Θετική εξέλιξη – μένουν να γίνουν πολλά
Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν χθες Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου στην Ολομέλεια επί των προτεινόμενων τροποποιήσεων πάνω στην Ευρωπαϊκή Πράξη (Νομοθεσία) Προσβασιμότητας (European Accessibility Act). Το Ευρωκοινοβούλιο ενέκρινε την τελική του θέση πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο. Το ΕDF και τα μέλη του έδωσαν μεγάλο αγώνα να πείσουν τους ευρωβουλευτές να ακούσουν τις φωνές των πολιτών τους και να υιοθετήσουν έναν φιλόδοξο νόμο για την Προσβασιμότητα.
Το EDF θα εξετάσει τις τροποποιήσεις και το τελικό κείμενο και θα επανέλθει με μια λεπτομερή ανάλυση. Μέχρι τότε δημοσιοποιεί μια πρώτη σύντομη ενημέρωση για πέντε κορυφαία ζητήματα για τα οποία το ευρωπαϊκό αναπηρικό κίνημα έδωσε μάχη:
• Διάχυση των διατάξεων της Πράξης στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως δημόσιες συμβάσεις, διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ κλπ. (άρθρο 1 παράγραφος 3).
Το σημείο αυτό εγκρίθηκε και το πεδίο εφαρμογής του διευρύνθηκε σε σύγκριση με την αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τώρα όλη η νομοθεσία της ΕΕ που αναφέρεται στην προσβασιμότητα θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης Πράξης.
• Υιοθέτηση μιας ισχυρής, δεσμευτικής ρήτρας για το δομημένο περιβάλλον (άρθρο 3 παράγραφος 10).
Αυτό το σημείο υιοθετήθηκε, πράγμα που σημαίνει ότι οι απαιτήσεις της νομοθεσίας για την προσβασιμότητα θα ισχύουν όχι μόνο για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες αλλά και για το περιβάλλον γύρω από αυτά: Για παράδειγμα, όχι μόνο θα πρέπει να υπάρχει προσβάσιμο ΑΤΜ, αλλά και το κτίριο της τράπεζας στο οποίο βρίσκεται, πρέπει να είναι προσβάσιμο. Ωστόσο, αυτό ισχύει μόνο για τα νέα και ανακαινισμένα κτίρια που αφορούν τις τραπεζικές, τηλεφωνικές και μεταφορικές υπηρεσίες.
• Εφαρμογή της προσβασιμότητας στις πολύ μικρές και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (άρθρο 12)
Το σημείο αυτό απορρίφθηκε. Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αποκλείονται από την νομική υποχρέωση να κάνουν προσβάσιμα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους (όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο και τα ηλεκτρονικά βιβλία). Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να ενημερώσουν τις αρχές σε περίπτωση που τα προϊόντα και οι υπηρεσίες τους δεν είναι προσβάσιμα.
• Προσβασιμότητα στις μεταφορές
Υπήρξαν κάποιες βελτιώσεις, αλλά εξακολουθούν να αποκλείονται από την υποχρέωση να είναι προσβάσιμοι σημαντικοί τρόποι μεταφοράς, όπως το μετρό, το τραμ ή τα τοπικά λεωφορεία. Ωστόσο, οι απαιτήσεις προσβασιμότητας του παραρτήματος Ι βελτιώθηκαν σε σχέση με την αρχική έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (IMCO) και επιβεβαιώθηκε ότι οι βασικές απαιτήσεις προσβασιμότητας στον τομέα των μεταφορών θα περιλαμβάνονται στην Πράξη.
• Βελτιώσεις ως προς τις απαιτήσεις προσβασιμότητας στο Παράρτημα 1 της Πράξης
Η τελική έκθεση εγκρίθηκε με: 537 ευρωβουλευτές υπέρ, 89 αποχές και 12 κατά. Η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου έδωσε στον εισηγητή του νόμου για την προσβασιμότητα, τον κ. Morten Lokkegaard, την εντολή να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο το συντομότερο δυνατόν.
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ και του ΕDF Ιωάννης Βαρδακαστάνης δήλωσε ότι χαιρετίζει την υποστήριξη όλων των ευρωβουλευτών που ψήφισαν τις τροπολογίες που ενίσχυσαν τον νέο Νόμο: «Ο αγώνας πλέον των 8 ετών του Ευρωπαϊκού Φόρουμ ΑμεΑ και των μελών του παίρνει σάρκα και οστά. Πολλά κρίσιμα σημεία έχουν παραλειφθεί, παραμένει όμως μια θετική εξέλιξη η ψήφιση της Πράξης. Ο αγώνας συνεχίζεται και στα επόμενα στάδια της διαδικασίας, ώστε να καταστήσουμε τον νόμο πιο ισχυρό: στο Συμβούλιο, αλλά και κατά τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τους επόμενους μήνες».
Ευκολότερη πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες για τα άτομα με ειδικές ανάγκες
Περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ επηρεάζονται από κάποια αναπηρία, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σε 120 εκατομμύρια έως το 2020 ως αποτέλεσμα της γήρανσης του πληθυσμού.
Το ΕΚ υιοθέτησε τροπολογία προκειμένου να διασφαλίσει ότι η «βελτίωση της προσβασιμότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών θα βελτιώσει τη διαβίωση όχι μόνο των ατόμων με ειδικές ανάγκες αλλά και των ατόμων με άλλους μόνιμους ή προσωρινούς λειτουργικούς περιορισμούς, όπως οι ηλικιωμένοι, οι έγκυοι και τα άτομα που ταξιδεύουν με αποσκευές». «Ως εκ τούτου, έχει ζωτική σημασία η παρούσα οδηγία να περιλαμβάνει τα άτομα με αναπηρίες καθώς και τα άτομα με προσωρινούς ή μόνιμους λειτουργικούς περιορισμούς, με σκοπό να εξασφαλιστούν πραγματικές παροχές και ανεξάρτητη διαβίωση για ευρύτερη μερίδα της κοινωνίας», προσθέτει το κείμενο της τροπολογίας.
Ευκολότερη η καθημερινότητα για τα άτομα με αναπηρίες
Η «Ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα», θα θεσπίσει ειδικές προδιαγραφές που θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες για τα άτομα με ειδικές ανάγκες αλλά και τα άτομα με άλλους μόνιμους ή προσωρινούς λειτουργικούς περιορισμούς, όπως οι ηλικιωμένοι, οι έγκυοι και τα άτομα που ταξιδεύουν με αποσκευές.
Ο κατάλογος των προϊόντων και των υπηρεσιών περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:
- μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων και check-in
- ΑΤΜ
- υπολογιστές και λειτουργικά συστήματα
- τηλέφωνα και εξοπλισμός τηλεόρασης
- τραπεζικές υπηρεσίες
- ηλεκτρονικά βιβλία
- μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των αστικών συγκοινωνιών όπως το μετρό, τα τρένα, τα τραμ, τα τρόλεϊ και τα λεωφορεία
- ηλεκτρονικό εμπόριο
- άλλα προϊόντα και υπηρεσίες που προστέθηκαν από τους ευρωβουλευτές είναι τα εξής: τερματικά πληρωμών, αναγνώστες ηλεκτρονικών βιβλίων, ιστότοποι και υπηρεσίες που βασίζονται σε κινητές συσκευές και προσφέρονται από οπτικοακουστικά μέσα και τουριστικές υπηρεσίες
Η «Ευρωπαϊκή πράξη για την προσβασιμότητα», θα ορίζει τι πρέπει να καταστεί προσβάσιμο, αλλά δεν θα επιβάλει λεπτομερείς τεχνικές προδιαγραφές σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτό, επιτρέποντας έτσι την ανάπτυξη καινοτομικών λύσεων.
Οι προδιαγραφές για την προσβασιμότητα θα καλύπτουν επίσης το «δομημένο περιβάλλον» όπου παρέχεται η υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών μεταφοράς, «όσον αφορά την κατασκευή νέων υποδομών ή τις ανακαινίσεις που έχουν ως αποτέλεσμα ουσιαστική αλλαγή στη δομή του υφιστάμενου κτιρίου».
Οι μικρές επιχειρήσεις θα αποκλειστούν από την εφαρμογή της οδηγίας
Οι μικροεπιχειρήσεις (δηλαδή εκείνες που απασχολούν λιγότερα από 10 άτομα και των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ) θα εξαιρεθούν από την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.
Το σχέδιο οδηγίας περιλαμβάνει εγγυήσεις προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διατάξεις της δεν θα δημιουργήσουν «δυσανάλογη επιβάρυνση». Οι ευρωβουλευτές, ωστόσο, τονίζουν ότι «κατά την αξιολόγηση του κατά πόσον οι απαιτήσεις προσβασιμότητας δεν μπορούν να ικανοποιηθούν λόγω του ότι θα συνεπάγονταν δυσανάλογη επιβάρυνση, μόνο θεμιτοί λόγοι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και η μη απόδοση προτεραιότητας, η έλλειψη χρόνου ή γνώσης δεν θεωρούνται θεμιτοί λόγοι».
Δήλωση του εισηγητή
Ο εισηγητής, Morten Løkkegaard (Φιλελεύθεροι, Δανία), δήλωσε τα εξής: «Περισσότεροι από 80 εκατομμύρια άνθρωποι με αναπηρίες θα ωφεληθούν από τη σημερινή ψηφοφορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Από την αρχή, στόχος μου ήταν να επιτύχω μια ισορροπία μεταξύ των καινοτόμων, πιο προσβάσιμων προϊόντων και υπηρεσιών, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι δεν δημιουργούμε νέα βάρη για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η ψηφοφορία σήμερα αποδεικνύει ότι μπορεί να επιτευχθεί αυτή η ισορροπία.»
Επόμενα βήματα
Το τροποποιημένο κείμενο εγκρίθηκε με 537 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 89 αποχές. Η ψηφοφορία αυτή δίνει στο ΕΚ την εντολή προκειμένου να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, το οποίο, όμως, δεν έχει ακόμη υιοθετήσει τη θέση του επί της συγκεκριμένης νομοθετικής πρότασης.
Πηγές: esaea.gr, europarl.europa.eu