Η Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού – Διατροφής εορτάζει τη δημιουργία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (Food and Agriculture Organization of the United Nations-FAO) στις 16 Οκτωβρίου 1945 στο Κεμπέκ του Καναδά. Η Παγκόσμια Ημέρα Επισιτισμού – Διατροφής καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1979 και έκτοτε τιμάται από εκατομμύρια ανθρώπους σε όλες σχεδόν τις χώρες. Σκοπός του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας είναι η δράση σε διεθνές επίπεδο για όσους υποφέρουν από την πείνα και για την ανάγκη διασφάλισης της επισιτιστικής ασφάλειας και της θρεπτικής διατροφής για όλους. Για το έτος 2017, το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού-Διατροφής είναι: «Αλλάξτε το μέλλον της μετανάστευσης. Επενδύστε στην επισιτιστική ασφάλεια και την αγροτική ανάπτυξη».
Στο πλαίσιο του ανωτέρω θέματος, ο FAO δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα παρακάτω δεδομένα:
- Παρά το γεγονός ότι η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων είναι επαρκής για να σιτιστεί το σύνολο του πληθυσμού της γης, περίπου 800 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή ένας στους 9, υποφέρουν από την πείνα. Το 60% αυτών είναι γυναίκες.
- Περίπου το 80% του εξαιρετικά φτωχού πληθυσμού στον κόσμο ζουν σε αγροτικές περιοχές. Οι περισσότεροι από αυτούς απασχολούνται στη γεωργία.
- Η πείνα σκοτώνει περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο από ότι η ελονοσία, η φυματίωση και το AIDS (συνολικά).
- Περίπου το 45% των θανάτων στα βρέφη σχετίζεται με τον υποσιτισμό.
- Το κόστος του υποσιτισμού στην παγκόσμια οικονομία είναι ισοδύναμο με 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
- 1,9 δισεκατομμύρια άνθρωποι – περισσότερο από το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού – είναι υπέρβαροι.
- Το ένα τρίτο των τροφίμων που παράγονται σε όλο τον κόσμο απορρίπτονται χωρίς να καταναλωθούν.
- Μέχρι το 2050 θα πρέπει να παράγονται παγκοσμίως 60% περισσότερα τρόφιμα προκειμένου να σιτιστεί ο αυξανόμενος πληθυσμός.
- Κανένας άλλος τομέας δεν είναι πιο ευαίσθητος στην αλλαγή του κλίματος από τη γεωργία.
- Ο FAO δραστηριοποιείται σε 130 χώρες, κυρίως σε αγροτικές περιοχές. Συνεργάζεται με τις κυβερνήσεις, τους πολίτες, τον ιδιωτικό τομέα και άλλους εταίρους για να επιτύχει τον στόχο της εξάλειψης της πείνας (ZeroHunger).
Στον φετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Επισιτισμού-Διατροφής, ο FAO έχει δώσει έμφαση στην μετανάστευση, καθώς τα τελευταία έτη αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τον τόπο κατοικίας τους περισσότεροι άνθρωποι από οποιαδήποτε άλλη περίοδο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, λόγω πολεμικών συγκρούσεων και πολιτικής αστάθειας. Το 2015, υπήρχαν 244 εκατομμύρια διεθνείς μετανάστες, κατά 40% περισσότερο από ό,τι το 2000. Περίπου το 1/3 όλων των διεθνών μεταναστών είναι ηλικίας 15-34 ετών και σχεδόν οι μισές είναι γυναίκες. Η πείνα, η φτώχεια και η αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή είναι άλλοι σημαντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση της μετανάστευσης. Οι μεγάλες μετακινήσεις των ανθρώπων σήμερα παρουσιάζουν σύνθετες προκλήσεις, οι οποίες απαιτούν παγκόσμια δράση.
«Κοινή Διακήρυξη για την υποστήριξη της κατάλληλης βρεφικής και παιδικής διατροφής των παιδιών προσφύγων-μεταναστών.»
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης στη χώρα μας, το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την UNICEF, την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και την ΜΚΟ “Save the Children”, επεξεργάστηκε και προσυπέγραψε την «Κοινή Διακήρυξη για την υποστήριξη της κατάλληλης βρεφικής και παιδικής διατροφής των παιδιών προσφύγων-μεταναστών.» Στην Κοινή Διακήρυξη, οι κατ’ εξοχήν ενδιαφερόμενοι στον τομέα της διατροφής και της υγείας προτρέπουν όλους όσοι εμπλέκονται στη χρηματοδότηση, το σχεδιασμό και την εφαρμογή της ανταπόκρισης στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Ελλάδα:
- Να διαμορφώσουν την ανταπόκρισή τους στον τομέα της διατροφής σύμφωνα με τα ρητά πρότυπα για τη νηπιακή διατροφή
- Να διαθέσουν επαρκείς πόρους για την ενίσχυση της ικανότητας του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της διατροφής.
- Να προωθήσουν, να υποστηρίξουν και να προστατεύσουν το μητρικό θηλασμό και την κατάλληλη συμπληρωματική διατροφή, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των βρεφών που εξαρτώνται από Υποκατάστατα Μητρικού Γάλακτος (ΥΜΓ) και να αποτραπεί η ανεξέλεγκτη διανομή και χρήση υποκατάστατων μητρικού γάλακτος.
Συγκεκριμένα επισημαίνουν ότι πρέπει:
- Να υποστηριχθούν οι μητέρες ώστε να ξεκινήσουν το θηλασμό την πρώτη ώρα μετά τον τοκετό, να συνεχίσουν τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό κατά τους πρώτους έξι μήνες της ζωής του παιδιού και το θηλασμό ακόμα και μέχρι τα δύο χρόνια ή και περισσότερο. Εάν ο μητρικός θηλασμός δεν είναι δυνατός, μπορεί να ξεκινήσει η τεχνητή διατροφή, με βάση την εκτίμηση των αναγκών από εξειδικευμένο προσωπικό υγείας/διατροφής που έχει εκπαιδευτεί σε θέματα μητρικού θηλασμού και βρεφικής διατροφής.
- Επιπλέον, ψυχοκοινωνική και συναισθηματική υποστήριξη θα πρέπει να είναι διαθέσιμες για ψυχικά τραυματισμένες και καταθλιπτικές μητέρες που βιώνουν δυσκολίες στην αντιμετώπιση των διατροφικών αναγκών των βρεφών τους.
- Οποιαδήποτε παροχή και χρήση ΥΜΓ θα πρέπει να παρακολουθείται προσεκτικά για να εξασφαλιστεί ότι μόνο τα βρέφη με τις συγκεκριμένες ανάγκες λαμβάνουν το προϊόν. Η χρήση ΥΜΓ πρέπει να συνοδεύεται από εκπαίδευση σχετικά με την υγιεινή, την προετοιμασία, τη χρήση και την παροχή εξοπλισμού για ασφαλή προετοιμασία, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι συναφείς κίνδυνοι.
- Οποιαδήποτε παροχή εμπορικών παιδικών τροφών για παιδιά κάτω των δύο ετών θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη το Διεθνή Κώδικα Εμπορίας των Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος.
- Στις παρούσες συνθήκες η έμφαση θα δοθεί στη δημιουργία των συνθηκών που διευκολύνουν το μητρικό θηλασμό, όπως η ομαδική και η ατομική συμβουλευτική και η υποστήριξη από μητέρα-σε-μητέρα.
