“Λέξεις που έχουν σημασία”: Γλωσσάριο για την δημοσιογραφία στην Κύπρο

Στις 10 Ιουλίου στη Λευκωσία, το Γραφείο του Εκπροσώπου του ΟΑΣΕ για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης (RFOM) σε συνεργασία με το Δίκτυο Ηθικής Δημοσιογραφίας (ΕΔΔ) και τρεις δημοσιογραφικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων των θυγατρικών της EFJ Basin Sen και της Ένωσης Συντακτών Κύπρου, δημοσίευσε το “Λέξεις που έχουν σημασία”, ένα τρίγλωσσο γλωσσάρι στα αγγλικά, ελληνικά και τουρκικά, για να απαριθμήσει τις φράσεις και τα λόγια που χρησιμοποιούν οι δημοσιογράφοι στις κοινότητες, και οι οποίες μπορούν να χαρακτηριστούν ως ευαίσθητες.

Το γλωσσάρι προέκυψε από μια κοινή προσπάθεια μεταξύ των οργανώσεων για την ελαχιστοποίηση της ρητορικής μίσους στη δημοσιογραφία, καθώς και την προσπάθεια να ξεπεραστούν οι μακρόχρονες εντάσεις μεταξύ των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κοινοτήτων. Το εγχειρίδιο βασίστηκε στην εμπειρογνωμοσύνη των συνεργαζόμενων οργανώσεων και στην έντονη αίσθηση της κοινής ευθύνης για την αντιμετώπιση της πρόκλησης του προσδιορισμού των καταχωρίσεων και της εξεύρεσης πιθανών εναλλακτικών λύσεων, υπό την καθοδήγηση των εμπειρογνώμονα Aidan White, Προέδρου του Δικτύου Ηθικής Δημοσιογραφίας.

Το βιβλιάριο «Λέξεις που έχουν σημασία: Γλωσσάριο για τη δημοσιογραφία στην Κύπρο» αποσκοπεί στην ενθάρρυνση δημοσιογραφικού λόγου ευαίσθητου και προσεκτικού. Επισημαίνει μερικές λέξεις και φράσεις, που θεωρούνται από πολλούς ως αρνητικές ή προκατειλημμένες. Και αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου διαλόγου με τη συμμετοχή συντεχνιών, σωμάτων ρύθμισης του Τύπου και νέων δημοσιογράφων.

Οι συγγραφείς (εκ των οποίων είμαι ένας, και υπεύθυνος για την επιμέλεια της αγγλικής εκδοχής) έχουν εμπειρική γνώση των οδυνηρών πραγματικοτήτων της Κύπρου. Τονίζουν ότι το γλωσσάρι δεν συνιστά προσπάθεια επιβολής λογοκρισίας ή προσπάθεια εκφοβισμού δημοσιογράφων ή αρχισυντακτών, δεν αποτελεί μια λίστα απαγορευμένων λέξεων, ούτε είναι άσκηση πολιτικής ορθότητας. Είναι απλώς μια μετριοπαθής προσπάθεια συνδρομής στους δημοσιογράφους και στα ΜΜΕ για να κάνουν τη δουλειά τους πιο αποτελεσματικά και για να ανοίξουν μια συζήτηση εντός των αιθουσών σύνταξης ειδήσεων για την αντίληψη της προκατάληψης στον τρόπο που λειτουργεί η δημοσιογραφία.  Aidan White

Πηγή: http://politis.com.cy/article/glossari-ke-dimosiografia-tou-aidan-white

Η έκδοση αποτελεί κεντρικό μέρος του Κυπριακού Διαλόγου, το οποίο σε λιγότερο από 2 χρόνια κατόρθωσε να ενώσει τα τοπικά σωματεία των μέσων ενημέρωσης για να υπογράψουν ένα μνημόνιο συμφωνίας και να εμπλέξουν τους νέους δημοσιογράφους και στις δύο κοινότητες σε ανταλλαγή νέων για να αποκτήσουν την εμπειρία της εργασίας στην αντίθετη κοινότητα και να συντάξουν ερευνητικό έργο κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην άλλη πλευρά του νησιού.

Το γλωσσάριο καταρτίστηκε από εξουσιοδοτημένες επιτροπές δεοντολογίας στην Κύπρο, οι οποίες προσδιόρισαν τις λέξεις και την ορολογία που μπορεί να κάνουν την άλλη κοινότητα να αισθάνεται άβολα. “Το γλωσσάριο δεν θα απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις, αλλά θα ξεκινήσει διάλογο και συζήτηση μεταξύ των δημοσιογράφων των δύο κοινοτήτων”, σχολιάζει ο Ali Kişmir.

“Το γλωσσάρι έχει συνταχθεί, γραφτεί, επιμεληθεί και κυκλοφορήσει από δημοσιογράφους και μόνο. Δεν υπάρχουν πολιτικά δακτυλικά αποτυπώματα στο έγγραφο, το οποίο χαιρετίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων, από το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου και από 60 δημοσιογραφικές ενώσεις που συμμετέχουν στο Δίκτυο Ηθικής Δημοσιογραφίας, καθώς επίσης και από τον ειδικό εισηγητή για την Ελευθερία της Έκφρασης του ΟΗΕ. 

Το γλωσσάρι ανήκει στο μεγάλο όγκο ηθικών οδηγιών, εγχειριδίων, εκπαιδευτικού υλικού και πρακτικών συμβουλών για τη σύνταξη ρεπορτάζ, που βρίσκονται σε κάθε σοβαρό τμήμα ειδήσεων, καλύπτοντας τα πάντα, από τις προκλήσεις που θέτει σε δημοσιογράφους η κάλυψη εκφράσεων μίσους και ρατσιστικού λόγου, μέχρι το πώς ασκείται η δημοσιογραφία με επιμέλεια και ευαισθησία όσον αφορά στα δικαιώματα των παιδιών και άλλων ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας. Καμία από αυτές τις ηθικές οδηγίες δεν αποτελεί λογοκρισία.”Aidan White

Πηγή: http://politis.com.cy/article/glossari-ke-dimosiografia-tou-aidan-white

Η έκδοση θα ενεργήσει ως εργαλείο αναφοράς για τους δημοσιογράφους που θα μπορούν να χρησιμοποιούν καθημερινά εντελώς εθελοντικά, χωρίς επιβολή ή περιορισμό στη χρήση των τυπικών λέξεων, αλλά, αντίθετα, προσφέροντας εξηγήσεις του γιατί και πώς η χρήση ορισμένων λέξεων μπορεί να γίνουν αντιληπτές από την άλλη κοινότητα. Το γλωσσάριο στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των επιπτώσεων της γλώσσας που χρησιμοποιείται από τους δημοσιογράφους και τους βοηθά στη διαμόρφωση ενός νέου τοπίου πληροφόρησης στην Κύπρο. Η υιοθέτηση του γλωσσάριου στην καθημερινή δημοσιογραφία μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση μεταξύ των κοινοτήτων και να βελτιώσει την ποιότητα της δημοσιογραφίας, με βάση την προσέγγιση πώς τα πλουραλιστικά μέσα ενημέρωσης, η δεοντολογική και ποιοτική δημοσιογραφία είναι απαραίτητα σε κάθε κοινωνία.

“Λέξεις που έχουν σημασία”: Γλωσσάριο για την δημοσιογραφία στην Κύπρο

Πηγή: europeanjournalists.org/mediaagainsthate

Απόδοση/Επιμέλεια : Τομπέα Ελένη

socialpolicy.gr