Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
H Παγκόσμια Ημέρα Συνεταιρισμών, που ιδρύθηκε το 2002 από τα Ηνωμένα Έθνη, εορτάζεται ετησίως το πρώτο Σάββατο του Ιουλίου. Η Παγκόσμια Ημέρα βοηθά στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τους συνεταιρισμούς, επισημαίνει τους συμπληρωματικούς στόχους των Ηνωμένων Εθνών και του παγκόσμιου συνεταιριστικού κινήματος, υπογραμμίζει τη συμβολή των συνεταιρισμών στην επίλυση των μεγάλων προβλημάτων τα οποία αντιμετωπίζουν τα Ηνωμένα Έθνη, ενισχύσει και επεκτείνει τις συνεργασίες μεταξύ του συνεταιριστικού κινήματος και άλλων φορέων, συμπεριλαμβανομένων των κυβερνήσεων.
Αναφορές για τους συνεταιρισμούς υπάρχουν στην Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και στην Ατζέντα για την χρηματοδότηση των δράσεων για την ανάπτυξη. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή την πρωτόγνωρη αναγνώριση των συνεταιρισμών στην αναπτυξιακή πολιτική των Ηνωμένων Εθνών, οι συνεταιρισμοί έχουν την ευκαιρία να δείξουν την αξία τους ως εταίροι για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης.
Πώς συμβάλλουν οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις στους στόχους για την βιώσιμη ανάπτυξη;
Οι συνεταιρισμοί είναι επιχειρήσεις που δημιουργούνται από και για τους ανθρώπους ώστε να εξυπηρετήσουν τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες των μελών τους. Βασισμένοι σε αξίες όπως της αυτοβοήθειας, της δημοκρατίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης, και καθοδηγούμενοι από τις αρχές, που εμπνέονται από αυτές τις αξίες, οι συνεταιρισμοί επικεντρώνονται σε μακροπρόθεσμους στόχους για το κοινό συμφέρον, αντί για βραχυπρόθεσμα κέρδη για τους λίγους.
Μέσω ενός συνεταιρισμού, μειονεκτούντα άτομα μπορούν να δημιουργήσουν τις δικές τους οικονομικές ευκαιρίες, να συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που τους αφορούν, και να μετατρέψουν τον ατομικό κίνδυνο σε συλλογικό κίνδυνο.
Μία από τις επτά αρχές στις οποίες προσυπογράφουν οι συνεταιρισμοί είναι το «ενδιαφέρον για την Κοινότητα», το οποίο περιλαμβάνει την έννοια της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας.
Οι συνεταιρισμοί είναι συχνά πρωτοπόροι σε τρόπους για την εξάλειψη της απώλειας και σπατάλης τροφίμων κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού, με την επιπρόσθετη παροχή υποδομών σε μικροκαλλιεργητές για να τους βοηθήσουν να ελαχιστοποιούν τις απώλειες μετά τη συγκομιδή και για να συμμετέχουν σε καινοτόμα προγράμματα ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης.
Λόγω της εστίασή τους στους ανθρώπους και τις ανάγκες τους, οι συνεταιρισμοί έχουν αποδειχθεί ότι είναι ανθεκτικοί, και έχουν καταγράψει ακόμα και μεγέθυνση, κατά την περίοδο της κρίσης. Δίνουν επίσης γενικά μεγαλύτερη έμφαση, σε σύγκριση με ομόλογες εταιρείες, στην εργασιακή ασφάλεια, στους ανταγωνιστικούς μισθούς και στα πρόσθετα έσοδα μέσω της διαμοίρασης των κερδών.
Οι συνεταιρισμοί αποτελούν μια πηγή αξιοπρεπούς εργασίας και αυξάνουν την κοινωνική ένταξη των περιθωριοποιημένων ομάδων, όπως της νεολαίας και των αυτοχθόνων πληθυσμών, στο εργατικό δυναμικό.
Τουλάχιστον 250 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους μέσω των συνεταιρισμών, είτε μέσω άμεσης απασχόλησης είτε με τη διοργάνωση των δραστηριοτήτων τους μέσω ενός συνεταιρισμού.
Ως επιχειρήσεις δημοκρατικά ελεγχόμενες από τα μέλη τους, οι συνεταιρισμοί επιτρέπουν επίσης στους εργαζόμενους να συμμετάσχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που τους αφορούν.
Ως επιχειρήσεις με κοινωνικό “πρόσωπο” και κοινωνικούς σκοπούς, οι συνεταιρισμοί προσφέρουν μη-οικονομικά οφέλη στα μέλη τους, τα οποία περιλαμβάνουν την εκπαίδευση και την κατάρτιση, μια από τις επτά αρχές στις οποίες οι συνεταιρισμοί ακολουθούν πιστά.
Αυτές οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες μπορούν να λάβουν τη μορφή επαγγελματικής κατάρτισης, ανάπτυξης δεξιοτήτων διαχείρισης ή προσφορά εκπαίδευσης ενηλίκων.
Η συνεταιριστική αρχή «ενδιαφέρον για την κοινότητα» σημαίνει ότι οι συνεταιρισμοί επενδύουν στη μακροπρόθεσμη ευημερία των κοινοτήτων στις οποίες λειτουργούν.
Με ανοιχτή και εθελοντική συμμετοχή ως μία από τις βασικές τους αρχές, οι συνεταιρισμοί διευρύνουν τη συμμετοχή των γυναικών στις τοπικές και εθνικές οικονομίες και αυξάνουν την πρόσβασή τους σε πόρους και ευκαιρίες.
Η μεγαλύτερη ένταξη των γυναικών στις δραστηριότητές τους σημαίνει επίσης ότι οι συνεταιρισμοί τείνουν να επιδεικνύουν μεγαλύτερη ισονομία των φύλων στo επίπεδο ηγεσίας τους από ό, τι άλλες επιχειρήσεις.
Οι μικρές γεωργικές παραγωγές, που βρίσκονται σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις σχετικά με την πρόσβαση: στις αγορές, στις πληροφορίες σχετικά με τις τιμές των τροφίμων και τις τάσεις της αγοράς, τις εισροές υψηλής ποιότητας (εξοπλισμός, σπόροι, λιπάσματα), στα δάνεια για την αγορά αυτών των εισροών, στην αποθήκευση και άλλες υποδομές.
Το συνεταιριστικό μοντέλο βοηθά τους μεμονωμένους παραγωγούς να επωφελούνται από τη δύναμη του συλλογικού, διατηρώντας παράλληλα την αυτονομία τους. Οι συνεταιρισμοί προσφέρουν στους παραγωγούς-μέλη ποικίλες υπηρεσίες, όπως ομαδική αγορά, ομαδικό μάρκετινγκ και η ανάπτυξη δεξιοτήτων για να τους βοηθήσουν να καινοτομούν και να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες αγορές.
Χάρη στα πλεονεκτήματα αυτά, οι συνεταιρισμοί βοηθούν τους παραγωγούς να συμβάλλουν στο σύστημα τροφίμων με πιο βιώσιμο και αποτελεσματικό τρόπο.
Στις αγροτικές περιοχές, οι συνεταιρισμοί χρησιμεύουν ως μέσο για τους παραγωγούς να εξασφαλίζουν τα προς το ζην, να αυξάνουν τη γεωργική παραγωγικότητα, να διαφοροποιούν την τοπική προσφορά τροφίμων και να φέρνουν πλούτο στις κοινότητές τους.
Οι συνεταιρισμοί στις αγροτικές κοινότητες ξεπερνούν την αγροκαλλιέργεια. Δραστηριοποιούνται επίσης στις βιομηχανίες αλιείας, εξόρυξης, εκπαίδευσης, ύδρευσης και αποχέτευσης.
Επειδή ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ανθρώπων, οι κοινοτικοί συνεταιρισμοί ενεργειακού εφοδιασμού προσφέρουν πρόσβαση στην ενέργεια σε περιοχές και τόπους που ενδέχεται να μην καλύπτονται από δημόσια συστήματα και δεν θεωρούνται κερδοφόρες από ιδιώτες επενδυτές.
Οι συνεταιρισμοί μπορούν επίσης να προωθήσουν την αγορά σε περισσότερο βιώσιμες πηγές ενέργειας, δεδομένου ότι δίνουν προτεραιότητα σε μακροπρόθεσμους στόχους όπως η προστασία του περιβάλλοντος.
Το συνεταιριστικό μοντέλο είναι μια επιλογή για να ζουν οι άνθρωποι όταν η πολιτική αναταραχή, η οικονομική κρίση, ο εκτοπισμός ή η βία διαταράσσουν τη ζωή τους. Με την προσέγγιση της αυτοβοήθειας, οι συνεταιρισμοί βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τις δικές τους λύσεις στα προβλήματα και μπορούν να συμβάλουν στην ανασυγκρότηση των κοινωνιών.
Μέσω της συμμετοχικής διακυβέρνησης, τα μέλη μπορούν επίσης να κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν και να ενισχύσουν τις διαπροσωπικές και διομαδικές τους σχέσεις.
Οι συνεταιρισμοί μπορούν να παράσχουν ένα φόρουμ για τους ανθρώπους ώστε να συμμετάσχουν στην εξεύρεση τοπικών λύσεων για την περιβαλλοντική αλλαγή: καθορίζοντας τα περιουσιακά τους δικαιώματα και τα δικαιώματα των χρηστών τους, διαχειριζόμενοι τους φυσικούς πόρους και διαφοροποιώντας τις οικονομικές δραστηριότητες ώστε να αγκαλιάσουν πιο πράσινες επιχειρήσεις.
Οι συνεταιρισμοί υποστηρίζουν επίσης πρακτικές που καταπολεμούν τις επιπτώσεις της υποβάθμισης των πόρων.
Πηγή: COPAC, Cooperatives: The Power to Act for a Sustainable Future
socialpolicy.gr
