Φέτος, η Διεθνής Ημέρα Αλφαβητισμού (8 Σεπτεμβρίου) θα εορταστεί σε ολόκληρο τον κόσμο υπό το θέμα «Ο Αλφαβητισμός σε έναν ψηφιακό κόσμο». Μια παγκόσμια εκδήλωση θα διοργανωθεί στα κεντρικά γραφεία της UNESCO στο Παρίσι, με γενικό στόχο να εξεταστεί το είδος των δεξιοτήτων γραμματισμού που χρειάζονται οι πολίτες για να ανταπεξέρχονται στις ολοένα και πιο ψηφιακές κοινωνίες, και να διερευνηθούν αποτελεσματικές πολιτικές και προγράμματα αλφαβητισμού, που μπορούν να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος.
Θα πραγματοποιηθεί επίσης η τελετή για τα διεθνή βραβεία γραμματισμού της Unesco για το 2017, ώστε να αναγνωριστούν και να ανταμειφθούν οι εξαιρετικές πρακτικές αλφαβητισμού από όλο τον κόσμο σε σχέση με το θέμα του τρέχοντος έτους και ως βασικός στόχος για την επίτευξη του Στόχου 4 της Βιώσιμης Ανάπτυξης.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες αλλάζουν θεμελιωδώς , σε ταχύτητα ρεκόρ, τον τρόπο που οι άνθρωποι ζουν, εργάζονται, μαθαίνουν και επικοινωνούν παντού. Παρέχουν νέες δυνατότητες στους ανθρώπους ώστε να βελτιώσουν όλους τους τομείς της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε πληροφορίες, διαχείρισης της γνώσης, δικτύωσης, κοινωνικών υπηρεσιών, της βιομηχανικής παραγωγής και του τρόπου εργασίας. Ωστόσο, όσοι δεν έχουν πρόσβαση στις ψηφιακές τεχνολογίες και στις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που απαιτούνται για την πλοήγησή τους, μπορεί να καταλήξουν περιθωριοποιημένοι στις ολοένα και πιο ψηφιακά καθοδηγούμενες κοινωνίες. Ο αλφαβητισμός αποτελεί μια τέτοια βασική δεξιότητα.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένου του Διαδικτύου, των κινητών τηλεφώνων και όλων των άλλων εργαλείων για την ψηφιακή διαχείριση πληροφοριών, αλλάζουν θεμελιωδώς τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ζουν και εργάζονται, μαθαίνουν και κοινωνικοποιούνται. Αυτός ο μετασχηματισμός πραγματοποιείται σε ταχύτητα ρεκόρ με την ταχεία εξέλιξη και επέκταση των τεχνολογιών. Για παράδειγμα, οι συνδρομές κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες ήταν λίγες δεκάδες χιλιάδες το 1980, έφτασαν τις περίπου 7 δισεκατομμύρια το 20151. Στην Αφρική, οι συνδρομές κινητής τηλεφωνίας αυξήθηκαν από σχεδόν μηδέν το 2000 σε περίπου 900 εκατομμύρια σήμερα2.
1 Source: Sachs, J. D, Modi, V. et al. (2016)
2 ibid
Ακριβώς όπως οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες εξελίσσονται στον ψηφιακό κόσμο, το ίδιο κάνει και ο αλφαβητισμός. Προκειμένου να κλείσει το χάσμα των δεξιοτήτων γραμματισμού και να μειώσει τις ανισότητες, η φετινή Διεθνής Ημέρα Γραμματισμού θα αναδείξει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες για την προώθηση του αλφαβητισμού στον ψηφιακό κόσμο, έναν κόσμο όπου παρά την πρόοδο, τουλάχιστον 750 εκατομμύρια ενήλικες και 264 εκατομμύρια παιδιά που βρίσκονται εκτός σχολείου, εξακολουθούν να μην διαθέτουν τις βασικές δεξιότητες γραμματισμού.
Yφίσταται ένα παγκόσμιο «ψηφιακό χάσμα» όσον αφορά την πρόσβαση στις ψηφιακές τεχνολογίες, τη χρήση και τον αντίκτυπό τους. Τα ευρύτερα οφέλη για την ανάπτυξη που συνδέονται με την ταχεία τεχνολογική εξέλιξη είναι άνισα κατανεμημένα μεταξύ των χωρών. Περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού, δεν έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο, σχεδόν 2 δισεκατομμύρια δεν χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο και σχεδόν μισό δισεκατομμύριο ζουν εκτός περιοχών με σήμα κινητής τηλεφωνίας 3. Στις 48 Λιγότερο Ανεπτυγμένες Χώρες (LDCs), μόνο ένας στους επτά ανθρώπους είναι συνδεδεμένος στο διαδίκτυο. 4 Πέρα από την απλή πρόσβαση στην τεχνολογία, υφίστανται κενά ικανοτήτων. Οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που απαιτούνται για την πρόσβαση και την ανάλυση των προσβάσιμων πληροφοριών και για την καλύτερη αξιοποίησή τους σε δεδομένο πλαίσιο, επηρεάζουν σε ποιο βαθμό μπορούν να αξιοποιηθούν τα «ψηφιακά μερίσματα» ή, σε χειρότερο βαθμό, σε ποιο βαθμό μπορεί να μεγεθυνθεί το ψηφιακό χάσμα . Συνήθως, οι γνώσεις και δεξιότητες είναι μεγαλύτερες μεταξύ των ομάδων που είναι ήδη προνομιούχοι. Εκείνοι που περιθωριοποιούνται λόγω του φύλου, της εθνοτικής τους καταγωγής, της γεωγραφικής τους θέσης ή της οικονομικής τους κατάστασης, τείνουν να μένουν πίσω αναφορικά με τη συμμετοχή τους στις ψηφιακές κοινωνίες μας και στον ψηφιακό μετασχηματισμό.
3 World Bank (2016) The world Development Report 2016
4 Broadband Commission (2016)
Η Διεθνής Ημέρα Γραμματισμού γιορτάζεται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο και συγκεντρώνει κυβερνήσεις, πολυμερείς και διμερείς οργανισμούς, ΜΚΟ, ιδιωτικούς φορείς, κοινότητες, εκπαιδευτικούς, μαθητές και ειδικούς στον τομέα. Πρόκειται για μια ευκαιρία να επισημάνουμε τα επιτεύγματα και να εξετάσουμε τρόπους αντιμετώπισης των προκλήσεων που παραμένουν για την προώθηση του γραμματισμού ως αναπόσπαστου μέρους της διά βίου μάθησης εντός και πέρα από την Ατζέντα του 2030 για την εκπαίδευση.
Πηγή: en.unesco.org
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
