H νέα έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) με τίτλο «Είναι η Σειρά Της» (“Her Turn”) αποκαλύπτει ότι τα κορίτσια πρόσφυγες έχουν τις μισές πιθανότητες να εγγραφούν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε σύγκριση με τα συνομήλικά τους αγόρια, αν και τα κορίτσια αποτελούν τον μισό πληθυσμό των προσφύγων σχολικής ηλικίας.
Η πρόσβαση στην εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Όμως για εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια που ανήκουν στον αυξανόμενο προσφυγικό πληθυσμό του κόσμου, η εκπαίδευση παραμένει ένα όνειρο και όχι μια πραγματικότητα.
Για όλα τα παιδιά πρόσφυγες στον κόσμο, το να ανοίξουν την πόρτα του σχολείου είναι μια πολύ πιο δύσκολη διαδικασία σε σχέση με τους υπόλοιπους συνομήλικούς τους. Για τα κορίτσια πρόσφυγες είναι ακόμα πιο δύσκολο το να βρουν και να διατηρήσουν μια θέση μέσα στην τάξη. Όσο μεγαλώνουν, τα κορίτσια πρόσφυγες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερη περιθωριοποίηση ενώ το χάσμα ανάμεσα στα αγόρια και τα κορίτσια βαθαίνει περισσότερο στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
«Είναι καιρός η διεθνής κοινότητα να αναγνωρίσει την αδικία που συντελείται όταν αρνούμαστε την εκπαίδευση στα κορίτσια και τις γυναίκες πρόσφυγες», ανέφερε ο Filippo Grandi, Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. «Τα ευρήματα αυτής της έκθεσης καλούν σε παγκόσμια αφύπνιση και κάνω έκκληση σε όλους να φωνάξουν μαζί μας ότι ‘Είναι η Σειρά Της’.»
Η έκθεση της Υ.Α. φανερώνει πως οι κοινωνικές και πολιτισμικές συμβάσεις έχουν συχνά ως αποτέλεσμα να δίνεται προτεραιότητα στα αγόρια έναντι των κοριτσιών όταν πρόκειται για τη φοίτηση στο σχολείο. Οι ανεπαρκείς υποδομές, όπως η έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων υγιεινής και προϊόντων για την εμμηνόρροια, μπορούν να εμποδίσουν την πρόσβαση των κοριτσιών προσφύγων στο σχολείο. Το κόστος των βιβλίων και των στολών και οι μεγάλες αποστάσεις από το σχολείο αθροίζουν περαιτέρω τις δυσκολίες και μπορεί να είναι απαγορευτικά για τις οικογένειες των προσφύγων.
«Το να βρεθούν λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα κορίτσια πρόσφυγες καθώς πασχίζουν για να πάνε στο σχολείο απαιτεί δράση σε όλους τους τομείς – από τα εθνικά υπουργεία εκπαίδευσης μέχρι τις δομές επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, τόσο μέσα στις κοινότητες όσο και στις τάξεις», πρόσθεσε ο κ. Grandi. «Είναι τρομερά τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Καλούμε σε διεθνή δράση για να αναστρέψουμε την κατάσταση.»
Προκειμένου να υποστηριχτεί η ποιοτική εκπαίδευση για περισσότερα κορίτσια πρόσφυγες, η έκθεση της Υ.Α. αναδεικνύει μια σειρά από μέτρα και πολιτικές που να είναι και αποτελεσματικά και απτά.
Όταν οι ενήλικες πρόσφυγες έχουν τη δυνατότητα να δουλέψουν και να στηρίξουν τις οικογένειές τους, είναι πιο πιθανό να αφήσουν τα παιδιά τους να συνεχίσουν το σχολείο.
Κανένα κορίτσι δε θα πρέπει να αφήνει το σχολείο επειδή η διαδρομή για το σχολείο είναι πολύ μεγάλη ή πολύ επικίνδυνη. Τα κορίτσια πρόσφυγες χρειάζονται αποτελεσματικότερη προστασία από την παρενόχληση, τις σεξουαλικές επιθέσεις και τις απαγωγές καθοδόν στο σχολείο.
Είναι επίσης επείγουσα η ανάγκη να προσληφθούν και να εκπαιδευτούν περισσότερες γυναίκες εκπαιδευτικοί εξίσου από τις κοινότητες υποδοχής και τις προσφυγικές κοινότητες. Έτσι, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα προωθούν τις βέλτιστες πρακτικές και την προστασία από συμπεριφορές που αποτρέπουν τα κορίτσια από το να πηγαίνουν σχολείο.
Η έκθεση επισημαίνει ότι για τα κορίτσια πρόσφυγες, η ποιοτική εκπαίδευση είναι ένας παράγοντας προστασίας τους. Μέσα από την εκπαίδευση είναι λιγότερο ευάλωτα στην εκμετάλλευση, τη σεξουαλική και έμφυλη βία, την εγκυμοσύνη στην εφηβεία και τον αναγκαστικό γάμο ανηλίκων. Ακόμα, εάν όλες οι γυναίκες τέλειωναν το δημοτικό σχολείο, η παιδική θνησιμότητα εξαιτίας της διάρροιας, της ελονοσίας και της πνευμονίας θα μειωνόταν.
Η εκπαίδευση επίσης είναι ένα μέσο ενδυνάμωσης. Όσο τα κορίτσια προοδεύουν με τη φοίτησή τους, τόσο αναπτύσσουν τις ηγετικές τους δεξιότητες, την επιχειρηματικότητα, την αυτάρκεια και την ανθεκτικότητά τους.
Τα προτερήματα αυτά φαίνονται ξεκάθαρα στις ανθρώπινες ιστορίες που παρουσιάζονται στην έκθεση. Από τις έφηβες συμμαθήτριες από το Μπουρούντι και τη Ρουάντα, που έγιναν οι καλύτερες φίλες στο σχολείο Paysannat L έξω από τον προσφυγικό καταυλισμό Mahama, μέχρι τη Rohingya δασκάλα, η οποία αφιερώνει τα απογεύματά της διδάσκοντας τα νεοεισερχόμενα παιδιά της κοινότητάς της, που εγκαταλείπουν τη Μιανμάρ λόγω της βίας.
«Εάν συνεχίσουμε να παραμελούμε την εκπαίδευση των κοριτσιών προσφύγων, είναι προφανές ότι οι συνέπειες θα είναι αισθητές για γενιές», δήλωσε ο κ. Grandi. «Eίναι καιρός να θέσουμε την εκπαίδευσή τους σε προτεραιότητα.»
Μόνο το 61% των παιδιών προσφύγων έχουν πρόσβαση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο που ανέρχεται στο 91%. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση μόλις το 23% των εφήβων προσφύγων πηγαίνουν στο σχολείο, ενώ παγκοσμίως ο μέσος όρος είναι 84%.
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΚΟΡΙΤΣΙΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
