Νεολαία ’17-’27: «Πλαίσιο Στρατηγικής και Δράσεων για την Ενδυνάμωση των Νέων»

Η οικονομική κρίση, κυρίως κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ετών 2010-2014, οδήγησε στην αναστολή ολοκληρωμένων πολιτικών που αφορούν τους νέους και τις νέες. Αποσπασματικές, κατακερματισμένες και ασυντόνιστες δράσεις υλοποιήθηκαν χωρίς συνολική στρατηγική, χωρίς στόχους και χωρίς θεσμικό πλαίσιο που να ρυθμίζει και να δεσμεύει τόσο τις ενδιαφερόμενες ομάδες, όσο και την ίδια την κυβερνητική και διοικητική δράση. Παράλληλα, κατά την ίδια χρονική περίοδο, εξαιτίας της δραστικής συρρίκνωσης του δημόσιου τομέα, καταγράφηκε μια σημαντική μείωση των φορέων που ασχολούνταν με την παραγωγή πολιτικών και την παροχή υπηρεσιών για νέους και νέες. Αποκορύφωμα αυτού υπήρξε η έμμεση κατάργηση της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς και η υποβάθμισή της σε μια απλή διεύθυνση του Υπουργείου Παιδείας.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ελληνική νεολαία αποτελεί μια από τις κοινωνικές κατηγορίες που βίωσαν (και συνεχίζουν να βιώνουν) με τον πιο δραματικό τρόπο τις συνέπειες της κρίσης, γεγονός  που αποτυπώθηκε, μεταξύ άλλων, στα υψηλά επίπεδα ανεργίας, την επισφαλή εργασία, την ελαχιστοποίηση των ευκαιριών, και την αναζήτηση διεξόδου στο εξωτερικό (κυρίως από το πιο καταρτισμένο κομμάτι της). Εν τούτοις ποτέ δεν έλαβε την υποστήριξη που έχει πραγματικά ανάγκη από την Πολιτεία.

Ταυτόχρονα, η Ελλάδα ενώ διαχρονικά συμμετέχει σε σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενδυνάμωση και ενίσχυση των νέων της Ευρώπης, δεν έχει ακόμη αξιοποιήσει με το βέλτιστο τρόπο τα εργαλεία και τις δυνατότητες που της παρέχονται προς όφελος της δικής της νεολαίας, καθώς η προσέγγιση που ακολουθήθηκε έως τώρα ήταν αποσπασματική.

Όμως, η νεολαία δεν έχει ανάγκη την υποστήριξη της Πολιτείας μόνο κατά τη συγκεκριμένη οικονομική και πολιτική συγκυρία. Η νεολαία χρειάζεται προστασία και ενίσχυση διαχρονικά και διαρκώς. Και τούτο γιατί η νεότητα αποτελεί μια ιδιαίτερα κρίσιμη φάση στον κύκλο της ανθρώπινης ζωής, κατά τη διάρκεια της οποίας οι έφηβοι-ες/νέοι-ες καλούνται να πραγματοποιήσουν τη μετάβασή τους από την παιδική ηλικία στην ενήλικη ζωή, να διαμορφώσουν την προσωπικότητά τους, να αναπτύξουν την ταυτότητά τους, και να κατακτήσουν την αυτονομία τους μέσω της διάδρασής τους με άτομα από το οικογενειακό, το σχολικό, το εργασιακό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Η Πολιτεία, στο βαθμό που αναγνωρίζει τη νεολαία ως  κεντρικό παράγοντα στην ίδια τη διαδικασία κοινωνικής προόδου και παραγωγικής ανασυγκρότησης, οφείλει να συμβάλει στη διευκόλυνση της παραπάνω διαδικασίας μέσα από την παραγωγή στοχευμένων πολιτικών για την κοινωνικοποίηση, την ανάπτυξη των ενδιαφερόντων και δεξιοτήτων των νέων, την ελεύθερη έκφραση και αυτονομία τους και γενικά τη διασφάλιση των όρων και των μέσων που θα επιτρέψουν στους νέους και στις νέες να διεκδικήσουν την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνία.

Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν την αναγκαιότητα για την άμεση σύνταξη μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, με απώτερο στόχο τη διαμόρφωση κατάλληλων συνθηκών, ώστε οι νέες και οι νέοι της χώρας μας να είναι σε θέση να πραγματώνουν όσα, με ελπίδα και προοπτική, σχεδιάζουν για το μέλλον τους.

Κρίσιμη προϋπόθεση για την επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι η διασφάλιση της ενεργούς συμμετοχής των ίδιων των νέων στη διαμόρφωση των πολιτικών που τους αφορούν.

Τι είναι το «Νεολαία ’17-’27: Πλαίσιο Στρατηγικής και Δράσεων για την Ενδυνάμωση των Νέων»

• Είναι το κείμενο που προσδιορίζει το όραμα, τις αρχές και τους στόχους για τους νέους και τις νέες στην Ελλάδα, λαμβάνοντας υπόψη τους σύγχρονους μετασχηματισμούς της νεολαίας στο συγκεκριμένο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτιστικό πλαίσιο.
• Είναι τα διαθέσιμα (ή και τα πιθανά) εργαλεία και προγράμματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για  την επίτευξη των στόχων, αλλά και ο μελλοντικός σχεδιασμός με ορίζοντα δεκαετίας.
• Είναι οι δείκτες, οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες εποπτείας και παρακολούθησης που θα υιοθετήσει  η Ελληνική Πολιτεία προκειμένου να είναι σε θέση: αφενός, να αξιολογεί την απόδοση και την αποτελεσματικότητα των διαφόρων εργαλείων, δράσεων και προγραμμάτων και, αφετέρου, να προσαρμόζει αναλόγως τις εφαρμοζόμενες πολιτικές στα βέλτιστα αποτελέσματα.
• Είναι η εξειδίκευση και προσαρμογή στα δεδομένα της χώρας μας των γενικών Ευρωπαϊκών αποφάσεων, οδηγιών και προτεραιοτήτων για τους νέους. Ταυτόχρονα όμως είναι και η καταγραφή των αναγκώντων νέων σε τοπικό επίπεδο και η προσπάθεια κάλυψής τους.
• Είναι ένα κείμενο που θα προετοιμαστεί και θα συνδιαμορφωθεί, από την αρχή μέχρι το τελικό στάδιο της επίσημης υιοθέτησής του, με την έμπρακτη συμμετοχή των νέων – τις συγκροτημένες ή άτυπες μορφές έκφρασής τους – και όλων των εμπλεκόμενων φορέων από το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και την Κοινωνία Πολιτών, στη βάση της φιλοσοφίας «από τους νέους, με τους νέους, για τους νέους».

Αναγνωρίζοντας ότι η υιοθέτηση αρχών όπως η συμμετοχή, η διαφάνεια και η λογοδοσία συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για τη χάραξη και άσκηση εθνικών πολιτικών, πολύ δε περισσότερο όταν καλούμαστε να συνδιαμορφώσουμε το Πλαίσιο Στρατηγικής και Δράσεων για την Ενδυνάμωση των Νέων με τους νέους, τις νέες και όλους όσους τους στηρίζουν, θέτουμε σε δημόσια προ διαβούλευση μια σειρά από ερωτήματα με στόχο τη συλλογή παρατηρήσεων, σχολίων και προτάσεων. Τα δεδομένα που θα συγκεντρωθούν θα ληφθούν υπόψη στο υπό κατάρτιση κείμενο που θα τεθεί – πριν την επίσημη υποβολή του στο Ελληνικό Κοινοβούλιο – σε ανοικτή δημόσια διαβούλευση στο δικτυακό τόπο Opengov.gr, όπως προβλέπεται από τη σχετική διαδικασία.

Σας προσκαλώ να ανταποκριθείτε στην προσπάθεια αυτή, συμμετέχοντας ουσιαστικά στη συνδιαμόρφωση αυτής της σημαντικής Εθνικής Στρατηγικής, και σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη συνδρομή σας.

Παυσανίας Παπαγεωργίου

Γενικός Γραμματέας Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς

«Νεολαία ’17-’27: Πλαίσιο Στρατηγικής και Δράσεων για την Ενδυνάμωση των Νέων»

Πηγές: youthnet.gr | opengov.diavgeia.gov.gr