Με αφορμή σχετικές αναφορές πολιτών, ο Συνήγορος του Πολίτη προχώρησε σε επιτυχημένη παρέμβαση προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) και τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) για τις κατασχέσεις από τραπεζικές καταθέσεις ποσών προερχόμενων από ακατάσχετα προνοιακά επιδόματα ή από άλλες ακατάσχετες κοινωνικές παροχές.
Δ ιευκρινίζεται ότι στα ακατάσχετα προνοιακά επιδόματα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η εισοδηματική ενίσχυση του Προγράμματος «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης» (ΚΕΑ), το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ , το επίδομα θέρμανσης και τα έκτακτα βοηθήματα που χορηγούνται από Δήμους στους οικονομικά αδύναμους και πολύτεκνους σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Στις λοιπές ακατάσχετες κοινωνικές παροχές περιλαμβάνεται και το ακατάσχετο κατά νόμο μέρος των συντάξεων.
Στις περισσότερες εξετασθείσες περιπτώσεις, οι κατασχέσεις συντελέστηκαν εν αγνοία των δικαιούχων των ακατάσχετων παροχών. Για παράδειγμα, είτε ο οφειλέτης για τον οποίο επιβλήθηκε κατάσχεση ήταν όχι ο δικαιούχος της ακατάσχετης παροχής αλλά συγγενής του ή άλλος τρίτος συνδικαιούχος στον τραπεζικό λογαριασμό, είτε η ατομική ειδοποίηση του ΚΕΑΟ στάλθηκε προς παλαιά διεύθυνση του οφειλέτη, που είχε ορθά καταχωρηθεί στα σχετικά μητρώα κατά τον χρόνο δημιουργίας της οφειλής, αλλά στη συνέχεια έπαυσε να ισχύει. Εξαιτίας δε της ανυπαίτιας άγνοιάς τους, οι δικαιούχοι των ακατάσχετων παροχών δεν είχαν δηλώσει ως ακατάσχετο τον κρίσιμο τραπεζικό λογαριασμό.
Ο Συνήγορος του Πολίτη απηύθυνε σχετικό γενικού περιεχομένου έγγραφο προς το ΚΕΑΟ και τον ΕΦΚΑ, σημειώνοντας ότι τίθεται ζήτημα παραβίασης των διατάξεων που προβλέπουν το ακατάσχετο των εν λόγω επιδομάτων και λοιπών παροχών, εξαιτίας του ότι δεν είχε θεσπιστεί από τη διοίκηση διαδικασία ανάκτησης από τους δικαιούχους των ποσών καταθέσεων από ανάλογες παροχές. Επιπλέον, τονίστηκε ότι η έλλειψη ανάλογης θεσπισμένης διαδικασίας έθετε σε κίνδυνο την ίδια την αξιοπρεπή διαβίωση των δικαιούχων των παροχών αυτών, για την διασφάλιση της οποίας υφίστανται οι διατάξεις περί ακατασχέτου.
Ο Συνήγορος του Πολίτη πρότεινε στον ΕΦΚΑ και το ΚΕΑΟ την έκδοση έγγραφων οδηγιών ώστε να διασφαλίζεται η επιστροφή των κατασχεθέντων ποσών στο νόμιμο δικαιούχο της ακατάσχετης κοινωνικής παροχής, μετά από αίτησή του. Ανταποκρινόμενη η Κεντρική Υπηρεσία του ΚΕΑΟ εξέδωσε έγγραφο προς όλες τις αρμόδιες Περιφερειακές Υπηρεσίες με το οποίο καθιερώθηκε συγκεκριμένη διαδικασία για τον περιορισμό της κατάσχεσης και την επιστροφή των ακατάσχετων ποσών στον θιγέντα δικαιούχο, μετά από αίτησή του, συνοδευόμενη από ανάλογα δικαιολογητικά.
Έγγραφο ΣτΠ – Κατασχέσεις Ακατάσχετων Κοινωνικών Παροχών
