανία από το 2012, φτάνοντας τις 1.328 το 2015. Στην Ιταλία, οι καταγγελίες για εγκλήματα μίσους αυξήθηκαν από 71 σε 555 το 2015. Στη Φινλανδία παρουσιάστηκε διπλασιασμός των καταγγελιών για εγκλήματα μίσους το 2014-2015, όπου αναφέρθηκαν 1.704 περιστατικά.
Τα στοιχεία αυτά δίνουν μια μερική εικόνα της κατάστασης στις αντίστοιχες χώρες, αλλά υπάρχουν πολλά κράτη-μέλη που δεν συλλέγουν δεδομένα για τα ρατσιστικά εγκλήματα μίσους, αφήνοντας την πραγματική έκταση του προβλήματος κρυμμένη. Η αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας ξεκινά με την κατανόηση της έκτασης του προβλήματος. Προτρέπω τα μέλη να κάνουν περισσότερα για να συλλέγουν αναλυτικά στοιχεία, μεταξύ των οποίων στοιχεία με βάση τη φυλή και την εθνικότητα, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν τις τάσεις, να κατανοούν τα αίτια και να σχεδιάζουν και να εφαρμοζόσουν στοχευμένα μέτρα για να φέρουν μια πραγματική αλλαγή.
Η σημερινή ημέρα μας υπενθυμίζει ότι τα κράτη δεν έχουν καμία δικαιολογία να επιτρέπουν τον ρατσισμό και την ξενοφοβία να φουντώνουν, πόσο μάλλον να ανθίζουν. Έχουν τη νομική υποχρέωση να απαγορεύσουν και να εξαλείψουν τις φυλετικές διακρίσεις, να εγγυηθούν το δικαίωμα του καθενός, ανεξάρτητα από τη φυλή, το χρώμα, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, στην ισότητα ενώπιον του νόμου.
Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν νομοθεσία που να απαγορεύει ρητά τη ρατσιστική ρητορική μίσους, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης ιδεών που βασίζονται στην φυλετική ανωτερότητα ή στο μίσος, στην προτροπή σε φυλετικές διακρίσεις, και σε απειλές ή υποκίνηση βίας. Δεν είναι μια επίθεση στην ελευθερία του λόγου ή μια αποσιώπηση αμφιλεγόμενων ιδεών ή κριτική, αλλά μια αναγνώριση του γεγονότος ότι το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης φέρει ειδικά καθήκοντα και υποχρεώσεις.
Αντιμετωπίζουμε έναν κόσμο όπου οι πρακτικές που εισάγουν διακρίσεις εξακολουθούν να είναι ευρέως διαδεδομένες. Αλλά δεν είναι ώρα για απελπισία. Φορείς ισότητας και εθνικά ιδρύματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές χώρες εργάζονται για την πρόληψη και την καταπολέμηση των διακρίσεων. Ορισμένες υπηρεσίες επιβολής του νόμου ενσωματώνουν πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις δράσεις τους, όχι μόνο επειδή είναι νομικά υποχρεωμένες, αλλά επειδή αυτό οδηγεί σε πιο αποτελεσματική αστυνόμευση.
Ομοίως, επαγγελματίες της εκπαίδευσης και της υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και καλοί εργοδότες, έρχονται αντιμέτωποι με τις φυλετικές, εθνοτικές και θρησκευτικές προκαταλήψεις και χαρακτηρισμούς που υπάρχουν στον τομέα τους. Η πρόοδος εδώ πρέπει να συνεχιστεί, μεταξύ άλλων μέσω της θετικής δράσης, την κατάρτιση και εκπροσώπηση των εθνοτικών και φυλετικών μειονοτήτων.
Ο ΟΗΕ έχει παρουσιάσει αρκετές πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, συμπεριλαμβανομένης της πρωτοβουλίας “Together“, η οποία προωθεί το σεβασμό, την ασφάλεια και την αξιοπρέπεια για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, της πρωτοβουλίας “Let’s Face Racism“, και τη Διεθνή Δεκαετία για τα Άτομα Αφρικανικής καταγωγής (the International Decade for People of African Descent). Η υπηρεσία μου, το Γραφείο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ζητά από τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να “Stand Up for Someone’s Rights Today“. Και, σε όλο τον κόσμο, αυτό ακριβώς κάνουν πολλοί άνθρωποι. Παίρνουν θέση κατά των διακρίσεων, ανεξάρτητα από το πού αυτές συμβαίνουν.
ohchr.org
socialpolicy.gr
