Ανάγκη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στις νέες και στους νέους
για τα θέματα αναπαραγωγικής υγείας
Δικαίωμα η υγιής αναπαραγωγική και σεξουαλική ζωή για όλες και όλους
Ως αναπαραγωγική υγεία ορίζεται η κατάσταση της πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία της ασθένειας ή αναπηρίας, σε όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με το αναπαραγωγικό σύστημα, τις λειτουργίες και τις διαδικασίες του. Η αναπαραγωγική υγεία περιλαμβάνει τη σεξουαλική υγεία, σκοπός της οποίας είναι η βελτίωση της ζωής και των προσωπικών σχέσεων, καθώς και το δικαίωμα των γυναικών και των ανδρών να ενημερώνονται και να έχουν πρόσβαση σε ασφαλείς, αποτελεσματικές, προσιτές και αποδεκτές μεθόδους οικογενειακού προγραμματισμού της επιλογής τους, όπως και άλλες μεθόδους της επιλογής τους για τη ρύθμιση της γονιμότητάς τους.
Στην Ελλάδα, ήδη από το 1986, με το νόμο 1609/86 για την «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασία της υγείας της γυναίκας και άλλες διατάξεις», διασφαλίζεται το δικαίωμα των γυναικών στην αυτοδιάθεση του σώματός τους και ενισχύεται η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους μέσω της αναπαραγωγής από επιλογή και όχι από τύχη, πράγμα που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προαγωγή της υγείας των γυναικών. Δεν αρκεί όμως μόνο η έκδοση ενός νόμου για την εκπαίδευση του γενικού πληθυσμού πάνω σε ζητήματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας.
Κι αυτό, γιατί το δικαίωμα περί «της πληροφόρησης και της εκπαίδευσης σε σχέση με τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία για όλα τα άτομα, συμπεριλαμβανομένης και της πρόσβασης σε ολοκληρωμένη πληροφόρηση για τα οφέλη, τους κινδύνους και την αποτελεσματικότητα όλων των μεθόδων ρύθμισης της γονιμότητας, ώστε όλες οι αποφάσεις να λαμβάνονται με βάση ολοκληρωμένη, ελεύθερη και πληροφορημένη συγκατάθεση του ατόμου» του Χάρτη για τα Σεξουαλικά και Αναπαραγωγικά Δικαιώματα της Διεθνούς Ομοσπονδίας Οικογενειακού Προγραμματισμού (Δ.Ο.Ο.Π./ IPPF), φαίνεται ότι δεν υλοποιείται στην πράξη.
Ειδικότερα, στη χώρα μας παρουσιάζεται μια ιδιοτυπία όσον αφορά την εννοιολογική αντίληψη γύρω από τις αμβλώσεις και το πώς τελικά γίνεται αντιληπτή η αντισύλληψη. Η ιδιοτυπία αυτή έγκειται στο ότι οι εκτρώσεις θεωρείται ότι αποτελούν μέσο αντισύλληψης και οικογενειακού προγραμματισμού, με συνέπεια η έκτρωση να αποτελεί μέσο ελέγχου του αριθμού των γεννήσεων σε μια οικογένεια.
Ως εκ τούτου, η συστηματική έλλειψη διαπαιδαγώγησης των παιδιών, των νέων και της κοινής γνώμης, γενικότερα, πάνω σε ζητήματα σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας, οδηγούν στην εμφάνιση τραγικών περιστατικών, όπως αυτών που βγήκαν στο φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες. Απόρροια της παραπάνω έλλειψης, είναι τα κρούσματα εγκατάλειψης βρεφών και η οδήγησή τους στο θάνατο. Την ίδια στιγμή, οι ριψοκίνδυνες γέννες νεαρών γυναικών απουσία ιατρικής βοήθειας, συνιστούν μια ιδιαίτερα επικίνδυνη πρακτική, τόσο για την υγεία της γυναίκας, όσο και του κυοφορούμενου βρέφους.
Περαιτέρω, οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες ή η έλλειψη επιθυμίας μιας γυναίκας για την μητρότητα και τη συνεπακόλουθη ανάληψη ευθυνών, ακόμη και αν έχει γεννήσει ένα παιδί, η κυριαρχία του φόβου ή/ και οι ακόμη κρατούσες, συντηρητικές και αναχρονιστικές απόψεις, που δεν επιθυμούν τη γέννηση ενός μωρού, αν αυτή είναι εκτός γάμου, χρήζουν της σοβαρής προσήλωσης όλων μας και συνάμα της άρτιας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από αυτές τις θεματικές.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν γίνει ήδη δεκτές οι προτάσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) για την ένταξη της σεξουαλικής αγωγής και των θεμάτων ισότητας ως αυτοτελές γνωστικό αντικείμενο διδασκαλίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, φορείς με τους οποίους η ΓΓΙΦ συνεργάζεται σε σταθερή και διαρκώς ανανεωμένη βάση.
Επίσης, συνεχίζεται απρόσκοπτα η συνεργασία της ΓΓΙΦ με το Νοσοκομείο «Έλενα Βενιζέλου» και το γραφείο Αγωγής Υγείας για το «Πρόγραμμα Ευαισθητοποίησης μαθητών/τριών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε θέματα αναπαραγωγικής και σεξουαλικής υγείας».
Τέλος, η ΓΓΙΦ, ως ο αρμόδιος κυβερνητικός φορέας για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση πολιτικών και δράσεων για τα ζητήματα που άπτονται της έμφυλης ισότητας, θα επιδιώξει και επιπρόσθετες συνέργιες και θα προβεί σε παρεμβάσεις σε οριζόντιο επίπεδο, προκειμένου να εμπεδωθεί με όρους συνείδησης η αναγκαιότητα του δικαιώματος σε μια υγιή αναπαραγωγική και σεξουαλική ζωή για όλους και όλες ανεξαιρέτως.
Διότι, ο στόχος προσανατολίζεται στη δημιουργία μιας πραγματικά ενημερωμένης ελληνικής κοινωνίας, που θα είναι απαλλαγμένη από «ταμπού», στερεότυπα και θρησκοληψίες σχετικά με την αυτοδιάθεση του ανθρωπίνου σώματος και τις λειτουργίες του.
