Στην συνεδρίαση της Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Παρασκευή, 1/6/2018) με θέμα «Ανεργία νέων – Πολιτικές καταπολέμησης» παρευρέθηκα μαζί με τον Υφυπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Αθανάσιο Ηλιόπουλο, τον Γενικό Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Παυσανία – Ανδρέα Παπαγεωργίου και τον Υπεύθυνο Γραμματέα Νέων της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕΕ) Ιωάννη Πούπκο, όπου ενημερώσαμε τα μέλη της επιτροπής για τις πολιτικές καταπολέμησης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Κοινό σημείο όλων των ομιλητών ήταν ότι οι Νέοι της Ελλάδας δεν πάσχουν από μόρφωση, πτυχία και δεξιότητες.
Ο Υφυπουργός Εργασίας Α. Ηλιόπουλος ανέπτυξε το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την καταπολέμηση της ανεργίας. Επεσήμανε τα μέχρι τώρα προβλήματα και τα βήματα που θα πρέπει να γίνουν.
Ο Γ.Γ.Δια Βίου Μάθησης Π. Παπαγεωργίου επεσήμανε ότι μέχρι τώρα έχει εμποδιστεί η ελευθερία πρωτοβουλίας των Νέων. Επίσης ότι η ποιότητα στον χώρο εργασίας είναι πολύ σημαντική.
Ο Γραμματέας Νέων της ΓΣΕΕ Ι. Πούπκος με την σειρά του είπε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι στην αγορά εργασίας ζητούν νέους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για εργασία που απαιτεί γνώσεις απόφοιτου λυκείου με αμοιβή απόφοιτου γυμνασίου.
Ακολουθεί ολόκληρη η παρέμβασή μου:
«Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση και σας συγχαίρω για την επιλογή του θέματος. Δεν νομίζω ότι υπάρχει σημαντικότερο από αυτό. Από κάθε άποψη: πολιτική, κοινωνική, οικονομική. Δεν χρειάζεται να πω τα γνωστά «κλισέ», πως οι νέοι είναι το μέλλον και η ελπίδα μιας χώρας, κι ότι όταν αυτοί απελπίζονται ή αποφασίζουν να την εγκαταλείψουν η χώρα δεν έχει ούτε μέλλον ούτε ελπίδα. Αυτά είναι αυτονόητα πράγματα. Κι όταν τα αναμασάμε εμείς οι πολιτικοί, μάλλον εκνευρίζουμε τους νέους, παρά τους παρηγορούμε. Κι αυτός ο εκνευρισμός μετριέται, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε όλη την Ε.Ε. Σε έρευνες των υπηρεσιών της Ε.Ε. φάνηκε ότι οι μακροχρόνια άνεργοι νέοι μέχρι 25 ετών, όχι μόνο έχουν τη μεγαλύτερη απαισιοδοξία για το μέλλον, αλλά και τον χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στους θεσμούς και στις κυβερνήσεις της Ε.Ε. Σ’ αυτές της μετρήσεις υπάρχει μια ηχηρή προειδοποίηση της νεολαίας: Κάντε κάτι τώρα!
Νομίζω ότι πρέπει να πούμε ξεκάθαρα μεταξύ μας και προς τους δανειστές και εταίρους μας: όσο η ανεργία των νέων είναι στο 45%, όσο η μακροχρόνια ανεργία των νέων στην Ελλάδα είναι πάνω από το 20%, η υψηλότερη στην Ε.Ε., δεν πρόκειται να υπάρξει στέρεη και ανθεκτική στον χρόνο ανάπτυξη. Αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, η απόλυτη προτεραιότητα οποιουδήποτε αναπτυξιακού σχεδίου.
Το κακό είναι ότι, αν και τα μεγέθη στην Ελλάδα είναι πολύ πιο τραγικά και ξέρουμε τι τα προκάλεσε, στην ίδια τάση βρίσκονται τα μεγέθη και στο μεγαλύτερο μέρος της Ε.Ε., φυσικά κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο. Το παραδέχεται και η Κομισιόν και τα άλλα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. στα επίσημα κείμενά τους. Η ανεργία των νέων δεν παρακολουθεί την ανάκαμψη της απασχόλησης στην Ε.Ε. και στην Ευρωζώνη. Είναι υπερδιπλάσια της συνολικής ανεργίας. Μετριέται στο 16,8% σε όλη την Ε.Ε. Και οι μακροχρόνια άνεργοι νέοι μέχρι 25 ετών, δηλαδή όσοι είναι άνεργοι πάνω από 12 μήνες, φτάνουν το 6%, όταν στο σύνολο του πληθυσμού η μακροχρόνια ανεργία είναι κάτω του 4%. Αλλά ακόμη κι εδώ φαίνεται πόσο βαθιά διχοτομημένη είναι η Ε.Ε. Στον χάρτη, έχουμε έναν «κόκκινο» Νότο, με νεανική μακροχρόνια ανεργία διπλάσια από τον μέσο όρο, κι έναν «πράσινο» Βορρά, αφού στη Γερμανία και στις σκανδιναβικές χώρες οι νέοι που είναι άνεργοι πάνω από 12 μήνες είναι κάτω από το 3%.
Έχει σημασία να ξέρουμε τη γενική εικόνα. Γιατί η νεανική ανεργία στην Ελλάδα είναι σε ακραία επίπεδα και χρειάζεται εξαιρετικά μέτρα, αλλά χρειάζονται και συνολικές λύσεις για να σταματήσει η Ε.Ε. να παράγει τεράστιες ανισότητες και ανισορροπίες ανάμεσα στα κράτη μέλη. Όλοι καταλαβαίνουμε ότι όσο η υψηλή ανεργία προκαλεί διαρροή εγκεφάλων και ειδικευμένων νέων από τον Νότο προς τον Βορρά, τόσο θα μεγαλώνει το χάσμα. Είναι ένας φαύλος κύκλος.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια η Ε.Ε. δεν είχε στην πραγματικότητα καμιά ειδική πολιτική για την απασχόληση των νέων. Οι γενικές χρηματοδοτήσεις για την κατάρτιση και την απασχόληση δεν προσαρμόζονταν στις ειδικές ανάγκες των νέων, που ειδικά στην Ελλάδα δεν πάσχουν από μόρφωση, πτυχία και δεξιότητες. Ξέρουμε ότι αυτές οι χρηματοδοτήσεις, που ελάχιστο κομμάτι τους έφτανε στους ενδιαφερόμενους, τροφοδότησαν ένα διαχρονικό σκάνδαλο κατασπατάλησης κοινοτικών και κρατικών πόρων.
Για πρώτη φορά το 2013 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χρησιμοποίησε ένα ειδικό εργαλείο για τη νεολαία, την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων που χρηματοδότησε τα γνωστά προγράμματα «Εγγύηση για τη Νεολαία». Οι επιδοτήσεις που δίνονταν στα κράτη μέλη έπρεπε να προσφέρουν σε κάθε νέο μια θέση εργασίας, κατάρτισης ή εκπαίδευσης σε τέσσερις μήνες από τη στιγμή που θα εγγραφόταν ως άνεργος. Η πρωτοβουλία αφορά νέους μέχρι 25 ετών και η συνολική χρηματοδότηση μέχρι το 2020 φτάνει τα 8,8 δις. ευρώ. Η κριτική που ασκήσαμε ως Αριστερά, αλλά και άλλες πολιτικές ομάδες σε αυτή την Πρωτοβουλία έχει δυο σκέλη: πρώτα, ότι τα χρήματα είναι λίγα για τα τουλάχιστον 5 εκατομμύρια νέων ανέργων στην Ε.Ε. Και έπειτα ότι τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται ενισχύουν την προσωρινή, μερική και ευέλικτη εργασία. Στην πράξη μεγαλώνουν την επισφάλεια στις εργασιακές σχέσεις των νέων.
Τον περασμένο Ιανουάριο στο Ευρωκοινοβούλιο ψηφίσαμε μια Έκθεση που αξιολογεί την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων και ζητεί στροφή στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας. Και ζητάει και αξιόπιστα στοιχεία για τα αποτελέσματά της. Η αλήθεια είναι ότι ούτε η Κομισιόν του κ. Γιούνκερ είναι ικανοποιημένη από τα αποτελέσματα της Πρωτοβουλίας. Λέει, για παράδειγμα, ότι από το 2014 και μετά περίπου 3,5 εκατομμύρια άνεργοι νέοι κάθε χρόνο σε όλη την Ε.Ε. μπαίνουν στα προγράμματά της. Αλλά μόνο το 40% δέχεται μια πρόταση για δουλειά ή κατάρτιση μέσα στο τετράμηνο, που ήταν η βασική ιδέα της Πρωτοβουλίας. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αυτά τα λίγα κονδύλια μένουν αζήτητα. Κι έτσι, η Κομισιόν και το Συμβούλιο έχουν το πρόσχημα να αρνούνται συνολική αύξηση των κονδυλίων, που θα ήταν πολύτιμη για χώρες με πολύ ψηλή ανεργία νέων, όπως η Ελλάδα.
Το επόμενο διάστημα στο Ευρωκοινοβούλιο έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάτι σημαντικό. Θα συζητήσουμε τη διάσταση της ανεργίας στην Ευρωζώνη ως στοιχείο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, που είναι η διαδικασία με την οποία επιτηρείται κάθε οικονομία της Ε.Ε. Θέλω να σας θυμίσω ότι η ανεργία στην Ευρωζώνη απασχολεί ιδιαίτερα και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία μάλιστα θεωρεί ότι η πραγματική ανεργία, το κενό απασχόλησης όπως το ονομάζει, είναι διπλάσια από αυτή που μετριέται. Και αυτό αφορά πολύ περισσότερο τη νεολαία. Το επόμενο διάστημα, λοιπόν, θα συζητήσουμε στο Ευρωκοινοβούλιο μια «Έκθεση Πρωτοβουλίας», όπως την ονομάζουμε, για το πώς η ανεργία θα αποτελέσει ιδιαίτερη διάσταση όταν ελέγχονται οι οικονομικές επιδόσεις μιας χώρας. Κρατάω μικρό καλάθι για τα αποτελέσματα. Γιατί σε μιαν ανάλογη έκθεση που ψηφίστηκε πριν δυο μήνες, για τους κοινωνικούς δείκτες στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, οι σημαντικότερες τροπολογίες που είχαμε προτείνει η Αριστερά, οι Σοσιαλιστές και οι Πράσινοι καταψηφίστηκαν από τις άλλες ομάδες. Παρότι το νόημα είναι πολύ απλό: δεν μπορεί σε μια χώρα να της επιβάλλονται μέτρα για το έλλειμμα και το χρέος χωρίς να μετριέται τι επιπτώσεις θα έχουν στις κοινωνικές παροχές, στις συντάξεις, στην πρόνοια. Και στην ανεργία, και την ανεργία των νέων, πολύ περισσότερο.
Κι εδώ νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να υποστηριχθεί μια πρόταση ελληνική που είχε συγκεντρώσει το ενδιαφέρον και πολλών ευρωβουλευτών και πολλών κρατών μελών – την είχε διατυπώσει η πρώην αναπληρώτρια υπουργός Ράνια Αντωνοπούλου και είχε υποστηριχτεί από την Επιτροπή Απασχόλησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Πολύ χοντρικά θα πω ότι η πρόταση αυτή ζητούσε οι χώρες με νεανική και μακροχρόνια ανεργία πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης να μπορούν να εξαιρούν από τον υπολογισμό του ελλείμματος κατά το Σύμφωνο Σταθερότητας τις δαπάνες που κάνουν για θέσεις εργασίας και για κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. Κι ακόμη, ζητούσε το 5% του Ταμείου Γιούνκερ να δεσμεύεται αποκλειστικά σε δαπάνες για την απασχόληση. Από τις απαντήσεις που μου έδωσε η Κομισιόν σε σχετική ερώτηση φαίνεται ότι αυτή την πρόταση υπάρχει διάθεση να τη συζητήσουν. Και πρέπει να βρούμε κι εμείς ως βουλευτές και ευρωβουλευτές, και η κυβέρνηση, τρόπους να προωθηθεί.
Δεν θέλω να σας κουράσω άλλο. Υπάρχουν πολλά πράγματα από αυτά που συζητούνται στο Ευρωκοινοβούλιο που επηρεάζουν την ανεργία των νέων, αλλά καθένα από αυτά θέλει μια ξεχωριστή συζήτηση. Για παράδειγμα, η Οδηγία για την εξισορρόπηση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής και η ενθάρρυνση μιας μείωσης των ωρών εργασίας χωρίς μείωση αποδοχών θα δημιουργούσε πολλές θέσεις εργασίας για τους νέους ανθρώπους. Και θα τους επέτρεπε να σχεδιάσουν τη ζωή τους, να κάνουν σχέδια για το μέλλον, να κάνουν οικογένεια. Πρέπει να καταλάβουμε ότι όλα είναι μια αλυσίδα. Νέοι χωρίς δουλειά σημαίνει λιγότεροι πόροι στα ασφαλιστικά ταμεία και στις συντάξεις. Σημαίνει λιγότερη ανάπτυξη, γήρανση του πληθυσμού κι ένα σωρό άλλα προβλήματα που είναι οι κρίσεις του μέλλοντός μας. Αλλά θέλω να είμαστε αισιόδοξοι ότι βγαίνοντας από την κρίση των οκτώ χρόνων και τα μνημόνια θα έχουμε περισσότερες ευκαιρίες να σχεδιάσουμε ένα καλύτερο μέλλον για τους νέους, αλλά και με τους νέους, που πρέπει να έχουν λόγο σε όλα αυτά.»
Πηγή: kkuneva.eu
