Ειδικότερα, η Επιτροπή υποβάλλει την πρότασή της για μια Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας, όπως ανήγγειλε ο Πρόεδρος κ. Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2017, καθώς και μια πρωτοβουλία για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε κοινωνική προστασία για όλους τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολούμενους.
Υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων
Έγκριση προτάσεων για την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας και για πρόσβαση στην κοινωνική προστασία
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναλαμβάνει πιο συγκεκριμένες νέες πρωτοβουλίες για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ειδικότερα, η Επιτροπή υποβάλλει την πρότασή της για μια Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας, όπως ανήγγειλε ο Πρόεδρος κ. Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2017, καθώς και μια πρωτοβουλία για να εξασφαλιστεί η πρόσβαση σε κοινωνική προστασία για όλους τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους. Οι πρωτοβουλίες αυτές συνοδεύονται από ανακοίνωση σχετικά με την παρακολούθηση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ο οποίος θα συνδέεται στενά με το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο συντονισμού των πολιτικών.
Ο κ. Bάλντις Ντομπρόβσκις, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής αρμόδιος για το ευρώ και τον κοινωνικό διάλογο, δήλωσε τα εξής: «Η Ευρώπη αναπτύσσεται πλέον σταθερά και η απασχόληση αυξάνεται, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς από την οποία θα επωφελούνται όλοι. Για να επιτευχθεί αυτό, η εν λόγω δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ορισμένα μέτρα με τα οποία: διασφαλίζεται ότι οι κανόνες για να ζουν και να εργάζονται οι άνθρωποι σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι γνωστοί και εφαρμόζονται· παρακολουθείται η εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων· ενισχύεται η ευρύτερη δυναμική για τα κοινωνικά δικαιώματα· και δίνεται έμφαση στην πρόσβαση στην κοινωνική προστασία. Ισχυρότερη κοινωνική Ευρώπη είναι μια πιο βιώσιμη Ευρώπη.»
Η Επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων, Δεξιοτήτων και Εργασιακής Κινητικότητας κ. Mαριάν Tίσεν πρόσθεσε: «Το έργο μας για τη διασφάλιση της δίκαιης κινητικότητα του εργατικού δυναμικού ολοκληρώνεται με τη σημερινή πρόταση για μια Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας. Έχει μεγάλη σημασία για την εύρυθμη λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας. Θα βοηθήσει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε κίνηση να βρίσκουν τις κατάλληλες πληροφορίες και θα ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με την επιβολή δίκαιων και αποτελεσματικών κανόνων. Επίσης, με την πρότασή μας για την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία, συνεργαζόμαστε με τα κράτη μέλη ώστε να διασφαλιστεί ότι κανείς δεν θα μείνει πίσω. Σκοπός μας είναι να εξασφαλίσει ότι οι πολίτες θα έχουν πρόσβαση σε επαρκείς παροχές ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται ο νέος εργασιακός κόσμος.
Κατά την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των μετακινούμενων πολιτών, των πολιτών που ζουν και/ή εργάζονται σε άλλο κράτος μέλος, έχει σχεδόν διπλασιαστεί και έχει φτάσει τα 17 εκατομμύρια το 2017. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας θα βοηθήσει τους ιδιώτες, τις επιχειρήσεις και τις εθνικές διοικητικές αρχές ώστε να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό οι ευκαιρίες που προσφέρει η ελεύθερη κυκλοφορία και να διασφαλιστεί η δίκαιη κινητικότητα του εργατικού δυναμικού. Ο στόχος της Αρχής είναι τριπλός.
Πρώτον, η Αρχή θα παρέχει πληροφορίες στους πολίτες και στις επιχειρήσεις σχετικά με τις ευκαιρίες για απασχόληση, μαθητεία, κινητικότητα, προσλήψεις και κατάρτιση, καθώς και καθοδήγηση σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων ζουν, εργάζονται και/ή δραστηριοποιούνται σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ.
Δεύτερον, η Αρχή θα στηρίξει τη συνεργασία μεταξύ εθνικών αρχών σε διασυνοριακά θέματα, βοηθώντας τες να εξασφαλίσουν ότι η εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ που προστατεύουν και ρυθμίζουν την κινητικότητα είναι εύκολη και αποτελεσματική. Σήμερα, ένας σημαντικός αριθμός νομοθετημάτων της ΕΕ ρυθμίζει την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και ορισμένοι από αυτούς τους κανόνες τροποποιούνται και εκσυγχρονίζονται, όπως εκείνοι για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης σε ολόκληρη την ΕΕ και για την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών. Προτεραιότητα δεν είναι μόνο να καταστούν οι κανόνες αυτοί δικαιότεροι και καταλληλότεροι για τον επιδιωκόμενο σκοπό, αλλά να εξασφαλιστεί επίσης ότι μπορούν να εφαρμοστούν σωστά και να επιβληθούν με δίκαιο, απλό και αποτελεσματικό τρόπο σε όλους τους οικονομικούς τομείς. Για παράδειγμα, η Αρχή θα συμβάλει στη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, θα στηρίξει την ανάπτυξη ικανοτήτων των εθνικών αρχών και θα τις βοηθήσει κατά τις εναρμονισμένες και κοινές επιθεωρήσεις. Με τον τρόπο αυτόν θα ενισχυθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ των παραγόντων, θα βελτιωθούν οι τρόποι καθημερινής συνεργασίας και θα προλαμβάνονται οι περιπτώσεις απάτης και καταστρατήγησης των κανόνων.
Τρίτον, η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας θα μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες διαμεσολάβησης και να διευκολύνει την εξεύρεση λύσεων σε περίπτωση διασυνοριακών διαφορών, όπως στην περίπτωση της αναδιάρθρωσης μιας εταιρείας που αφορά πολλά κράτη μέλη.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας θα συσταθεί ως νέος αποκεντρωμένος οργανισμός της ΕΕ και, μετά την ολοκλήρωση της νομοθετικής διαδικασίας της ΕΕ, θα πρέπει να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει το 2019. Για να διευκολυνθεί η σύσταση της Αρχής και να εξασφαλιστεί ότι θα συγκροτηθεί και θα λειτουργήσει πολύ σύντομα μετά σύστασή της, η Επιτροπή προβαίνει επίσης στη σύσταση συμβουλευτικής ομάδας αποτελούμενης από βασικά ενδιαφερόμενα μέρη, η οποία θα εξετάζει τις πρακτικές πτυχές της μελλοντικής λειτουργίας της Αρχής.
Σήμερα, η Επιτροπή παρουσιάζει επίσης πρόταση σύστασης του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους. Καθώς ο κόσμος της εργασίας εξελίσσεται λόγω νέων τρόπων ζωής, επιχειρηματικών πρακτικών και της ψηφιοποίησης, τα συστήματα κοινωνικής προστασίας πρέπει διαρκώς να προσαρμόζονται στις νέες πραγματικότητες. Σήμερα, σχεδόν το 40 % των απασχολουμένων εργάζονται είτε σε άτυπες μορφές απασχόλησης — πράγμα που σημαίνει ότι δεν εργάζονται με σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης, με σύμβαση αορίστου χρόνου — ή είναι αυτοαπασχολούμενοι. Τα άτομα αυτά δεν καλύπτονται πάντοτε επαρκώς ως προς την κοινωνική ασφάλιση, στερούνται ασφάλισης ανεργίας ή δεν έχουν πρόσβαση σε συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, η πρόταση αυτή αποσκοπεί να ορίσει κατευθύνσεις για τα κράτη μέλη ώστε να στηρίξουν την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία για όλους τους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους, ιδίως για εκείνους οι οποίοι, λόγω του εργασιακού καθεστώτος τους, δεν καλύπτονται επαρκώς από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης.
Η σύσταση προβλέπει τα εξής:
- να μην υπάρχουν τυπικές διαφορές στην κάλυψη, μέσω της διασφάλισης ότι όσοι εργάζονται και αυτοαπασχολούνται υπό συγκρίσιμες συνθήκες μπορούν να προσχωρήσουν σε αντίστοιχα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης·
- να τους προσφέρεται πράγματι επαρκής κάλυψη, έτσι ώστε να μπορούν να θεμελιώνουν και να ζητούν επαρκή δικαιώματα·
- να διευκολύνεται η μεταφορά των δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλισης από τη μία θέση απασχόλησης στην άλλη·
- να παρέχονται στους εργαζομένους και τους αυτοαπασχολουμένους διαφανείς πληροφορίες σχετικά με τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα και υποχρεώσεις.
Τέλος, ως συμπλήρωμα των πρωτοβουλιών που έχουν ήδη αναληφθεί, καθώς και όσων αναμένονται σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή παρουσιάζει τις απόψεις της για την παρακολούθηση της εφαρμογής του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Για να επιτευχθεί αυτό, οι προτεραιότητες του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων αποτυπώνονται στον ετήσιο κύκλο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου συντονισμού των πολιτικών, και τούτο περιλαμβάνει ανάλυση των μέτρων που έχουν ληφθεί και της προόδου που έχει σημειωθεί σε εθνικό επίπεδο· την παροχή τεχνικής βοήθειας, μεθόδους συγκριτικής αξιολόγησης και ανταλλαγή ορθών πρακτικών· και έλεγχο των επιδόσεων ως προς την απασχόληση και τα κοινωνικά ζητήματα με τη βοήθεια επίσης του νέου κοινωνικού πίνακα αποτελεσμάτων, ο οποίος παρακολουθεί τις τάσεις και τις επιδόσεις σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στους τρεις τομείς των αρχών στο πλαίσιο του πυλώνα των κοινωνικών δικαιωμάτων. Σήμερα η Επιτροπή δημοσιεύει επίσης έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής στο οποίο υπενθυμίζεται το νομικό πλαίσιο για καθεμία από τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, στο οποίο λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι αντίστοιχες αρμοδιότητες της ΕΕ και των κρατών μελών, καθώς και ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων και οι πρόσφατες δράσεις σε επίπεδο ΕΕ σε κάθε τομέα.
Τα επόμενα στάδια
Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας: Σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, αυτή η πρόταση κανονισμού θα εξεταστεί τώρα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Φιλοδοξία της Επιτροπής είναι η Αρχή να συγκροτηθεί και να λειτουργήσει το 2019.
Πρόσβαση στην κοινωνική προστασία: Αυτό το θέμα θα εξεταστεί από το Συμβούλιο το οποίο μπορεί να εκδώσει συστάσεις βάσει πρότασης της Επιτροπής στους τομείς αρμοδιότητας της ΕΕ.
Η Επιτροπή θα παρουσιάσει τη σημερινή δέσμη πρωτοβουλιών στους Υπουργούς Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων των κρατών μελών κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στις 15 Μαρτίου. Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 22ας και 23ης Μαρτίου 2018, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα επανέλθουν στο ζήτημα της εφαρμογής του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ιστορικό
Στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης στις 13 Σεπτεμβρίου 2017, ο πρόεδρος κ. Γιούνκερ ανακοίνωσε την πρόθεση της Επιτροπής να συγκροτήσει την Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Εργασίας θα συμπληρώνει και θα διευκολύνει την εφαρμογή των εν εξελίξει πρωτοβουλιών για τη διασφάλιση της δίκαιης κινητικότητας, κυρίως με τη μεταρρύθμιση της οδηγίας για την απόσπαση εργαζομένων, τον ειδικό νόμο (lex specialis) στον τομέα των διεθνών οδικών μεταφορών και τον εκσυγχρονισμό των κανόνων της ΕΕ για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.
Η μεγαλύτερη ευελιξία της αγοράς εργασίας και η αυξανόμενη ποικιλομορφία των μορφών εργασίας έχουν δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και επέτρεψαν σε περισσότερα άτομα να ασκήσουν επαγγελματική δραστηριότητα, όπως επισημάνθηκε κατά τη διαβούλευση σχετικά με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και στο έγγραφο προβληματισμού σχετικά με την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης. Οδήγησε όμως και σε ορισμένα κενά όσον αφορά την κάλυψη κοινωνικής προστασίας τα οποία πρέπει να καλυφθούν. Η πρόταση της Επιτροπής για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία αποτελεί απάντηση στη μεταβαλλόμενη πραγματικότητα της αγοράς εργασίας, ιδίως στις νέες μορφές εργασίας που έχουν αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια. Η πρωτοβουλία ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2017 μαζί με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Αποτελεί μέρος του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής για το 2017 και το 2018 και ακολουθεί διαβούλευση σε δύο στάδια με τους κοινωνικούς εταίρους της ΕΕ.
Οι εν λόγω πρωτοβουλίες ανήκουν στο πλαίσιο της ανάπτυξης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ο οποίος διακηρύχθηκε από κοινού στη διάσκεψη κορυφής για τη δίκαιη απασχόληση και την ανάπτυξη στο Γκέτεμποργκ, τον Νοέμβριο του 2017. Η υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων είναι κοινή πολιτική δέσμευση και ευθύνη. Η παρακολούθηση της εφαρμογής της είναι σημαντική για τη διασφάλιση αισθητής προόδου επί τόπου. Για τον λόγο αυτόν, στη σημερινή ανακοίνωση, η Επιτροπή παρουσιάζει τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει για την ανάπτυξη του πυλώνα, καθώς και μια πρωτοβουλία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και πρόταση για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή
