Διεθνή Πρότυπα Εργασίας για την Προστασία της Μητρότητας

Η δημιουργία οικογένειας αποτελεί έναν θεμελιακό στόχο για πολλούς εργαζόμενους και εργαζόμενες. Όμως, η εγκυμοσύνη και η μητρότητα αποτελούν δύο ιδιαίτερα ευάλωτες στιγμές για τις εργαζόμενες γυναίκες και τις οικογένειές τους. Οι μέλλουσες/έγκυες και οι θηλάζουσες μητέρες θα χρειαστούν εξειδικευμένη προστασία ώστε να προληφθεί η βλάβη για την υγεία τους ή για την υγεία των παιδιών τους, και θα χρειαστούν επαρκή χρόνο ώστε να γεννήσουν, να ανακάμψουν και να θηλάσουν και να φροντίσουν τα παιδιά τους. Ταυτοχρόνως, θα χρειαστούν και προστασία ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα χάσουν τη δουλειά τους εξαιτίας της εγκυμοσύνης τους ή της άδειας μητρότητας.

Η συγκεκριμένη προστασία δεν διασφαλίζει μόνο την ισότιμη πρόσβαση των γυναικών στην απασχόληση, διασφαλίζει επίσης τη συνέχεια του συχνά ζωτικού εισοδήματος που είναι απαραίτητο για την ευημερία των οικογενειών τους συνολικότερα. Η προστασία της υγείας των εγκυμονούσων και θηλαζουσών μητέρων και η προστασία τους από εργασιακές διακρίσεις αποτελεί μία απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας των ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης για άντρες και γυναίκες στην εργασία όπως και για την ευκαιρία προς τους εργαζόμενους ώστε να αναθρέψουν οικογένειες υπό συνθήκες ασφαλείας.

Επιλεγμένα συναφή εργαλεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας [ILO instruments]

• Σύμβαση για την Προστασία της Μητρότητας, 2000 (Νο. 183) – Maternity Protection Convention, 2000 (No. 183)  – [τροποποιήσεις] Η σύμβαση αυτή αποτελεί το πλέον επικαιροποιημένο διεθνές πρότυπο εργασίας αναφορικά με την προστασία της μητρότητας, παρότι τα προγενέστερα συναφή εργαλεία – η Σύμβαση για την Προστασία της Μητρότητας, 1919 (No. 3) , και η (Αναθεωρημένη) Σύμβαση για την Προστασία της Μητρότητας, 1952 (No. 103)  – είναι ακόμη σε ισχύ σε συγκεκριμένες χώρες.

• Η Σύμβαση Αρ. 183 παρέχει επίδομα μητρότητας για 14 εβδομάδες προς γυναίκες για τις οποίες εφαρμόζεται το εργαλείο. Οι γυναίκες που είναι απούσες από την εργασία τους υπό άδεια μητρότητας θα δικαιούνται χρηματικό επίδομα το οποίο διασφαλίζει πώς μπορούν να διατηρήσουν τους εαυτούς τους και το παιδί τους σε κατάλληλες συνθήκες υγείας και υπό ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης το οποίο δεν μπορεί να αντιστοιχεί σε λιγότερο από τα δύο-τρίτα των προηγούμενων απολαβών της ή συγκρίσιμες απολαβές. Η Σύμβαση απαιτεί επίσης από τα κράτη που την επικυρώνουν να λάβουν μέτρα ώστε μία έγκυος γυναίκα ή μία θηλάζουσα μητέρα να μην υποχρεούται να εκτελεί εργασία η οποία έχει καθοριστεί ώς επιβλαβής για την υγεία της ή για την υγεία του παιδιού της, και παρέχει προστασία από πρακτικές διακρίσεων βάσει της μητρότητας. 

• Το πρότυπο απαγορεύει, επίσης, τους εργοδότες από τον τερματισμό της εργασιακής σχέσης με γυναίκα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της ή της απουσίας της σε άδεια μητρότητας, ή κατά την διάρκεια της περιόδου κατά την οποία επέστρεψε στην εργασία της, πέραν αιτιολογίας που δεν σχετίζεται με την εγκυμοσύνη της, τον τοκετό και τις συνεπακόλουθες συνθήκες, ή τον θηλασμό. Οι γυναίκες που επιστρέφουν στην εργασία τους θα πρέπει να επιστρέφουν στην ίδια θέση ή σε ισοδύναμη θέση με ίση αμοιβή. Η Σύμβαση παρέχει επίσης το δικαίωμα σε μία γυναίκα για ένα η περισσότερα διαλείμματα σε καθημερινή βάση ή σε μία καθημερινή μείωση των ωρών εργασίας της ώστε να θηλάσει και να φροντίσει το παιδί της.

Περαιτέρω συναφή εργαλεία

Περισσότερες πληροφορίες

• Βάση Δεδομένων για τις Συνθήκες Εργασίας και τις Εργατικές Νομοθεσίες – ILO  – Προσφέρει μία εικόνα του ρυθμιστικού περιβάλλοντος του ωραρίου εργασίας, των κατώτατων μισθών και της προστασίας της μητρότητας σε περισσότερες από 100 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο.
• Δέσμη Πηγών για την Προστασία της Μητρότητας (ILO Maternity Protection Resource Package  – Παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες και εργαλεία για την ενδυνάμωση και επέκταση της προστασίας της μητρότητας προς όλες τις γυναίκες σε όλες τις μορφές οικονομικής δραστηριότητας (συμπεριλαμβανομένης της σχέσης με τη μητρική υγεία, την άδεια μητρότητας και τα συναφή επιδόματα, της προστασίας στο πεδίο της απασχόλησης και μη-διάκρισης, και θηλασμού).
• Βάση Δεδομένων για την Κοινωνική Ασφάλιση του ILO (ILO Social Security Inquiry Database)  – Παρέχει μία στατιστική επισκόπηση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας για σχεδόν 100 χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της μητρότητας για ένα υποσύνολο χωρών.
• Μητρότητα και πατρότητα στην εργασία: Νομοθεσία και πρακτική εφαρμογή σε ολόκληρο τον κόσμο  (2014) – Η μελέτη παρέχει μία επισκόπηση των εθνικών νομοθεσιών και μέτρων τόσο για τη μητρότητα όσο και την πατρότητα στην εργασία σε 185 χώρες και περιοχές συμπεριλαμβανομένων: αδειών, επιδομάτων, προστασίας στην απασχόληση, προστασίας υγείας, ρυθμίσεις για το θηλασμό στην εργασία και την παιδική φροντίδα.

Μετάφραση / Απόδοση: Ντούνης Ανδρέας

ilo.org

socialpolicy.gr