Σύμφωνα με νέα έκθεση του Π.Ο.Υ. , σχεδόν οι μισοί από τους θανάτους παγκοσμίως καταγράφονται μαζί με τα αίτιά τους, με την έκθεση να επισημαίνει τις βελτιώσεις που έχουν πραγματοποιήσει οι χώρες όσον αφορά τη συλλογή κρίσιμων στατιστικών στοιχείων και την παρακολούθηση της προόδου προς την επίτευξη των Στόχων για την Βιώσιμη Ανάπτυξη (SDGs).
Από τους εκτιμώμενους 56 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως το 2015, οι 27 εκατομμύρια καταγράφηκαν μαζί με τις αιτίες τους, σύμφωνα με τα Ετήσια Παγκόσμια Στατιστικά Στοιχεία για την Υγεία του Π.Ο.Υ. Το 2005, μόνο το ένα τρίτο των θανάτων είχαν μια καταγεγραμμένη αιτία. Πολλές χώρες σημείωσαν σημαντικά βήματα προς την ενίσχυση των δεδομένων που συλλέγουν, όπως η Κίνα, η Τουρκία και η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, όπου το 90% των θανάτων καταγράφονται τώρα με λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την αιτία τους, σε σύγκριση με το 5% που ίσχυε το 1999.
Οι ελλιπείς ή ανακριβείς πληροφορίες σχετικά με τους καταγεγραμμένους θανάτους, μειώνουν επίσης τη χρησιμότητα αυτών των δεδομένων για την παρακολούθηση των τάσεων της δημόσιας υγείας, το σχεδιασμό μέτρων για τη βελτίωση της υγείας και την αξιολόγηση της εφαρμογής των πολιτικών υγείας.
Τα Παγκόσμια Στατιστικά Στοιχεία για την Υγεία, μία από τις ετήσιες εμβληματικές δημοσιεύσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, συγκεντρώνουν δεδομένα από τα 194 κράτη-μέλη του οργανισμού σχετικά με 21 αναπτυξιακούς στόχους που σχετίζονται με την υγεία, παρέχοντας μια εικόνα τόσο των οφελών όσο και των απειλών για την υγεία των πολιτών παγκοσμίως. Ενώ η ποιότητα των δεδομένων για την υγεία έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, πολλές χώρες εξακολουθούν να μην συλλέγουν συστηματικά δεδομένα υψηλής ποιότητας για την παρακολούθηση των δεικτών SDG που σχετίζονται με την υγεία.
Η έκθεση περιλαμβάνει νέα δεδομένα σχετικά με την πρόοδο ως προς την καθολική υγειονομική κάλυψη. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι από το 2000 έχουν βελτιωθεί δέκα μέτρα βασικής κάλυψης για την υγειονομική περίθαλψη σε παγκόσμιο επίπεδο . Η κάλυψη της θεραπείας για τον ιό HIV και τα δίχτυα κρεβατιών για την πρόληψη της ελονοσίας παρουσιάζουν την μεγαλύτερη αύξηση, σε σχέση με τα πολύ χαμηλά επίπεδα του 2000. Σταδιακή αύξηση παρατηρήθηκε επίσης στην πρόσβαση στη προγεννητική φροντίδα και τη βελτίωση της υγιεινής, ενώ τα οφέλη από την τυπική κάλυψη ανοσοποίησης παιδιών από το 2000 έως το 2010, παρουσίασαν μερική επιβράδυνση μεταξύ του 2010 και του 2015.
Η πρόσβαση στις υπηρεσίες είναι μια μόνο διάσταση της παγκόσμιας υγειονομικής κάλυψης – πόσα άτομα πληρώνουν με δικά τους έξοδα τις υπηρεσίες αυτές είναι η δεύτερη διάσταση. Τα πιο πρόσφατα δεδομένα από 117 χώρες δείχνουν ότι κατά μέσο όρο το 9,3% των ατόμων σε κάθε χώρα δαπανούν περισσότερο από το 10% του οικογενειακού τους προϋπολογισμού για την υγειονομική περίθαλψη, επίπεδο δαπανών που ενδέχεται να οδηγήσει ένα νοικοκυριό σε οικονομικές δυσχέρειες.
Παρακάτω θα βρείτε μια σειρά από δεδομένα σχετικά με την πρόοδο προς την επίτευξη των SDG στόχων για την υγεία:
ΣΤΟΧΟΣ 3: ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΜΕ ΜΙΑ ΖΩΗ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ, ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ
3.1 Έως το 2030, μείωση του ποσοστού της παγκόσμιας μητρικής θνησιμότητας σε λιγότερους από 70 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις.
- Περίπου 830 γυναίκες πέθαιναν καθημερινά λόγω επιπλοκών εγκυμοσύνης ή τοκετού το 2015 . Η μείωση του δείκτη θνησιμότητας από 216 θανάτους ανά 100.000 γεννήσεις το 2015, σε λιγότερο από 70 θανάτους ανά 100. 000 γεννήσεις έως το 2030, θα απαιτήσει περισσότερο από τριπλασιασμό του μέσου ετήσιου ρυθμού μείωσης που παρουσιάστηκε μεταξύ του 1990 και του 2015.
3.2 Έως το 2030, τερματισμός των αποτρέψιμων θανάτων νεογνών και παιδιών ηλικίας κάτω των πέντε ετών, με στόχο όλες οι χώρες να μειώσουν τη νεογνική θνησιμότητα στους 12 θανάτους ανά 1,000 γεννήσεις και την παιδική, κάτω των πέντε ετών, θνησιμότητα στους 25 θανάτους ανά 1,000 γεννήσεις.
- Το 2015, το παγκόσμιο ποσοστό νεογνικής θνησιμότητας ήταν 19 ανά 1.000 γεννήσεις και το ποσοστό θνησιμότητας κάτω των πέντε ετών το 2015 ήταν 43 ανά 1.000 γεννήσεις, που αντιστοιχούσαν σε μείωση 37% και 44% αντίστοιχα από το 2000.
3.3 Έως το 2030, τερματισμός των επιδημιών του AIDS, της φυματίωσης, της ελονοσίας και άλλων παραμελημένων τροπικών ασθενειών, και καταπολέμηση της ηπατίτιδας, των ασθενειών που μεταδίδονται μέσω του νερού καθώς και άλλων μεταδοτικών ασθενειών.
- Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, 2,1 εκατομμύρια άτομα προσβλήθηκαν με τον ιό HIV το 2015, αριθμός μικρότερος κατά 35% από τον αριθμό των ατόμων που προσβλήθηκαν από τον ιό το 2000 (περίπου 3,2 εκατομμύρια).
- Κατά το 2015 εκτιμήθηκαν 212 εκατομμύρια κρούσματα ελονοσίας παγκοσμίως. Περίπου το 60% του πληθυσμού που κινδυνεύει, είχε πρόσβαση σε μέθοδο πρόληψης το 2015, έναντι 34% το 2010.
3.4 Έως το 2030, μείωση κατά το ένα τρίτο της πρόωρης θνησιμότητας από μη-μεταδοτικές ασθένειες μέσω της πρόληψης και της θεραπείας, και προώθηση της ψυχικής υγείας και ευημερίας.
- Η πιθανότητα θανάτου από διαβήτη, καρκίνο, καρδιαγγειακές παθήσεις και χρόνιες πνευμονοπάθειες μεταξύ των ηλικιών 30 και 70 ετών είναι 19%, μειωμένη κατά 17% από το 2000. Ωστόσο, ο συνολικός αριθμός θανάτων από μη-μεταδοτικές ασθένειες αυξάνεται λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της γήρανσης.
- Περίπου 800.000 θάνατοι από αυτοκτονία σημειώθηκαν το 2015, με το υψηλότερο ποσοστό να παρουσιάζεται στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του Π.Ο.Υ. (14,1 ανά 100.000 άτομα) και το χαμηλότερο ποσοστό στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (3,8 ανά 100.000).
3.5 Ενίσχυση της πρόληψης και της θεραπείας της κατάχρησης ουσιών, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και της επιβλαβούς κατανάλωσης αλκοόλ.
- Το παγκόσμιο επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ το 2016 ήταν 6,4 λίτρα καθαρής αλκοόλης ανά άτομο ηλικίας 15 ετών και άνω. Το 2015, περισσότεροι από 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι κατανάλωναν προιόντα καπνού.
3.6 Έως το 2020, μείωση του αριθμού των παγκόσμιων θανάτων και τραυματισμών από τροχαία ατυχήματα.
- Περίπου 1,25 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τραυματισμούς σε τροχαία ατυχήματα το 2013, σημειώνοντας αύξηση κατά 13% σε σχέση με το 2000. Οι τραυματισμοί από οδικά δυστυχήματα είναι η κύρια αιτία θανάτου ατόμων ηλικίας 15-29 ετών.
3.7 Έως το 2030, διασφάλιση της καθολικής πρόσβασης στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού προγραμματισμού, της ενημέρωσης και εκπαίδευσης, και της ενσωμάτωσης της αναπαραγωγικής υγείας σε εθνικές στρατηγικές και προγράμματα.
- Το 2016, το 76,7% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας που είχαν παντρευτεί ή βρίσκονταν σε σχέση, ικανοποίησαν την ανάγκη οικογενειακού προγραμματισμού με μια σύγχρονη αντισυλληπτική μέθοδο. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε στο 50% στην αφρικανική περιφέρεια του Π.Ο.Υ.
- Το ποσοστό έφηβων κοριτσιών που γέννησαν το 2015 ήταν 44,1 ανά 1000 κορίτσια ηλικίας από 15-19 ετών.
3.8 Επίτευξη καθολικής υγειονομικής κάλυψης, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των οικονομικών κινδύνων, πρόσβαση σε βασικές ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, καθώς και πρόσβαση όλων σε ασφαλή, αποτελεσματικά, ποιοτικά και προσιτά βασικά φάρμακα και εμβόλια.
- Από το 2000 έχουν βελτιωθεί δέκα μέτρα βασικής κάλυψης για την υγειονομική περίθαλψη. Για παράδειγμα, το 49% των ατόμων με ΤΒ πλέον διαγιγνώσκονται και θεραπεύονται, σε σύγκριση με 23% το 2000, και το 86% των παιδιών λαμβάνουν τρεις δόσεις εμβολίου διφθερίτιδας-τετάνου-κοκκύτη, σε σύγκριση με 72% το 2000.
- Πρόσφατα στοιχεία από 117 χώρες δείχνουν ότι κατά μέσο όρο το 9,3% των ατόμων σε κάθε χώρα δαπανούν περισσότερο από το 10% του οικογενειακού προϋπολογισμού τους για υγειονομική περίθαλψη.
3.9 Έως το 2030, διασφάλιση της ουσιαστικής μείωσης του αριθμού των θανάτων και των ασθενειών που οφείλονται σε επικίνδυνες χημικές ουσίες καθώς και στη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους.
- Το 2012, η ατμοσφαιρική ρύπανση σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους προκάλεσε περίπου 6,5 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως, ή το 11,6% όλων των θανάτων. Η Περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού σημειώνει το μεγαλύτερο ποσοστό των θανάτων με τη συγκεκριμένη αιτιολογία.
- Τα επικίνδυνα ύδατα, η αποχέτευση και η έλλειψη υγιεινής ευθύνονταν για 871.000 θανάτους το 2012. Οι περισσότεροι από αυτούς τους θανάτους συνέβησαν στην περιοχή της Αφρικής και στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ασίας.
Μετάφραση/ Επιμέλεια: Ελένη Τομπέα
who.int
socialpolicy.gr
