Η ανεκτίμητη συμβολή των αγροτισσών στην ανάπτυξη
Ο καθοριστικός ρόλος των γυναικών και των κοριτσιών για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των αγροτικών νοικοκυριών και των κοινοτήτων, τη βελτίωση των βιοτικών πόρων της υπαίθρου και τη γενική ευημερία, αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο. Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν σημαντικό ποσοστό του εργατικού δυναμικού στον τομέα της γεωργίας, συμπεριλαμβανομένης της ανεπίσημης εργασίας, και εκτελούν το μεγαλύτερο μέρος της απλήρωτης φροντίδας και της οικιακής εργασίας σε οικογένειες και νοικοκυριά στις αγροτικές περιοχές. Οι αγρότισσες συμβάλουν σημαντικά στη γεωργική παραγωγή, στην επισιτιστική ασφάλεια και διατροφή, στη διαχείριση της γης και των φυσικών πόρων και στην οικοδόμηση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή.
Ωστόσο, οι γυναίκες και τα κορίτσια στις αγροτικές περιοχές πλήττονται δυσανάλογα από την πολυδιάστατη φτώχεια. Ενώ η ακραία φτώχεια έχει μειωθεί παγκοσμίως, 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι που συνεχίζουν να ζουν σε απαράδεκτες συνθήκες φτώχειας, συγκεντρώνονται σε αγροτικές περιοχές. Τα ποσοστά φτώχειας στις αγροτικές περιοχές στις περισσότερες περιφέρειες είναι υψηλότερα από εκείνα των αστικών περιοχών. Ωστόσο, η μικρής κλίμακας γεωργία παράγει σχεδόν το 80% των τροφίμων στην Ασία και την υποσαχάρια Αφρική και υποστηρίζει τη διαβίωση περίπου 2,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Οι αγρότισσες μπορούν να είναι εξίσου παραγωγικές και επιχειρηματικά δραστήριες όσο οι άνδρες, αλλά έχουν μικρότερη πρόσβαση στη γη, στις πιστώσεις, στις γεωργικές εισροές, στις αγορές και στην αγροδιατροφική εφοδιαστική αλυσίδα αξίας, και πετυχαίνουν χαμηλότερες τιμές για τις καλλιέργειες τους.
Τα διαρθρωτικά εμπόδια και τα κοινωνικά πρότυπα που εισάγουν διακρίσεις εξακολουθούν να περιορίζουν τη δύναμη λήψης αποφάσεων και την πολιτική συμμετοχή των γυναικών στα αγροτικά νοικοκυριά και τις κοινότητες. Οι γυναίκες και τα κορίτσια στις αγροτικές περιοχές δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση σε παραγωγικούς πόρους, δημόσιες υπηρεσίες όπως είναι η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη και υποδομές, συμπεριλαμβανομένου του νερού και της αποχέτευσης, ενώ μεγάλο μέρος της εργασίας τους παραμένει αόρατο και απλήρωτο, λόγω της μετανάστευσης των ανδρών. Σε παγκόσμιο επίπεδο, με λίγες εξαιρέσεις, κάθε δείκτης φύλου και ανάπτυξης για τον οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες της υπαίθρου βρίσκονται σε χειρότερη μοίρα από ό, τι οι αγρότες και οι γυναίκες των αστικών περιοχών και αντιμετωπίζουν δυσανάλογα τη φτώχεια, τον αποκλεισμό και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε παραγωγικούς και φυσικούς πόρους, ενισχύουν τις υφιστάμενες έμφυλες ανισότητες στις αγροτικές περιοχές. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει διαφορετικά τους πόρους και την ευημερία των γυναικών και ανδρών όσον αφορά τη γεωργική παραγωγή, την επισιτιστική ασφάλεια, την υγεία, το νερό και τους ενεργειακούς πόρους, τη μετανάστευση και τις συγκρούσεις που προκαλούνται από το κλίμα και τις φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή.
“Προκλήσεις και ευκαιρίες στην ανθεκτική γεωργία στην κλιματική αλλαγή για την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών της υπαίθρου”
Στη γεωργία, η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τους υφιστάμενους φραγμούς για την ισότητα των φύλων που αντιμετωπίζουν οι αγρότισσες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες αποτελούν το 43% του γεωργικού εργατικού δυναμικού και διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην υποστήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας των νοικοκυριών και των κοινοτήτων. Ωστόσο, λόγω των πολιτικών πλαισίων που εισάγουν διακρίσεις ή των διαφόρων κοινωνικών νορμών, οι αγρότισσες έχουν μικρότερη πρόσβαση από ότι οι άνδρες στην εξασφάλιση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας γης, σε γεωργικές εισροές, σε χρηματοδότηση, νερό και ενέργεια, κατάλληλες υποδομές, τεχνολογίες και γεωργικές εφαρμογές.
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η μείωση του έμφυλου χάσματος στην πρόσβαση σε γη και άλλους παραγωγικούς πόρους θα μπορούσε να αυξήσει τις γεωργικές εκροές κατά έως και το ποσοστό του 20% στην Αφρική. Θα μπορούσε, επίσης, να επιτρέψει στις αγρότισσες να υιοθετήσουν γεωργικές προσεγγίσεις ανθεκτικές ως προς το κλίμα με τον ίδιο ρυθμό όπως οι άνδρες, ως βασικές πρωτοβουλίες που αντιμετωπίζουν αυτά τα έμφυλα χάσματα, όπως και η εξασφάλιση δικαιώματος ιδιοκτησίας γης, η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική ένταξη και η πρόσβαση στην πληροφορία, είναι επίσης απαραίτητα για την επιτάχυνση της υιοθέτησης γεωργικών πρακτικών ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή. Στην ουσία η παροχή ίσης πρόσβασης σε γη και άλλους παραγωγικούς πόρους στις αγρότισσες και τους αγρότες, μπορεί να προσφέρει ένα «τριπλό μέρισμα» για την ισότητα των φύλων, την επισιτιστική ασφάλεια και τη διαχείριση του κλίματος, προσφέροντας έτσι μια αποδοτική και μετασχηματιστική προσέγγιση στην επιδίωξη των στόχων για την βιώσιμη ανάπτυξη.
Πηγή: un.org
Απόδοση/Επιμέλεια : Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr