20 Νοεμβρίου – Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού | Η παιδική ευημερία απειλείται από τη φτώχεια και τις ανισότητες

Επιμέλεια άρθρου: Ντούνης Ανδρέας

Η Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού πρέπει να είναι μια μέρα για τα παιδιά, με τη συμμετοχή των παιδιών. Είναι μια μέρα όπου παιδιά από όλο τον κόσμο έχουν τον πρώτο λόγο, που εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τα ζητήματα στα οποία θα πρέπει να στρέψουν την προσοχή τους οι ηγέτες του κόσμου και που υποστηρίζουν με τη φωνή τους τα εκατομμύρια των συνομηλίκων τους που αντιμετωπίζουν ένα λιγότερο ελπιδοφόρο μέλλον.

Πράγματι, παρά την παγκόσμια πρόοδο – που συνήθως μετράται με μεγαλύτερη εστίαση στους μακροοικονομικούς δείκτες – 1 στα 12 παιδιά σε όλο τον κόσμο ζουν σε χώρες όπου οι προοπτικές τους σήμερα είναι χειρότερες από αυτές των γονέων τους, σύμφωνα με μια ανάλυση της UNICEF που πραγματοποιήθηκε για την Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Παιδιού.

Σύμφωνα με την ανάλυση, 180 εκατομμύρια παιδιά ζουν σε 37 χώρες όπου είναι πιο πιθανό να ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, να είναι εκτός σχολείου ή να χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας βίας, σε σύγκριση με παιδιά που ζούσαν σε αυτές τις χώρες πριν 20 χρόνια.

Αξιολογώντας τις προοπτικές των παιδιών να ξεφύγουν από την ακραία φτώχεια, να αποκτήσουν βασική εκπαίδευση και να αποφύγουν βίαιους θανάτους, η ανάλυση της UNICEF αποκαλύπτει ότι:

• Το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν με λιγότερο από $1,90 δολάρια την ημέρα έχει αυξηθεί σε 14 χώρες, όπως το Μπενίν, το Καμερούν, η Μαδαγασκάρη, η Ζάμπια και η Ζιμπάμπουε. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως σε αναταραχές, συγκρούσεις ή κακή διακυβέρνηση.
• Η ένταξη στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση μειώθηκε σε 21 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας και της Τανζανίας, λόγω παραγόντων όπως οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις, η ταχεία αύξηση του πληθυσμού και οι επιπτώσεις των συγκρούσεων.
• Οι βίαιοι θάνατοι μεταξύ παιδιών ηλικίας κάτω των 19 ετών έχουν αυξηθεί σε επτά χώρες: την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Ιράκ, τη Λιβύη, το Νότιο Σουδάν, τη Συρία, την Ουκρανία και την Υεμένη – που είναι όλες τους χώρες που αντιμετωπίζουν μεγάλες συγκρούσεις.
• Τέσσερις χώρες – η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, το Νότιο Σουδάν, η Συρία και η Υεμένη – παρουσίασαν επιδείνωση σε περισσότερους από έναν από τους τρεις τομείς που μετρήθηκαν, ενώ το Νότιο Σουδάν παρουσίασε επιδείνωση και στους τρεις.

Παιδική Θνησιμότητα

Επιπρόσθετα, αναφορικά με την παιδική θνησιμότητα, νέα Έκθεση της UNICEF και συνεργατών υπό την Διϋπηρεσιακή Ομάδα για την Εκτίμηση της Παιδικής Θνησιμότητας (Inter-Agency Group for Child Mortality Estimation (IGME), με τίτλο Επίπεδα και Τάσεις στην Παιδική Θνησιμότητα: Έκθεση 2017,  δείχνει την πλήρη έκταση της παιδικής και νεογνικής θνησιμότητας σε ολόκληρο τον κόσμο, με τα δεδομένα να καταδεικνύουν πώς ο ρυθμός της νεογνικής θνησιμότητας δεν μειώνεται τόσο γρήγορα όσο ο αντίστοιχος ρυθμός για τα παιδιά ηλικίας μεταξύ ενός και πέντε ετών. 

Ως αποτέλεσμα, οι θάνατοι νεογνών αντιστοιχούν σε ένα αυξανόμενο ποσοστό παιδικών θανάτων κάθε έτος που περνά.

Μόνο για το έτος 2016, 7.000 νεογέννητα μωρά πέθαιναν κάθε μέρα. Η νεογνική θνησιμότητα συνιστά το 46% του συνόλου της παιδικής θνησιμότητας, μία αύξηση κατά πέντε τοις εκατό (41%) από το έτος 2000.

Οι περισσότεροι από αυτούς τους θανάτους είναι απόλυτα αποτρέψιμοι.

Παιδική Εργασία

Αναφορικά με το φαινόμενο της παιδικής εργασίας, τα στατιστικά στοιχεία δεν είναι διόλου ενθαρρυντικά, καθώς ένας εκτιμώμενος αριθμός 150 εκατομμυρίων παιδιών εμπλέκονται παγκοσμίως σε παιδική εργασία. Πάντως, τα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο απασχολούνται σε τακτική βάση σε αμοιβόμενες και μη-αμειβόμενες μορφές εργασίας οι οποίες δεν είναι επιβλαβείς για αυτά.

Παρά ταύτα, ταξινομούνται ως εργαζόμενα παιδιά όταν είναι πολύ μικρά σε ηλικία για να εργάζονται ή όταν εμπλέκονται σε επικίνδυνες δραστηριότητες που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο την σωματική, ψυχική, κοινωνική ή εκπαιδευτική τους ανάπτυξη. Ο επιπολασμός της παιδικής εργασίας είναι υψηλότερος στην υποσαχάρια Αφρική. Στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά (ηλικών 5 έως 14 ετών) εμπλέκονται σε εργασία που θεωρείται επιζήμια για την υγεία και την ανάπτυξή τους.

Πηγές: unicef.gr, unicef.org

socialpolicy.gr