Η Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον Αυτο-τραυματισμό (SIAD: Self-Injury Awareness Day) που μνημονεύεται κάθε χρόνο την 1η Μαρτίου, είναι μια ημέρα με σκοπό να γνωρίσει ο κόσμος τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τον αυτο-τραυματισμό αλλά και να βοηθήσει όλους εκείνους που βρίσκονται σε ανάγκη. Μια πορτοκαλί κορδέλα, που αντιπροσωπεύει ένα σημάδι ελπίδας για ένα πρόβλημα που συχνά παρερμηνεύεται – όπως είναι ο αυτο-τραυματισμός – αποτελεί το σύμβολο της ημέρας.
Αυτο-τραυματισμός είναι η σκόπιμη πράξη πρόκλησης σωματικής βλάβης στον εαυτό και αποτελεί ένα πολύ σοβαρό σημάδι συναισθηματικής αναστάτωσης. Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, Πέμπτη Έκδοση (DSM-5), ο αυτο-τραυματισμός αναγνωρίζεται ως διαταραχή μη-αυτοκτονικού τραυματισμού (nonsuicidal self-injury disorder -NSSID), καθώς αυτές οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές πραγματοποιούνται χωρίς να υπάρχει η πρόθεση της αυτοκτονίας. Οι έφηβοι βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για πρόκληση αυτο-τραυματισμών καθώς πολλές μελέτες αναφέρουν πως περίπου το 15% των εφήβων και το 17-35% των φοιτητών έχουν προκαλέσει τραυματισμούς στους εαυτούς τους.
Οι άντρες και οι γυναίκες παρουσιάζουν παρόμοια ποσοστά συμπεριφορών αυτο-τραυματισμού. Το κόψιμο, τα γδάρσιμο, η φαρµακευτική αυτοθεραπεία, το ακραίο ξύσιμο ή το κάψιμο, όπως και το κοπάνημα σε τοίχους για την πρόκληση πόνου αποτελούν παραδείγματα αυτο-τραυματισμού. Άλλες συμπεριφορές περιλαμβάνουν την κατάποση τοξικών χημικών, το ακραίο τσίμπημα στο δέρμα, το τράβηγμα μαλλιών και τη σκόπιμη παρέμβαση για την μη επούλωση πληγών.
Στατιστικά Στοιχεία
| Κάθε χρόνο, 1 στις 5 γυναίκες και 1 στους 7 άντρες παρουσιάζουν συμπεριφορές αυτο-τραυματισμού |
| Το 90% των ατόμων που εμπλέκονται με τον αυτο-τραυματισμό ξεκινούν κατά τη διάρκεια της εφηβείας ή των προ-εφηβικών χρόνων |
| Σχεδόν το 50% των ατόμων που αυτο-τραυματίζονται έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά |
| Οι γυναίκες αποτελούν το 60% των ατόμων που παρουσιάζουν συμπεριφορές αυτο-τραυματισμού |
| Περίπου το 50% των ατόμων που αυτο-τραυματίζονται ξεκινούν στην ηλικία των 14 ετών και συνεχίζουν και στα 20 τους χρόνια. |
| Πολλά άτομα που αυτο-τραυματίζονται έχουν αναφέρει πως έμαθαν πως να το κάνουν από φίλους τους ή από ιστοσελίδες που σχετίζονται με τον αυτο-τραυματισμό ή από τα κοινωνικά δίκτυα. |
| Περίπου 2 εκατομμύρια περιπτώσεις αυτο-τραυματισμών καταγράφονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. |
Όλα τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία προέρχονται από αξιόπιστες πηγές ωστόσο τα ακριβή ποσοστά είναι δύσκολο να αναγνωριστούν διότι τα άτομα που αυτο-τραυματίζονται αποκρύπτουν την συμπεριφορά τους.
Ποια είναι τα αίτια του αυτοτραυματισμού;
Οι υποβόσκουσες αιτίες του αυτο-τραυματισμού μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωριστούν χωρίς διεξοδική αξιολόγηση και θεραπεία. Πολλοί έφηβοι που εμπλέκονται σε αυτο-τραυματική συμπεριφορά έχουν σοβαρό συναισθηματικό πόνο και δεν διαθέτουν τις κατάλληλες ικανότητες αντιμετώπισης. Πρόκειται για μια παρορμητική πράξη που ρυθμίζει τη διάθεση καθώς το άτομο προσπαθεί να ξεπεράσει τον θυμό, θλίψη, τον ψυχικό πόνο ή την απογοήτευση που υποβόσκουν. Τα άτομα που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο αυτο-τραυματισμού, βίωσαν κάποιο τραύμα, παραμέληση ή κακοποίηση στο παρελθόν και χρησιμοποιούν αυτήν την αυτο-καταστροφική συμπεριφορά για να κρύψουν ή να εκφράσουν τα καταπιεσμένα συναισθήματά τους. Ο αυτο-τραυματισμός συνδέεται στενά με άλλες διαταραχές, συγκεκριμένα, με την μεθοριακή διαταραχή της προσωπικότητας (BPD) και τις διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία και η νευρική βουλιμία. Περίπου το 70% των ατόμων με οριακή διαταραχή της προσωπικότητας και περίπου το 30% των γυναικών με διατροφικές διαταραχές παρουσιάζουν συμπεριφορές αυτο-τραυματισμού. Ο αυτο-τραυματισμός έχει επίσης συνδεθεί με την κατάθλιψη, το άγχος και την αυτοκτονία, ωστόσο τα στατιστικά για αυτές τις συνυπάρχουσες διαταραχές δεν έχουν ακόμη προσδιοριστεί.
Υπάρχουν πολλοί τύποι διαθέσιμων θεραπειών, συμπεριλαμβανομένης της ψυχοθεραπείας και της κοινωνικής υποστήριξης. Στις προσεγγίσεις της ψυχοθεραπείας περιλαμβάνεται η διαλεκτική συμπεριφορική θεραπεία (DBT) που επικεντρώνεται στον έλεγχο των σκέψεων και των παρορμήσεων και στην κατανόηση της αλληλεπίδρασης των ατόμων με το περιβάλλον και τις σχέσεις τους. Η κοινωνική υποστήριξη είναι πολύ σημαντική για την θεραπεία του αυτο-τραυματισμού γιατί τα άτομα χρειάζονται να λαμβάνουν αγάπη και ενδιαφέρον από την οικογένεια και τους φίλους τους. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του αυτο-τραυματισμού, ωστόσο μπορεί να συνταγογραφούνται φάρμακα για τη θεραπεία της υποβόσκουσας ψυχολογικής διαταραχής όπως η κατάθλιψη ή το άγχος.
Πηγές: centerfordiscovery.com, lifesigns.org.uk
Απόδοση/Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
