«200 χρόνια από την Επανάσταση: Ποια είναι η σύγχρονη Ελλάδα;». Στο κρίσιμο αυτό ερώτημα επιχειρεί να δώσει απαντήσεις ένα πολυδιάστατο καλλιτεχνικό και επιστημονικό πρόγραμμα που υλοποιείται από το Θέατρο Τέχνης στο πλαίσιο και με τη στήριξη της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του Δήμου Αθηναίων, μέγας δωρητής της οποίας είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Το πρόγραμμα πραγματοποιείται κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2019 σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (ΚΕΑΕ). Στόχος του είναι να αναδείξει κείμενα και πρόσωπα της Επαναστατικής Περιόδου μέσα από τη σύγχρονη και διαφορετική κάθε φορά οπτική νεότερων και παλιότερων διακεκριμένων καλλιτεχνών, που έχουν σαν οδηγό τους πάντα τη φράση: «200 χρόνια από την Επανάσταση. Ποια είναι η σύγχρονη Ελλάδα;». Οι καλλιτέχνες καλούνται -καθένας μέσα από τη δική του ματιά και το δικό του τρόπο- να θέσουν ερωτήματα που αφορούν στο παρελθόν που διαμόρφωσε το σήμερα. Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη για το κοινό.
Στο σύνολό του το πρόγραμμα του Θεάτρου Τέχνης εκτυλίσσεται στη διάρκεια της τριετίας 2018-2021. Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από την ουσιαστική ανάγκη να γνωρίσουμε το παρελθόν μας προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε πού βρισκόμαστε σήμερα. Συζητήσεις με το κοινό, διαλέξεις, στρογγυλές τράπεζες, αναγνώσεις κειμένων, διαγωνισμός νέων θεατρικών κειμένων, θεατρικά αναλόγια, δρώμενα, συναυλίες κτλ., θα πραγματοποιούνται μέχρι το 2021 στο Θέατρο Τέχνης. Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν με την παρουσίαση μιας μεγάλης θεατρικής παραγωγής που θα πραγματοποιηθεί το 2021 και που θα αντλήσει υλικό από όλες τις δράσεις του τριετούς προγράμματος.
Υπεύθυνη επιστημονικού προγράμματος: Καλή Παγουλάτου-Κυπαρίσση
Υπεύθυνη καλλιτεχνικού προγράμματος: Μαριάννα Κάλμπαρη
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Επιστημονικό πρόγραμμα
1821 «Οι δύσκολες πλευρές ενός πολυμέτωπου αγώνα»
Ένα συναρπαστικό «μάθημα» ιστορίας στη σκηνή ενός ιστορικού θεάτρου
Μαρία Ευθυμίου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισμού, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η πρώτη ομιλία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 21 Ιανουαρίου 2019. Οι επόμενες είναι:
Δευτέρα, 28 Ιανουαρίου 2019
Δευτέρα, 4 Φεβρουαρίου 2019
Ώρες: 5.00 – 8.30μμ
Χώρος: ΥΠΟΓΕΙΟ, Πεσμαζόγλου 5
Σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στα μαθήματα αυτά θα αντιμετωπισθεί η Επανάσταση του 1821 και τα πολύπλοκα κοινωνικά, διπλωματικά, ηθικά, ιδεολογικά και πολιτικά θέματα που την απασχόλησαν. Θα απαντηθεί το ερώτημα εάν ήταν Επανάσταση ή όχι και, εάν ναι, ως προς τι. Θα διερευνηθούν οι αιτίες των δυσλειτουργιών που την έβλαψαν αλλά και των εμφύλιων συγκρούσεων που την έφεραν στα πρόθυρα του τέλους. Θα εντοπισθούν προσωπικές συμπεριφορές, παραδοσιακές αγκυλώσεις, ιδεολογικές εμμονές παράλληλα με υπερβάσεις και εκτινάξεις που την ελάμπρυναν.
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
Καλλιτεχνικό πρόγραμμα
«Η Γυναίκα στην Επαναστατική Περίοδο»
Η Θέση της στον Αγώνα, στα Γράμματα, στην Κοινωνία
Α) Η Γυναίκα στον Αγώνα
Τρίτη 5/2,
Ώρα: 7.00 μμ
Χώρος: ΥΠΟΓΕΙΟ, Πεσμαζόγλου 5
Ο Βασίλης Παπαβασιλείου εγκαινίασε πέρυσι με μεγάλη επιτυχία τη δράση:
«21 καλλιτέχνες συναντώνται επί σκηνής με 21 ήρωες-πρόσωπα της Επανάστασης που τους εμπνέουν» που πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2021. Η «συνάντηση» του με τον Ιωάννη Καποδίστρια πραγματοποιήθηκε υπό τον τίτλο: «Τα πρώτα 200 χρόνια είναι δύσκολα: προεόρτια μιας επετείου που επίκειται».
Τη σκυτάλη τώρα παίρνουν οι ηθοποιοί Κάτια Γέρου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Μαριάννα Κάλμπαρη που θα «συναντηθούν» επί σκηνής με τις τρεις αγωνίστριες του ’21: Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους και Δόμνα Βισβίζη.
Τρεις γυναίκες ηθοποιοί, λίγο πριν την παράσταση που παίζουν το ίδιο βράδυ, λίγο πριν ζωντανέψουν στη σκηνή του Υπογείου τις «Δούλες» του Ζενέ, «συναντώνται» με τρεις γυναίκες αγωνίστριες του ’21. Διαβάζουν αποσπάσματα κειμένων που γράφτηκαν για εκείνες ή λόγια που είπαν εκείνες. Μιλούν για εκείνες. Μιλούν για τη γυναίκα- αγωνίστρια και τη γυναίκα- «δούλα» του τότε και του σήμερα.
Β) Η Γυναίκα στα Γράμματα / στην Κοινωνία
Δευτέρα 11/2
Ώρες: 7.30 μμ-10.00μμ
Χώρος: ΥΠΟΓΕΙΟ, Πεσμαζόγλου 5
Υπό μορφή θεατρικού αναλογίου θα παρουσιαστούν δύο πολύ ενδιαφέροντα κείμενα της περιόδου: Το πρώτο, γράφτηκε από γυναίκα και έχει ως θέμα την ίδια την Επανάσταση. Πρόκειται για το έργο της Ευανθίας Καΐρη: «ΝΙΚΗΡΑΤΟΣ» ( 1826)
Το δεύτερο γράφτηκε από άνδρα. Είναι η «ΓΥΝΑΙΚΟΚΡΑΤΙΑ»(1841) του Δημήτρη Βυζάντιου που έχει ως κύριο θέμα τη θέση και την εικόνα της γυναίκας στην μεταεπαναστατική Ελλάδα. Μια Ελλάδα που μάταια αναζητά την ταυτότητα της μιμούμενη τα ευρωπαϊκά πρότυπα της εποχής.
Δύο εξαιρετικά κείμενα σε υπέροχη γλώσσα που μας μεταφέρουν ατόφιο το κλίμα και τα ήθη της εποχής ζωντανεύουν σε ενιαία παρουσίαση υπό μορφή θεατρικού αναλογίου.
Αλφαβητικά διαβάζουν οι ηθοποιοί : Κωνσταντίνος Ευστρατίου, Σύρμω Κεκέ, Κώστας Κουτσολέλος, Νέστωρ Κοψιδάς, Μενέλαος Κυπαρίσσης, Κατερίνα Λυπηρίδου, Δημήτρης Μαγγίνας, Μαριλένα Μόσχου, Ηλέκτρα Νικολούζου, Δημήτρης Πασσάς.
Συμμετέχουν σπουδαστές της Δραματικής σχολής του Θεάτρου Τέχνης
Σκηνοθετική επιμέλεια: Κατερίνα Γεωργουδάκη, Μαριάννα Κάλμπαρη
Μουσική επιμέλεια: Νέστωρ Κοψιδάς
Ζωντανή μουσική: Κωνσταντίνος Ευστρατίου
Σκηνογραφική επιμέλεια: Χριστίνα Κάλμπαρη
Επιμέλεια Φωτισμού: Στέλλα Κάλτσου
ΜΑΡΤΙΟΣ
Επιστημονικό πρόγραμμα
Μνήμη και αρχεία
Δευτέρα, 4/3/2019
Ώρες: 6.00 – 8.00μμ
Χώρος: ΥΠΟΓΕΙΟ, Πεσμαζόγλου 5
Συμμετέχουν:
–Βαλατσού Δέσποινα, δρ. ιστορίας ΕΚΠΑ, Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες
–Ιουλία Πεντάζου, δρ. αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ιστορικός & επιμελήτρια με ειδίκευση στο σχεδιασμό ψηφιακών εφαρμογών
-Άντα Διάλλα, αναπληρώτρια καθηγήτρια ευρωπαϊκής ιστορίας ΑΣΚΤ
–Ιωάννα Λαλιώτου, αναπληρώτρια καθηγήτρια σύγχρονης ιστορίας, τμ. ΙΑΚΑ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
–Έλλη Δρούλια, ιστορικός, Βιβλιοθήκη της Βουλής
Στόχος αυτού του πάνελ είναι να σκεφτούμε τι είναι ιστορική μνήμη και κυρίως να αναρωτηθούμε κατά πόσο οι διαδικασίες συγκρότησης αρχείων και αρχειακών συλλογών (με ό,τι αυτό σημαίνει για τις απαραίτητες επιλογές ως προς το τι διασώζεται και τι αφήνεται στη λήθη) επηρεάζουν την ιστορική μας μνήμη για το παρελθόν, ιδίως σήμερα στο πλαίσιο των ψηφιακών τεχνολογικών εξελίξεων και των νέων δεδομένων που αυτές διαμορφώνουν
Διεθνές Πλαίσιο
Τετάρτη, 13/3/2019
Ώρες: 5.00 – 7.00μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14, Πλάκα
–Άντα Διάλλα, Αν. Καθηγήτρια Ευρωπαϊκής Ιστορίας ΑΣΚΤ Ρωσία
–Γιάννης Κοτσώνης, Δ/ντης του Jordan Center NY U Ρωσία
–Άννα Καρακατσούλη, Αν. Καθηγήτρια Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ (Ιστορικός) Επανάσταση του 21 (Global event)
–Ράνια Πολυκανδριώτη, Διευθύντρια Ερευνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών
Η πολυπλοκότητα της ελληνικής Επανάστασης και η σφαιρικότερη εικόνα όχι μόνο του οθωμανικού πλαισίου αλλά και του γενικότερου ευρωπαϊκού και ακόμη ευρύτερου.
Καλλιτεχνικό πρόγραμμα
Στο πλαίσιο της δράσης: «21 καλλιτέχνες συναντώνται επί σκηνής με 21 ήρωες-πρόσωπα της Επανάστασης που τους εμπνέουν» :
1-Ο ηθοποιός-κινηματογραφικός σκηνοθέτης Ρένος Χαραλαμπίδης συναντά τον Μακρυγιάννη. Διαβάζει αποσπάσματα από τα «Απομνημονεύματα» του και «εξερευνά» το ζήτημα της πολιορκίας της Ακρόπολης.
Τετάρτη 13/ 3
Ώρα 8.00μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14, Πλάκα
2- Η ηθοποιός-συγγραφέας-σκηνοθέτης Λένα Κιτσοπούλου και ο μουσικός Παναγιώτης Καλαντζόπουλος συναντώνται σκηνικά με τον Γεώργιο Καραϊσκάκη.
Μια «συνάντηση» με ανάγνωση κειμένων, μουσική, τραγούδι.
Πέμπτη 14 /3
Ώρα 9.00μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14, Πλάκα
3-Ο ηθοποιός-σκηνοθέτης Γιάννος Περλέγκας συναντά στη σκηνή τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.
Δευτέρα 25/3,
Ώρα: 6.30μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14, Πλάκα
ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Επιστημονικό πρόγραμμα
Από τη Μητέρα Μεγαλόψυχη στη Μητριά Πατρίδα
Δευτέρα, 1/4/2019
Ώρες: 6.00 – 8.00μμ
Χώρος: ΥΠΟΓΕΙΟ-Πεσμαζόγλου 5
Στην εκδήλωση συμμετέχουν οι:
–Νάσος Βαγενάς, ομότιμος καθηγητής θεωρίας και κριτικής της λογοτεχνίας, Ε.Κ.Π.Α.
–Ευριπίδης Γαραντούδης, καθηγητής νεοελληνικής φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
–Ισίδωρος Ζουργός, πεζογράφος
–Γιάννης Ξούριας, επίκουρος καθηγητής νεοελληνικής φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Δύο αιώνες ύστερα από την Επανάσταση του 1821 ο αναστοχασμός μας για το γεγονός που σηματοδότησε την εθνική αποκατάσταση του νεότερου ελληνισμού ως κρατικής οντότητας μπορεί να συνοψιστεί στη φράση: Από τη «Μητέρα Μεγαλόψυχη» του Διονυσίου Σολωμού στη «Μητριά Πατρίδα» του μεταπολεμικού ποιητή Μάρκου Μέσκου. Στόχος της εκδήλωσης είναι να αναπτυχθούν όψεις αυτού του αναστοχασμού: Ποια ήταν η μακρά πορεία που διένυσε η ελληνική ποίηση από τα χρόνια της Επανάστασης μέχρι σήμερα, θεματοποιώντας τον αγώνα που κατέληξε στην εθνική παλιγγενεσία· ποια ήταν η προπαρασκευή της Επανάστασης στο ιδεολογικό πλαίσιο του ελληνικού διαφωτισμού· ποια ήταν, επίσης, η προπαρασκευή της κατά τον αιώνα που προηγήθηκε της Επανάστασης στις κοινότητες Ελλήνων λογίων σε ευρωπαϊκά αστικά κέντρα που απευθύνουν εκκλήσεις υπέρ της ανεξαρτησίας των Ελλήνων· τέλος, πώς η Επανάσταση, τα γεγονότα και τα πρόσωπά της, μπορούν να αξιοποιηθούν ως μυθοπλαστικό υλικό της σύγχρονης πεζογραφίας.
Να σημειωθεί ότι η βιβλιογραφία θα είναι στη διάθεση του κοινού.
Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα
Στο πλαίσιο της δράσης: «21 καλλιτέχνες συναντώνται επί σκηνής με 21 ήρωες-πρόσωπα της Επανάστασης που τους εμπνέουν» :
1-Ο ηθοποιός-σκηνοθέτης Νίκος Χατζόπουλος “συναντά” τον Ντ. Έλστερ και “το Πρώτο Τάγμα Φιλελλήνων”.
Εξιστόρηση από τα απομνημονεύματα του Ντ. Έλστερ που συμμετείχε στο Τάγμα. Αφηγείται όλη την τρίμηνη περίπου πορεία του, από την ίδρυση του Τάγματος, μέχρι την πλήρη εξολόθρευσή του στη μάχη του Πέτα, μετά από προδοσία των Ελλήνων.
Τετάρτη 3 Απριλίου,
Ώρα: 8.00μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14-Πλάκα
2-Ο ηθοποιός-συγγραφέας-σκηνοθέτης Λάκης Λαζόπουλος συναντά στη σκηνή τον Αθανάσιο Διάκο.
Τετάρτη 3 Απριλίου,
Ώρα: 9.30 μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14-Πλάκα
3-Η ηθοποιός- σκηνοθέτης Μάνια Παπαδημητρίου με τη συνοδεία ενός μουσικού, συναντά τον Λόρδο Βύρωνα.
Δευτέρα 8 Απριλίου
Ώρα: 6.30 μμ
Χώρος: ΦΡΥΝΙΧΟΥ 14-Πλάκα
Να σημειωθεί ότι οι καλλιτέχνες έχουν απόλυτη ελευθερία να «συνομιλήσουν» με τον ήρωα που επέλεξαν με όποιο τρόπο επιθυμούν. Ο μόνος όρος που τους τίθεται είναι να συμπεριλάβουν στο δρώμενο τους την ανάγνωση κειμένων επίσης δικής τους επιλογής. Η βιβλιογραφία θα ανακοινώνεται στο τέλος κάθε δρώμενου.
Ευχαριστίες για τη συνεργασία στον Αναπληρωτή Καθηγητή Ιστορίας της Επιστήμης του Τμήματος Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ, Μανώλη Πατινιώτη.
Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη.
Πληροφορίες στα τηλέφωνα 210 3228706, 210 3222464, 210 3236732
Το πρόγραμμα της διοργάνωσης Αθήνα 2018-Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου του δήμου Αθηναίων υλοποιείται χάρη στη στήριξη και των δωρητών: Μέγας δωρητής είναι το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Χρυσοί δωρητές είναι το Ίδρυμα Ι. Λάτση και η εταιρία Core Α.Ε. Δωρητές είναι το Ίδρυμα Ωνάση, το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), το Ίδρυμα Α. Κ. Λασκαρίδη και ο Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου (ΟΣΔΕΛ). Πολύτιμοι υποστηρικτές είναι η Aegean Airlines, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών και η εταιρία Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ).
