Το φετινό παγκόσμιο θέμα “Αλλάξτε τους κανόνες” (Change the Rules), της Παγκόσμιας Ημέρας για την Αξιοπρεπή Εργασία 2018 (δείτε επίσης: Παγκόσμια Ημέρα για την Αξιοπρεπή Εργασία 2017: Ο κόσμος χρειάζεται αύξηση μισθών), υπογραμμίζει τη βαθιά εδραιωμένη αδικία του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, παράλληλα με τη συρρίκνωση του δημοκρατικού χώρου και την επιδείνωση των εργασιακών δικαιωμάτων σε πολλές χώρες, όπως τεκμηριώνεται και στον Παγκόσμιο Δείκτη Δικαιωμάτων της ITUC (International Trade Union Confederation).
Σύμφωνα με τον ετήσιο Παγκόσμιο Δείκτη Δικαιωμάτων της ITUC, η συρρίκνωση του δημοκρατικού χώρου για τους εργαζόμενους και η ανεξέλεγκτη εταιρική απληστία αυξάνονται. Ο αριθμός των χωρών με αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις εργαζομένων αυξήθηκε από 44 το 2017 σε 59 το 2018 και η ελευθερία του λόγου περιορίστηκε σε 54 χώρες.
“Η δημοκρατία δέχεται επίθεση σε χώρες που αποτυγχάνουν να εγγυηθούν το δικαίωμα του λαού να οργανώνεται, να μιλάει και να αναλαμβάνει δράση. Η Βραζιλία ψήφισε νόμους που καταργούν την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, η Κίνα περιόρισε την ελευθερία του λόγου και η Ινδονησία χρησιμοποίησε τον στρατό για την καταστολή εργατικών διεκδικήσεων”, δήλωσε η Sharan Burrow, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Συνδικάτων.
Περισσότερες χώρες αποκλείουν εργαζόμενους από το εργατικό δίκαιο – από τους διακινούμενους εργαζόμενους, υπαλλήλους του δημόσιου τομέα έως εργαζομένους σε πλατφόρμες επιχειρήσεων, με το 65% των χωρών να αποκλείει ολόκληρες κατηγορίες εργαζομένων από την εργατική νομοθεσία.
“Η αξιοπρεπής εργασία και τα δημοκρατικά δικαιώματα έγιναν ασθενέστερα σε όλες σχεδόν τις χώρες, ενώ η ανισότητα συνέχισε να αυξάνεται. Αυτό οφείλεται στην εξωφρενική συμπεριφορά πολλών πολυεθνικών εταιρειών, όπως η Samsung, της οποίας οι πρακτικές κατά των συνδικάτων αρνούνται στους εργαζομένους την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και τα δικαιώματα συλλογικής διαπραγμάτευσης, όπως δείχνουν εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας που κατασχέθηκαν από τα γραφεία τους στην Κορέα. Και η εταιρική δύναμη της Amazon συνεχίζει να αυξάνεται ανεξέλεγκτα, από τη μεταχείριση των εργαζομένων ως ρομπότ, έως την απειλή να σταματήσει την επέκτασή της στο Σιάτλ λόγω φορολογικών προτάσεων για τη δημιουργία οικονομικά προσιτής στέγασης”, δήλωσε η Burrow.
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Δικαιωμάτων της ITUC για το 2018 κατατάσσει 142 χώρες έναντι 97 διεθνώς αναγνωρισμένων δεικτών για να εκτιμήσει κατά πόσον τα δικαιώματα των εργαζομένων προστατεύονται καλύτερα από το νόμο αλλά και στην πράξη.
Τα κύρια ευρήματα της έκθεσης περιλαμβάνουν:
| Το 65% των χωρών αποκλείει ορισμένες ομάδες εργαζομένων από την εργατική νομοθεσία.
Το 87% των χωρών παραβίασε το δικαίωμα της απεργίας. Το 81% των χωρών αρνείται σε μερικούς ή σε όλους τους εργαζόμενους τη συλλογική διαπραγμάτευση. Από τις 142 χώρες που ερωτήθηκαν, 54 αρνούνται ή περιορίζουν την ελευθερία του λόγου και την ελευθερία του συνέρχεσθαι. Ο αριθμός των χωρών στις οποίες οι εργαζόμενοι εκτίθενται σε σωματική βία και απειλές αυξήθηκε κατά 10% (από 59 σε 65) και περιλαμβάνει το Μπαχρέιν, την Ονδούρα, την Ιταλία και το Πακιστάν. Οι χώρες στις οποίες συλλαμβάνονται και κρατούνται εργαζόμενοι αυξήθηκαν από 44 το 2017 σε 59 το 2018. Συνδικαλιστές δολοφονήθηκαν σε εννέα χώρες: Βραζιλία, Κίνα, Κολομβία, Γουατεμάλα, Γουινέα, Μεξικό, Νίγηρα, Νιγηρία και Τανζανία. |
“Από τις επιθέσεις στις πολιτικές ελευθερίες, την αυθαίρετη σύλληψη, κράτηση και φυλάκιση εργαζομένων, τη διάβρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την αυξανόμενη ποινικοποίηση του δικαιώματος στην απεργία, αποκλείοντας τους εργαζόμενους από την προστασία της εργασίας, οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζομένων αυξάνονται. Πρόκειται για μια παγκόσμια απειλή για τη δημοκρατία και την ασφάλεια. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ενεργούν προς όφελος των εργαζομένων. Πρέπει να αλλάξουν τους κανόνες για να σταματήσουν τις παραβιάσεις και να θέσουν τέλος στην απληστία των εταιρειών “, δήλωσε η Burrow.
Η έκθεση κατατάσσει τις δέκα χειρότερες χώρες για τα δικαιώματα των εργαζομένων για το 2018: η Αλγερία, το Μπαγκλαντές, η Καμπότζη, η Κολομβία, η Αίγυπτος, η Γουατεμάλα, το Καζακστάν, οι Φιλιππίνες, η Σαουδική Αραβία και η Τουρκία.
Η Αϊτή, η Κένυα, η πΓΔΜ, η Μαυριτανία και η Ισπανία έχουν δει ότι την κατάταξη τους να επιδεινώνεται το 2018 με αύξηση των επιθέσεων κατά των δικαιωμάτων των εργαζομένων νομικά και πρακτικά.
Η Μέση Ανατολή και η Βόρεια Αφρική ήταν και πάλι η χειρότερη περιοχή για τη μεταχείριση των εργαζομένων, καθώς το σύστημα kafala στον Κόλπο εξακολουθεί να υποδουλώνει εκατομμύρια ανθρώπους. Η απόλυτη άρνηση των βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων παρέμεινε στη χώρα της Σαουδικής Αραβίας. Οι συγκρούσεις στη Λιβύη, την Παλαιστίνη, τη Συρία και την Υεμένη οδήγησαν στην καταστροφή του κράτους δικαίου και στην άρνηση του δικαιώματος για εύρεση αξιοπρεπούς εργασίας. Οι ειρηνικές διαμαρτυρίες καταπνίγηκαν βίαια και οι προσπάθειες για τη δημιουργία ανεξάρτητου εργατικού κινήματος συρρικνώθηκαν συστηματικά από τις αρχές της Αλγερίας και της Αιγύπτου.
Οι συνθήκες στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού έχουν επιδεινωθεί με την αύξηση της βίας, την ποινικοποίηση του δικαιώματος στην απεργία και την αύξηση των συλλήψεων, της κράτησης και της φυλάκισης των ακτιβιστών και των συνδικαλιστικών ηγετών. Και οι 22 χώρες της περιοχής παραβίασαν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και το δικαίωμα στην απεργία. Μαζικές απολύσεις εργαζομένων εξαιτίας της άσκησης των δικαιωμάτων τους πραγματοποιήθηκαν στην Ινδονησία, όπου 4.200 εργαζόμενοι απολύθηκαν από τον φορέα εκμετάλλευσης ορυχείων PT Freeport, στη Μυανμάρ, όπου απολύθηκαν 184 συνδικαλιστικά μέλη και την Καμπότζη, όπου απολύθηκαν 558 εργαζόμενοι μετά από απεργία στο εργοστάσιο ενδυμάτων της Gawon Apparel.
Στην Αφρική, εργαζόμενοι εκτέθηκαν σε σωματική βία στο 65% των χωρών της περιοχής. Οι διαμαρτυρίες στη Νιγηρία κατεπνίγησαν βίαια από το στρατό και ένας εργαζόμενος σκοτώθηκε από άγνωστους σκοπευτές κατά τη διάρκεια μιας απεργίας.
Στην Ευρώπη, το 58% των χωρών παραβίασε τα δικαιώματα συλλογικών διαπραγματεύσεων και τα τρία τέταρτα των χωρών παραβίασαν το δικαίωμα της απεργίας.
Η Αμερική εξακολουθεί να μαστίζεται από το διάχυτο κλίμα ακραίας βίας και καταπίεσης εναντίον εργαζομένων και μελών των συνδικάτων. Στην Κολομβία 19 συνδικαλιστές δολοφονήθηκαν πέρυσι – μια δραματική αύξηση από 11 συνδικαλιστές που δολοφονήθηκαν το προηγούμενο έτος.
Το ITUC συλλέγει στοιχεία για παραβιάσεις των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε όλο τον κόσμο, όσον αφορά την συνδικαλιστική συμμετοχή και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, για περισσότερα από 30 χρόνια. Αυτό είναι το πέμπτο έτος που η ITUC παρουσίασε τα ευρήματά της μέσω του Παγκόσμιου Δείκτη Δικαιωμάτων, θέτοντας μοναδικά και ολοκληρωμένα στο προσκήνιο, το πώς οι κυβερνητικοί νόμοι και οι επιχειρηματικές πρακτικές έχουν επιδεινωθεί ή βελτιωθεί τους τελευταίους 12 μήνες.
Οι τρεις παγκόσμιες τάσεις για τα δικαιώματα των εργαζομένων που προσδιορίζονται στον Παγκόσμιο Δείκτη Δικαιωμάτων του 2018 είναι η συρρίκνωση του δημοκρατικού χώρου, η ανεξέλεγκτη εταιρική επιρροή και η σημασία της νομοθεσίας.
“Η δύναμη της δημοκρατίας για την αλλαγή των κανόνων εκδηλώθηκε με νεοεκλεγμένες κυβερνήσεις στην Ισλανδία, τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία που ενεργούν προς το συμφέρον των εργαζομένων, με νόμους για τη μείωση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων, και νόμους που παρέχουν αμειβόμενη άδεια λόγω ενδοικογενειακής βίας και αυξήσεις μισθών για τους εργαζόμενους στον τομέα της φροντίδας. Η πρόκληση για τις κυβερνήσεις είναι να κυβερνούν για τους ανθρώπους και όχι για τα εταιρικά συμφέροντα και να θεσπίζουν νόμους που σέβονται τα διεθνή πρότυπα εργασίας και διατηρούν ανοιχτό το δημοκρατικό χώρο που δίνει στους εργαζομένους φωνή στην κοινότητά τους και στους χώρους εργασίας τους. Χωρίς αυτό, αντιμετωπίζουμε έναν ανασφαλή και κατακερματισμένο κόσμο”, δήλωσε η Burrow.
Ο Παγκόσμιος Δείκτης Δικαιωμάτων της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Συνδικάτων, κατατάσσει τις χώρες σύμφωνα με 97 δείκτες, με συνολικό σκορ, το οποίο κατατάσσει τις χώρες από το 1 έως το 5.
| 1 Σποραδικές παραβιάσεις δικαιωμάτων: 13 χώρες συμπεριλαμβανομένης της Ιρλανδίας και της Δανίας.
2 Επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις δικαιωμάτων: 23 χώρες συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Εσθονίας. 3 Τακτικές παραβιάσεις δικαιωμάτων: 26 χώρες συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας και της ΠΓΔΜ. 4 Συστηματικές παραβιάσεις δικαιωμάτων: 38 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αϊτής και της Κένυας. 5 Δεν υπάρχει εγγύηση δικαιωμάτων: 32 χώρες, μεταξύ των οποίων η Ονδούρα και η Νιγηρία. 5+ Καμία εγγύηση των δικαιωμάτων λόγω κατάρρευσης του κράτους δικαίου: 10 χώρες συμπεριλαμβανομένου του Μπουρούντι, της Παλαιστίνης, Συρίας και Υεμένης. |
Πηγή: ituc-csi.org
Απόδοση-Επιμέλεια: Τομπέα Ελένη
socialpolicy.gr
