22 Μαρτίου 2018
Συντάκτης: Ernst Stetter,
Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος για τις Ευρωπαϊκές Προοδευτικές Σπουδές
Μετάφραση: Οδυσσέας Διαμάντης
Με μεγάλη έκπληξη το Σαββατοκύριακο, το κίνημα En Marche του Γάλλου Προέδρου Emmanuel Macron εγκαινιάζει την ευρωπαϊκή του επέκταση με δραστηριότητες σε ορισμένα κράτη μέλη, κυρίως στις χώρες της Μπενελούξ, με εκδήλωση-σταθμό στις Βρυξέλλες μπροστά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Είναι αυτή μία πρόκληση για τους σοσιαλδημοκράτες μπροστά στις ευρωπαϊκές εκλογές τον Μάιο του 2019; Η απάντηση είναι ελαφρώς ναι αλλά κυρίως όχι.
Ναι, σε ορισμένα κράτη μέλη, ιδίως στη Γαλλία και στις χώρες της Μπενελούξ, αυτό θα μπορούσε να έχει πραγματικό αντίκτυπο στις ψηφοφορίες και το κίνημα Macron πιθανότατα θα προσπαθήσει να πάρει μεγάλο αριθμό ψήφων από τους Σοσιαλιστές και τους Σοσιαλδημοκράτες. Ο Macron το έχει αποδείξει ήδη στη Γαλλία όσον αφορά το Σοσιαλιστικό Κόμμα στις τελευταίες προεδρικές εκλογές το 2017.
Όχι, επειδή αναμφισβήτητα ένας μεγάλος αριθμός ψήφων για τον Macron κατά τις τελευταίες προεδρικές εκλογές ήταν ψήφοι κατά του δεξιού λαϊκίστικου κόμματος της υποψήφιας Marine LePen. Δεύτερον, ο Macron δήλωσε ήδη ξεκάθαρα ότι δεν θα συμμαχήσει με τις ήδη υπάρχουσες πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπως οι Φιλελεύθεροι (ALDE). Σίγουρα δεν θα αναζητήσει συμμαχία με την δεξιά συντηρητική ομάδα ECR ή το κεντροδεξιό EPP. Για τους σοσιαλδημοκράτες (S & D), μετά από ό, τι συνέβη στη Γαλλία, δεν αξίζει καν να αμφισβητηθεί.
Επιπλέον, δεν είναι βέβαιο εάν το κίνημα Macron μπορεί να έχει την ίδια στρατηγική όπως στη Γαλλία στα άλλα μεγαλύτερα κράτη μέλη όπως η Γερμανία με 90 μέλη προς εκλογή, στην Ιταλία με 73 μέλη, στην Ισπανία με 54 μέλη ή στην Πολωνία με 51 μέλη προς εκλογή. Αυτό πρέπει να γίνει αντιληπτό και όσον αφορά τα διαφορετικά πολιτικά τοπία στις χώρες αυτές και, φυσικά, κυρίως όσον αφορά την ειδική κατάσταση στη Γαλλία κατά την προεκλογική εκστρατεία του προηγούμενου έτους.
Η Γερμανία διαθέτει πλέον μια σταθερή κυβέρνηση μεταξύ του CDU / CSU και του SPD. Τα κεντρώα κόμματα εξακολουθούν να είναι η κύρια πολιτική και αποδεκτή δύναμη και ακόμη και οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι θεωρούνται κεντρώα κόμματα με ένα αρκετά σταθερό εκλογικό σώμα μεταξύ 8% και 12%. Η πολιτική πρόκληση στη Γερμανία είναι το δεξιό Λαϊκιστικό Κόμμα AfD και όχι το κέντρο.
Η Ιταλία είχε μόνο κοινοβουλευτικές εκλογές και δεν είναι σαφές ποιος θα σχηματίσει κυβέρνηση. Το «μικρό φλερτ» του πρώην Προέδρου του Δημοκρατικού Κόμματος (PD) Matteo Renzi με τον Emmanuel Macron δεν έχει αποδώσει και δεν είναι προφανές ότι το PD θα αναζητήσει συμμαχία με τον Γάλλο Πρόεδρο στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2019.
Το πολιτικό τοπίο της Ισπανίας είναι πλέον σίγουρα πιο κατακερματισμένο από το 2014 και τα δύο κινήματα Ciudadanos και Podemos αποτελούν μέρος του πολιτικού τοπίου. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα μπορούσε να προκύψει μια νέα κίνηση στο κέντρο.
Η Πολωνία θα μπορούσε να είναι ένα πιθανό “πεδίο μάχης” για τον Macron, καθώς η κεντροαριστερά είναι πολύ διχασμένη και κατακερματισμένη ώστε μια νέα δύναμη θα μπορούσε εύκολα να αναδυθεί ως ζωντανή αντίθεση με την σημερινή δεξιόστροφη ανελεύθερη κυβέρνηση.
Η επικείμενη πρόκληση για τους προοδευτικούς είναι η μεταβαλλόμενη φύση των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Βρισκόμαστε σε μια αντιληπτή κρίση κυριαρχίας, όπου απειλείται ο ορισμός μιας φιλελεύθερης, ανοικτής και κοινωνικά ισότιμης κοινωνίας βασισμένης σε θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες.
Επιπλέον, οι νέες επιστημονικές εξελίξεις, τα ραγδαία τεχνολογικά άλματα, η διείσδυση της ψηφιοποίησης στην καθημερινότητά μας, σε συνδυασμό με τις σημαντικές δημογραφικές αλλαγές και την εντατικοποίηση της παγκοσμιοποίησης έχουν τεράστιες επιπτώσεις. Όλα αυτά, χωρίς καν να μιλάμε για την κλιματική αλλαγή, την μετανάστευση και την περαιτέρω αστικοποίηση.
Η σοσιαλδημοκρατία πρέπει να αποκαταστήσει την αφήγησή της και όχι μόνο να ανανεωθεί με σαφέστερες εναλλακτικές προτάσεις προς τους πολίτες, αλλά και καθορίζοντας με ποιο τρόπο ενισχύονται οι αρμοδιότητές τους για να αντιμετωπίσουν αυτές τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές αλλαγές.
Οι προκλήσεις των σοσιαλδημοκρατών για τις εκλογές του 2019 δεν είναι πρωτίστως το κίνημα Macron, αλλά η ικανότητα να προτείνει ένα ευρωπαϊκό προσανατολισμό που να προσελκύει πολίτες που έχουν κοινές προοδευτικές ευρωπαϊκές αξίες.
Οι προκλήσεις έγκεινται στην ικανότητα να κερδίσουμε δύναμη κινητοποιώντας την πολιτική ενέργεια σύμφωνα με μια προοδευτική ευρωπαϊκή ατζέντα σε εποχές όπου οι αντιδραστικές δυνάμεις παίζουν με όπλα τον υπερεθνισμό, τον απομονωτισμό, τον ρατσισμό και τον αυταρχισμό. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις προοδευτικές ευρωπαϊκές αξίες και τα ιδανικά της ισότητας και της αλληλεγγύης.
——-
*Ο Ernst Stetter είναι Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος για τις Ευρωπαϊκές Προοδευτικές Σπουδές (FEPS) από το 2008. Είναι επίσης τακτικός σχολιαστής για τα θέματα της ΕΕ στα ΜΜΕ και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Greenwich του Λονδίνου.
